De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort (Nederland) beheert onder meer een verzameling kunst (tot 2011 beheerd door het Instituut Collectie Nederland (ICN)) die wordt uitgeleend aan diverse culturele instellingen in Nederland. Ook legt het instituut zich toe op onderzoek en beheer van monumenten, archeologie en cultuurlandschap.
Geschiedenis
De RCE is (onder meer) gevestigd in Amersfoort (Nederland) en valt onder het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De collectie sieraden van de RCE bestaat uit ruim 800 voorwerpen en is tot stand gekomen door schenkingen en aankopen tussen circa 1960 en circa 1992. Ook zijn er stukken in de verzameling beland via de Beeldende Kunstregeling (BKR). In de jaren ’70 en ’80 werden er reizende tentoonstellingen uit samengesteld. Door een programmeringscommissie werden aankoopvoorstellen gedaan waarmee educatieve tentoonstellingen konden worden georganiseerd.
Tussen 1958 en 1966 kocht het rijk slechts 24 sieraden aan. In 1967 werden ineens maar liefst 22 sieraden gekocht en in 1969 32. In 1991 kwam aan de reeks sieradenexposities een eind met de tentoonstelling Getooid & Versierd. In 1992 kocht het rijk zijn laatste sieraad aan.
In de loop van de tijd is het instituut gefuseerd met verschillende andere culturele overheidsinstellingen en was het bekend onder verschillende namen zoals Rijksdienst Verspreide Kunstcollecties, Rijksdienst Beeldende Kunst (Den Haag, Nederland) en Instituut Collectie Nederland (ICN).
Benno Premsela initieerde in de zeventiger jaren van de twintigste eeuw de collectie hedendaagse sieraden. Sieraden zijn in bruikleen bij diverse musea in Nederland zoals CODA, Design Museum Den Bosch, Gemeentemuseum Den Haag, Museum Arnhem en het TextielMuseum.
Conservator Christhilde Klein maakte in 1991 een tentoonstelling in de Vishal te Haarlem (Nederland) met sieraden uit de collectie van de Rijksdienst. Kort voor de expositie heeft de Rijksdienst nog verschillende sieraden verworven, waaronder in 1990 een halssieraad van goud uit 1968 van de hand van Robert Smit. Kort voor de opening werd op een veiling nog een halssieraad van Nicolaas van Beek uit 1965 aangeschaft. Ook werd op een veiling nog een halssieraad van Marion Herbst uit 1969 verworven.
Op 8 oktober 2015 ontving de directeur van CODA, Carin Reijnders, tijdens het jaarlijkse Museumcongres uit handen van de minister van cultuur Jet Bussemaker een armband van Hans Appenzeller uit de collectie van de RCE, die symbool stond voor het langdurig bruikleen van 436 sieraden van de RCE aan CODA. Doel van de overdracht is de collectie samen met die van CODA beter met het publiek te delen. Daarbij bestaat de intentie het bruikleen op termijn om te zetten in een schenking.
Samen met het Rijksmuseum Amsterdam, Paleis het Loo en het Nederlands Openluchtmuseum realiseert de RCE een nieuw depot in Amersfoort (Nederland); het Collectiecentrum Nederland. De eerste steen is gelegd in 2018 en de oplevering was in 2020.
Verzamelde sieraadontwerpers (selectie)
Hil Andringa
Hans Appenzeller
L.A.M. den Arend
Gabriel Argy-Rousseau
Gijs Bakker
Irene Bakker
Laura Bakker
Ralph Bakker
Marjorie Bal
Peggy Bannenberg
Nicolaas van Beek
Onno Boekhoudt
Françoise van den Bosch
Marion Crezée
Paul Derrez
Archibald Dumbar
H. Ebbing
Suzanne Esser
Sita Falkena
Joke Gallmann
Maria Hees
Hans van der Heijden
Marion Herbst
Carla Herman
Herman Hermsen
A.W.M. Hoogerwerf
Jozef van der Horst
Janke IJff
L.A.A.M. Jansen
M.A. de Jong
Beppe Kessler
Maria van Kesteren
Yvonne Kracht
Bernard Laméris
André Lassen
Emmy van Leersum
Jan van der Linde
Nel Linssen
Anton Lüske
Ton Meulendijks
Coen Mulder
Riet Neerincx
Karel Niehorster
Frans van Nieuwenborg
Bruno Ninaber van Eyben
Albert Olthof
Bob van Orsouw
Jack van Osnabrugge
Melanie Oudemans
Jan Pijcke
Annelies Planteijdt
F.L. Prins
Fons Reggers
Aimée Rhemrev
Arthur de Rijk
Lia de Sain
