Emmy Jetty van Leersum (Hilversum (Nederland), 16 april 1930 – Amersfoort (Nederland), 2 november 1984) was onder meer actief als sieraadontwerper, edelsmid, galeriehouder en modeontwerper. Zij woonde en werkte in Nederland.
Biografie
Kleding maakte Van Leersum zelf. Bijpassende sieraden leken niet voorhanden, waarop Van Leersum besloot deze zelf te gaan maken. Het edelsmeedvak bleek moeilijk toegankelijk voor buitenstaanders als Van Leersum: onbewerkt goud was alleen verkrijgbaar voor mensen die lid waren van de Vereniging Goud- en Zilversmeden. Dat deed Van Leersum ertoe besluiten zich aan te melden bij de afdeling edelsmeden van het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs te Amsterdam (Nederland) (1958-1962). Ze kreeg er les van onder meer Marinus Zwollo. Ze leerde er Gijs Bakker kennen. Ook studeerde ze -samen met Bakker– korte tijd aan de Konstfack Skolan te Stockholm (Zweden) (1962-1963) bij Torun Bülow-Hübe.
In 1965 openden Van Leersum en Bakker het Atelier voor Sieraden in een werfkelder te Utrecht (Nederland). Zij toonden daar eigen werk alsook werk van andere Nederlandse edelsmeden. Ze gebruikten een stempel met daarin hun beider voornamen en presenteerden zich zo als duo. Toen ze in 1967 naar Amersfoort (Nederland) verhuisden betrokken ze allebei een eigen atelier, gescheiden van elkaar. Vanaf 1971 traden ze niet langer als duo naar buiten. In 1969 nam An de Voigt het Atelier voor Sieraden over en doopte het om tot Werfkelder voor Multipliceerbare Objekten.
Op 22 december 1966 huwde Van Leersum te Soest (Nederland) met Bakker. Aldo Bakker is hun zoon.
Samen met Bakker reisde Van Leersum midden 1968 naar Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije) om daar een deel van de tweede internationale sieradententoonstelling Jablonec ’68 in te richten. Een paar jaar later ontwierpen ze samen kledingsuggesties en jurken in combinatie met halssieraden. De kledingstukken werden uitgevoerd door Bakkers zus Tiny Leeuwenkamp-Bakker.
Van Leersum was lid van de aankoopcommissie van de Nederlandse Kunst Stichting (NKS). Deze stichting stelde uit inzendingen een rondreizende tentoonstelling samen. Toen Van Leersum voor de stichting werk van zichzelf aankocht wekte dit de woede van onder anderen Onno Boekhoudt en Marion Herbst. De actie van Van Leersum werd zo één van de katalysatoren van de oprichting van de B.O.E.-groep.
Geometrie is kenmerkend aan het oeuvre van Van Leersum. Volgens Van Leersum mocht het sieraad geen statussymbool zijn, geen decoratief object, maar moest het bestaan als autonoom kunstwerk. Zij weigerde daarom op zeker moment nog werk in opdracht te maken en stortte zich volledig op haar eigen werk. In haar sieraden verwerkte Van Leersum traditionele materialen, maar ook bijvoorbeeld kunststof en aluminium. Zo maakte zij armbanden van in de reguliere handel verkrijgbare buizen van aluminium.
In oktober 2010 werd het archief van Van Leersum samen met 96 sieraden van haar hand aangekocht door het Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch te Den Bosch (Nederland). Galerie Spektrum en Helen Drutt en haar zoon Matthew Drutt schonken sieraden van de hand van Van Leersum aan Die Neue Sammlung.
Het sieradenlabel chp…? heeft werk van Van Leersum uitgebracht in oplage.
Sieraden van Van Leersum werden gepresenteerd door onder meer Art & Project, Ewan Phillips Gallery, Galerie Lalique, Galerie Swart en Interform.