J.S. van Schaick
Jan Scherjon
Dolf Schifferstein
G.C.M. Sillen
Robert Smit
Marianne Smits
Chris Steenbergen
Adriaan van Strien
Lijsbeth Teding van Berkhout
Jan Tempelman
Harry van den Thillart
Nicolaas Thuys
Nelleke Tissot van Patot
Mirjam Twaalfhoven
A. Verbeek
Frits Verbruggen
Homme de Vries
Antoinette Vroom
Charlotte van der Waals
Anne van der Waerden
Richard Walraven
Selma Weerenbeck
Dick Wessels
Winkelman & Van der Bijl
Carine Wintermans
Jef Wishaupt
Ben Wisman
Peter de Wit
Lam de Wolf
Jos Wong
Natascha Zaludová
Coenraad Zielstra
Sieraadontwerpers in bruikleen aan CODA vanaf 2015
Hil Andringa
Hans Appenzeller
L.A.M. den Arend
Gabriel Argy-Rousseau
Gijs Bakker
Irene Bakker
Laura Bakker
Ralph Bakker
Peggy Bannenberg
Nicolaas van Beek
Onno Boekhoudt
Françoise van den Bosch
Marion Crezée
Paul Derrez
Archibald Dumbar
H. Ebbing
Suzanne Esser
Sita Falkena
Joke Gallmann
Maria Hees
Marion Herbst
Carla Herman
Herman Hermsen
A.W.M. Hoogerwerf
Jozef van der Horst
Janke IJff
L.A.A.M. Jansen
M.A. de Jong
Beppe Kessler
Maria van Kesteren
Yvonne Kracht
André Lassen
Emmy van Leersum
Jan van der Linde
Nel Linssen
Anton Lüske
Ton Meulendijks
Coen Mulder
Riet Neerincx
Karel Niehorster
Frans van Nieuwenborg
Bruno Ninaber van Eyben
Albert Olthof
Bob van Orsouw
Jack van Osnabrugge
Melanie Oudemans
Jan Pijcke
Annelies Planteijdt
F.L. Prins
A. Reggers
Aimée Rhemrev
Arthur de Rijk
Lia de Sain
J.S. van Schaick
Jan Scherjon
Dolf Schifferstein
G.C.M. Sillen
Robert Smit
Marianne Smits
Chris Steenbergen
Adriaan van Strien
Lijsbeth Teding van Berkhout
Jan Tempelman
Harry van den Thillart
Nicolaas Thuys
Nelleke Tissot van Patot
Mirjam Twaalfhoven
A. Verbeek
Frits Verbruggen
Homme de Vries
Antoinette Vroom
Charlotte van der Waals
Anne van der Waerden
Richard Walraven
Selma Weerenbeck
Dick Wessels
Winkelman & Van der Bijl
Carine Wintermans
Ben Wisman
Peter de Wit
Lam de Wolf
Jos Wong
Natascha Zaludová
Conraad Zielstra
Paul Zwollo
Er zijn ook sieraden in bruikleen aan CODA overgedragen waarvan onbekend is wie ze heeft vervaardigd. Het betreft doorgaans sieraden uit de negentiende eeuw.
Tentoonstellingen (selectie)
1973 -1974 – Sier in Serie (reizende tentoonstelling, 15 locaties in Nederland)
1974 – 1975 – 56 bracelets, 17 rings, 2 necklaces (door het buitenland reizende tentoonstelling in opdracht van het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk)
1975 – Sieraden (reizende tentoonstelling, 24 locaties in Nederland)
1980 – Sieraden (reizende tentoonstelling, 12 locaties in Nederland)
1987 – Concepts, Comments, Process, Dutch jewellery 1967-1987 (reizende tentoonstelling, Toronto (Canada) en Montréal (Canada), in samenwerking met Paul Derrez met onder meer Lous Martin)
1987 – Concepts, comments, process (door Paul Derrez en Evert Rodrigo)
1987 – Holland in Vorm
1991 – Getooid en Versierd, De Vishal, Haarlem (Nederland) (1991 t/m 7 juli 1991) (gecureerd door Christhilde Klein, met Gijs Bakker, Nicolaas van Beek, Archibald Dumbar, Marion Herbst, Willem Honing, Emmy van Leersum, Annelies Planteijdt, Robert Smit, Chris Steenbergen, Esther Swart-Hudig)
2018 – Rijkdom – Sieraden van het Rijk, CODA, Apeldoorn (Nederland)
Directeuren (selectie)
Alfons Asselbergs
Jan Jesserun
Jan Kalf
Susan Lammers (-heden)
Eugène Octave Marie van Nispen tot Sevenaer
Leo Lodewijk Marie van Nispen tot Sevenaer
Cees van ‘t Veen
Bibliografie (selectie)
Gribling, F. (29 maart 2022) Craving the Essentials: retrospectief van Robert Smit in CODA. hedendaagsesieraden.nl.
Kruijning, A. (7 juni 1991) Van ‘Anti-galacollier’ tot diamanten waterval, Historisch sieraden-overzicht in Haarlemse Vishal. De Telegraaf.
Metz, T. (23 mei 1991) Tussen spijltjesstijl en anti-sieraad. NRC Handelsblad.
Reinders, C.E.M. (27 oktober 2021) Carin Reinders en CODA. hedendaagsesieraden.nl.
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2018/07/14/rijksdienst-voor…reel-erfgoed-rce/