Werk in openbare collecties (selectie)
Centraal Museum, Utrecht (Nederland)
CODA, Apeldoorn (Nederland)
Collectie Françoise van den Bosch (Nederland)
Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum, New York (Verenigde Staten)
Dallas Museum of Art, Dallas (Verenigde Staten)
Danner-Stiftung, München (Duitsland)
Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland)
Die Neue Sammlung, München (Duitsland)
Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
Los Angeles County Museum of Art (LACMA), Los Angeles (Verenigde Staten)
Metropolitan Museum of Art, New York (Verenigde Staten)
Middlesbrough Institute of Modern Art (MIMA), Middlesbrough (Verenigd Koninkrijk)
Museum Arnhem, Arnhem (Nederland)
Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg, Hamburg (Duitsland)
Museum of Arts and Design (MAD), New York (Verenigde Staten)
Museum of Fine Arts, Houston (Verenigde Staten)
Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum, Trondheim (Noorwegen)
Österreichisches Museum für angewandte Kunst (MAK), Wenen (Oostenrijk)
Powerhouse Museum, Sydney (Australië)
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), Amersfoort (Nederland)
Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
Victoria and Albert Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Nelly Van Den Abbeele
Inge Asenbaum
Jurriaan van den Berg
Lois Boardman
Ida Boelen
Paul Derrez & Willem Hoogstede
Helen Drutt
Susan Grant Lewin
Yvònne Joris
Claartje Keur
Thea & Jur van Lee-Ellis
Threes Moolhuysen-Coenders
Riet Neerincx
Jerven Ober
Jeldrik Oorthuys
Ruudt Peters
Benno Premsela
Donna Schneier
Solange Thierry-de Saint Rapt
Tentoonstellingen (selectie)
1965 – Galerie Het Kapelhuis , Amersfoort (Nederland)
1967 – Edelsmeden III, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1967 – Ewan Phillips Gallery, LOnden (Verenigd Koninkrijk)
1967 – Sculpture to wear by Emmy van Leersum & Gijs Bakker, Ewan Phillips Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk) (samengesteld door Ralph Turner)
1967 – Sieraad ’67, Galerie Het Kapelhuis, Amersfoort (Nederland)
1968 – 10 Goldschmiede aus Holland, Galerie Lalique, West-Berlijn (West-Duitsland) (13 september 1968 t/m 12 oktober 1968)
1968 – Jablonec ’68, Muzeum skla a bižuterie, Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije)
1968 – Museum of Contemporary Crafts, New York (Verenigde Staten)
1969 – Draagbare Objecten, Haags Gemeentemuseum, Den Haag (Nederland) (12 juni 1969 t/m 6 juli 1969)
1969 – Draagbare Objecten, Museum Boymans-van Beuningen, Rotterdam (Nederland) (12 juli 1969 t/m 10 augustus 1969)
1969 – Objects to wear by five Dutch Jewelry Designers, Van Abbemuseum, Eindhoven (Nederland)
1969 – Wereldtentoonstelling, Osaka (Japan)
1970 – Clothing Suggestions, Art & Project, Amsterdam (Nederland)
1972 – Electrum Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
1972 – Gijs Bakker, Krijn Giezen, David van de Kop, Emmy van Leersum, Robert Smit, Rotterdamse Kunststichting, Rotterdam (Nederland)
1972 – Sieraad 1900-1972, De Zonnehof, Amersfoort (Nederland)
1973 -1974 – Sier in Serie (reizende tentoonstelling, 15 locaties in Nederland)
1973 – Sieraden, België, Duitsland, Engeland, Italië, Japan, Nederland, Oostenrijk, Spanje, Tsjechoslowakije, Galerie Nouvelles Images, Den Haag (Nederland)
1974 – 1975 – 56 bracelets, 17 rings, 2 necklaces (door het buitenland reizende tentoonstelling in opdracht van het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk)
1980 – Sieraden (reizende tentoonstelling, 12 locaties in Nederland)
1982 – Jewellery Redefined the 1st international exhibition of multi-media nonprecious jewellery, British Crafts Centre, Londen (Verenigd Koninkrijk)
1982 – Visies op sieraden, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1983 – Schmuck, München (West-Duitsland)
1984 – Contemporary Jewellery: The Americas, Australia, Europe and Japan, Museum of Modern Art, Kyoto (Japan)
1984 – Contemporary Jewellery: The Americas, Australia, Europe and Japan, Museum of Modern Art, Tokyo (Japan)
1984 – In um und für Gold, Galerie Spektrum, München (Duitsland) (23 oktober 1984 t/m 17 november 1984)
1985 – Paul Derrez, 10 jaar sieraden, Krtitzraedthuis, Sittard (Nederland) (9 november 1985 t/m 8 december 1985)
1986 – Samtidssmykker, Hordaland Kunstnersentrum, Bergen (Noorwegen)
1986 – Sieraden, vorm en idee, Van Reekum Museum, Apeldoorn (Nederland)
1991 – Getooid en Versierd, De Vishal, Haarlem (Nederland) (1991 t/m 7 juli 1991) (gecureerd door Christhilde Klein)
1993 – Contemporary Jewelry 1964-1993, Selected Works, Helen Williams Drutt Collection, The Arkansas Art Center, Little Rock (Arkansas, Verenigde Staten)
1993 – Gebroken lijnen: Emmy van Leersum, Museum het Kruithuis, Den Bosch (Nederland) (3 april 1993 t/m 13 juni 1993)
1993 – Lignes brisées: une rétrospective Emmy van Leersum, Musée des Arts Décoratifs de Montréal, Montréal (Canada) (8 oktober 1993 t/m 12 december 1993)
1994 – A Moveable Feast 1964-1993, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
1994 – A Moveable Feast: Helen Williams Drutt Collection 1964-1993, Provinciaal Museum voor Moderne Kunst, Oostende (België)
1994 – A Moveable Feast: Helen Williams Drutt Collection 1964-1993, Stedelijk Museum, Amsterdam (Nederland) (1994 t/m 8 januari 1995)
1994 – Schmuck unserer Zeit 1964-1993, Sammlung Helen Williams Drutt, Museum Bellerive, Zürich (Zwitserland) (10 februari 1994 t/m 1 mei 1994)
1998 – Origineel en Beeld, De Nederlandsche Bank, Amsterdam (Nederland)
2000 – Jewels of Mind and Mentality, Museum het Kruithuis, Den Bosch (Nederland)
2000 – Op de huid, sieraden uit de collectie, Museum voor Moderne Kunst Arnhem, Arnhem (Nederland)
2001 – De eigen collectie sieraden 1970-heden, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2002 – Zero Karat, the Donna Schneier gift to the American Craft Museum, American Craft Museum, New York (Verenigde Staten)
2002 – Zonder wrijving geen glans, Centraal Museum, Utrecht (Nederland)
2004 – Hoogtepunten van het Nederlandse moderne sieraad, De Nederlandsche Bank, Amsterdam (Nederland)
2004 – Sieraadontwerpers slaan nieuwe wegen in, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2005 – Françoise van den Bosch, tijdgenoten en jong talent, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2007 – Emmy van Leersum, Keuze uit de collectie, Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch, Den Bosch (Nederland)
2007 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Museum of Fine Arts, Houston (Verenigde Staten)
2008 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Mint Museum of Craft+Design, Charlotte (Verenigde Staten)
2008 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Renwick Gallery, Washington (Verenigde Staten)
2009 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Tacoma Art Museum (TAM), Tacoma (Washington, Verenigde Staten)
2010 – Emmy + Gijs + Aldo, Zuiderzeemuseum, Enkhuizen (Nederland)
2010 – Sieraden – Collectie Emmy van Leersum, Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch, Den Bosch (Nederland)
2013 – Dare to wear, sieraden uit de collectie Paul Derrez/Willem Hoogstede, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2014 – De show van Gijs + Emmy, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
2014 – Kettingreacties, sieraden en fotografie van Claartje Keur, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2014 – Unique by Design, Metropolitan Museum of Art, New York (Verenigde Staten)
2015 – I Am Here, Upper Gulbenkian Gallery, Royal College of Art, Londen (Verenigd Koninkrijk) (9 november 2015 t/m 25 november 2015)
2015 – Omarm & Omhels – 35 jaar Stichting Françoise van den Bosch, Sieraad Art Fair (SAF), Westergasfabriek, Amsterdam (Nederland)
2015 – Sieradenpresentatie lockers, Centraal Museum, Utrecht (Nederland)
2016 – Beyond bling, contemporary jewelry from the Lois Boardman Collection, Los Angeles County Museum of Art (LACMA), Los Angeles (Verenigde Staten)
2016 – Seventies music-fashion-design, Gorcums Museum, Gorinchem (Nederland)
2016 – 40 Jaar Ra, Sieraad Art Fair (SAF), Westergasfabriek, Amsterdam (Nederland)
2017 – Jewelry of Ideas: Gifts from the Susan Grant Lewin Collection, Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum, New York (Verenigde Staten) (17 november 2017 t/m 28 mei 2018)
2017 – Medusa, Bijoux et tabous, Musée d’Art moderne de la Ville de Paris, Parijs (Frankrijk)
2018 – Alles of niets, collectie Jurriaan van den Berg, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2018 – Jerven Ober Collection, Sieraad Art Fair (SAF), Westergasfabriek, Amsterdam (Nederland)
2018 – Jewelry of Ideas: Gifts from the Susan Grant Lewin Collection, SCAD Museum of Art, Savannah (Georgia, Verenigde Staten) (4 oktober 2018 t/m 13 januari 2019)
2018 – Objets Ambigus, hedendaagse juwelen, een passie, BOZAR, Brussel (België)
2018 – Rijkdom – Sieraden van het Rijk, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2018 – Show yourself, Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland)
2018 – Toen Emmy nu Gijs, Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland)
2019 – Modern Nederland 1963-1989, Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland)
2020 – 45 Stories in Jewelry: 1947 to Now, Museum of Arts and Design (MAD), New York (Verenigde Staten) (14 februari 2020 t/m 24 januari 2021)
2020 – Radar Beeps, Danner Rotunde, Die Neue Sammlung, München (Duitsland)
2021 – Benno Premsela – Strijder en verleider, Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland) (2021 t/m 13 juni 2021)
2021 – Nieuwe verleidingen, CODA, Apeldoorn (Nederland) (28 november 2021 t/m 6 maart 2022)
2021 – Ring Redux: The Susan Grant-Lewin Collection, SCAD Museum of Art, Savannah (Georgia, Verenigde Staten) (17 augustus 2021 t/m 30 januari 2022)
2022 – Goldschmiede der Galerie, Galerie Wittenbrink, Fünfhöfe, München (Duitsland) (6 juli 2022 t/m 10 juli 2022)
2024 – Sprekende juwelen – de keuze van Martijn Akkerman, CODA, Apeldoorn (Nederland) (28 januari 2024 t/m 12 mei 2024)
Prijzen (selectie)
1983 – Herbert Hofmann-Preis
Bibliografie (selectie)
Adrichem, J. van (maart-april 2012) Riekje Swart (1923-2008): van pre-postmoderne kunst naar postmoderne kunst. De Witte Raaf, editie 156.
Barten, S., Dormer, P. en Drutt, H., (1994) Schmuck unserer Zeit 1964-1993, Sammlung Helen Williams Drutt. Zürich: Museum Bellerive. OCLC 216920614
Baumann, C., Gentille, T., Grant Lewin, S. en Ilse-Neuman, U. (2017) Jewelry of Ideas, The Susan Grant Lewin Collection. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905122
Bertheux, M., Derrez, P., Linden, G. van der en Moolhuysen-Coenders, T. (2001) Onedel – Non-precious. Schiedam: Stichting Tekens en Ketens. ISBN 9071877612
Besten, L. den (2011) On Jewellery, A Compendium of international contemporary art jewellery. Stuttgart: ARNOLDSCHE Art Publishers. ISBN 9783897903494
Besten, L. den (1986) Sieraden, vorm en idee. Apeldoorn: Gemeentelijk Van Reekummuseum. OCLC 64289691
Bizot, C. en Coleno, N. (2018) Bijoux Contemporains, Une Passion. Parijs: Regard. ISBN 9782841053636
Boot, M. (2014) De show van Gijs + Emmy. Rotterdam: nai010. ISBN 9789462081239
Brinkhuis, M. (1993) Koppeltekens, 4 kunstenaarsparen, 4 dialogen. Amsterdam: Uitgeverij In de Knipscheer. ISBN 9071035549
Chambers Mills, R., Drutt, H., Gopnik, B., Lignel, B., en Tigerman, B. (2016) Beyond bling, contemporary jewelry from the Lois Boardman Collection. München: Prestel. ISBN 9783791355627
Davis, S., Grant Lewin, S., Ilse-Neuman, U. en Wallace, P. (2021) Ring Redux, The Susan Grant Lewin Collection. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906259
Derrez, P. (17 juli 2022) Ode aan de klant. hedendaagsesieraden.nl.
Dingen, F. (28 augustus 2019) Dansen in de futuristische mode van Gijs en Emmy. SieradenMuze.
Doornbusch, E. (21 februari 2022) Boekrecensie: Ring Redux. SieradenMuze.
Doornbusch, E. (24 februari 2022) Ring Redux boekbespreking. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (12 maart 2020) Taal & terminologie: sieraden of juwelen, is er verschil? SieradenMuze.
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Bijoux et Tabous. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603473
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Jewellery & Taboos. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603749
Eickhoff, J. (7 maart 2022) Von Jubilar zu Jubilar. hedendaagsesieraden.nl.
Gifford, B. (2020) Jewelry Stories: Highlights from the Collection 1947-2019. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906020
Hölscher, P. (2020) Schmuck/Jewelry, Die Neue Sammlung Danner Stiftung. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905856
Hölscher, P., Matějovičová, P., Mezerová, J., Nollert, A. en Nováková, A., (2018) Jablonec ’68 : erstes Gipfeltreffen der Schmuckkünstler aus Ost und West. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905191
Hughes, D. en Wilcox, L. (1982) Jewellery Redefined, The 1st International Exhibition of Multi-media Non-precious Jewellery 1982. Londen: British Crafts Centre. ISBN 0906420024
Jewels of mind and mentality, Dutch jewelry design 1950-2000 (2000). Rotterdam: 010. ISBN 9064503990
Krabbe, C.P. (11 november 2021) Pforzheim: Een haat-liefdesverklaring. hedendaagsesieraden.nl.
Kruijning, A. (7 juni 1991) Van ‘Anti-galacollier’ tot diamanten waterval, Historisch sieraden-overzicht in Haarlemse Vishal. De Telegraaf.
Leering, J. en Leersum, E. van (1969) Objects to wear : by five jewelry designers: Emmy van Leersum, Gijs Bakker, Nicolaas van Beek, Françoise van den Bosch, Bernhard Laméris. OCLC 63488819
Martens, H. (2000) Op de huid, sieraden uit de collectie. Arnhem: Gemeentemusea Arnhem. ISBN 90-72861-27-2
Metz, T. (23 mei 1991) Tussen spijltjesstijl en anti-sieraad. NRC Handelsblad.
Miltenburg, E. en Wijne, M. (2007) Inboedel. Threes Coenders een leven in dingen. Schiedam: Artemis. ISBN 9789077075647
Ramljak, S. (2014) Unique by Design, Contemporary Jewelry in the Donna Schneier Collection. New York: Metropolitan Museum of Art. ISBN 9780300208764
Reekers, J. (13 december 2021) Deux Poissons. hedendaagsesieraden.nl.
Rempt, J. (zomer 1970) Steeling the Show: Modern Dutch Jewellery A Report in Photographs by Rien Bazen / George van Herwaarde / Siets Legerstee / Albert Roosenburg / Rinus van Schie / With Text by Jetteke Rempt. Delta, a review of arts life and thought in the Netherlands. OCLC 471766055
Reuser, T. (10 januari 2022) One should either be a work of art, or wear a work of art. hedendaagsesieraden.nl.
Sieraad ’67: tentoonstelling 30 nederlandse edelsmeden (1967). Amersfoort: Galerie Het Kapelhuis. OCLC 67055494
Sieraad 1900-1972, eerste triennale Amersfoort 2 augustus t/m 1 oktober 1972 (1972). Rotterdam: Lemniscaat. ISBN 9060691318
Sieraden, België, Duitsland, Engeland, Italië, Japan, Nederland, Oostenrijk, Spanje, Tsjechoslowakije (1973). Den Haag: Galerie Nouvelles Images. OCLC 67060342
Unger, M. (2004) Het Nederlandse sieraad in de 20ste eeuw. Bussum: THOTH. ISBN 9789068683486
Links
• RKD Artists
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2016/09/24/emmy-van-leersum/
