##Alexander Calder (Philadelphia (Pennsylvania, Verenigde Staten), 22 juli 1898 – New York (New York State, Verenigde Staten), 11 november 1976) was niet alleen actief als beeldhouwer maar ook als sieraadontwerper. Hij woonde en werkte in Parijs (Frankrijk) (1926-1938) en New York (New York State, Verenigde Staten).
Biografie
Calder kwam uit een familie van beeldhouwers. Van 1915 tot 1919 werd hij opgeleid tot ingenieur aan het Stevens Institute of Technology in Hoboken (New Jersey, Verenigde Staten) en New York (Verenigde Staten). In 1926 vertrok hij naar Parijs (Frankrijk),
Calder maakte gedurende zijn leven bijna 2000 sieraden; van elektriciteitsdraad voor de poppen van zijn zus Peggy in zijn jeugd en later ook voor zijn echtgenoot en anderen. Beroemd zijn de oorsieraden die hij maakte voor Peggy Guggenheim. Guggenheim droeg deze oorsieraden op de openingen van haar galerie in zowel Londen (Verenigd Koninkrijk) (1938) als in New York (Verenigde Staten) (1942). In New York droeg ze slechts één oorsieraad van Calder; in het andere oor zat een sieraad van Yves Tanguy waarmee Guggenheim haar neutraliteit ten aanzien van twee toen heersende kunststromingen wilde uitdragen (modernistische abstractie versus surrealisme).
Louisa James, Calders’ aanstaande echtgenoot kreeg van hem in 1930 een ring, die hij met behulp van een Parijse juwelier had gemaakt. Het is de enige ring die Calder van goud maakte. Gedurende hun huwelijk bleef Calder haar sieraden geven. Calder maakte in de dertiger jaren vooral sieraden om zijn inkomen mee aan te vullen. In die tijd maakte hij ook de iconische broche OK voor Georgia O’Keeffe. O’Keeffe droeg het sieraad van messing veel. Omdat O’Keeffe veel aandacht besteedde aan haar uiterlijke verschijning liet zij tijdens een reis door India in 1959 door een lokale edelsmid een exemplaar in zilver vervaardigen: dat paste beter bij haar veranderde haarkleur. Ze betaalde er $5 voor en droeg de broche de rest van haar leven. Op 5 maart 2020 werd deze broche samen met andere voormalige bezittingen van O’Keeffe en Alfred Stieglitz geveild bij Sotheby’s New York (Verenigde Staten).
Ondulerende lijnen, spiralen en zigzagmotieven zijn een constante in Calders sieraden. De meeste sieraden vervaardigde Calder van gebogen en gehamerd zilver- of messingdraad. Vaak maakte hij de sieraden met de specifieke drager in gedachten; zo bestaan broches vaak uit de initialen of de naam van de drager (zoals de broche die Calder voor Georgia O’Keeffe maakte). Ook vervaardigde Calder sieraden voor Simone de Beauvoir en Mary Reynolds. In tegenstelling tot andere beeldend kunstenaars die sieraden ontwierpen voerde Calder zijn ontwerpen allemaal zelf uit en zijn alle stukken uniek.
Sieraden van Calder zijn vervaardigd van materialen als koper, keramiek, steen en glas. Verschillende keren is Calder aangeboden zijn sieraden in massaproductie te nemen, onder meer door Montebello, maar hij heeft dat altijd geweigerd.
Sieraden van Calder werden en worden gepresenteerd door onder meer Didier Ltd en Louisa Guinness Gallery.
Werk in openbare collecties (selectie)
Danner-Stiftung, München (Duitsland)
Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland)
Metropolitan Museum of Art, New York (New York State, Verenigde Staten)
Musée des beaux-arts de Montréal, Montréal (Canada)
Museum of Arts and Design (MAD), New York (New York State, Verenigde Staten)
Museum of Fine Arts Boston, Boston (Verenigde Staten)
Museum of Modern Art (MOMA), New York (New York State, Verenigde Staten)
Philadelphia Museum of Art, Philadelphia (Pennsylvania, Verenigde Staten)
Victoria and Albert Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Simone de Beauvoir
Edna Beron
Elisa Breton
Louisa Calder
Jane Clark
Helen Drutt
Teeny Duchamp (Alexina Sattler-Duchamp)
Daphne & Peter Farago
Clo Fleiss
David Fleiss
Rafaela & Kaj Forsblom
Louisa Guinness
Peggy Guggenheim
Frances Hawkins
Anjelica Huston
Louisa James
Joan Miró
Georgia O’Keeffe
Diana Küppers
mevrouw F.H. Mayor
mevrouw Sybil Mesens
Dorothy Miller
mevrouw Myfanway Piper
Mary Reynolds
Mary Rockefeller
Bella Rosenfeld
Angela Rosengart
Solange Thierry-de Saint Rapt
Jane de Tomasi
Diane Venet
Tentoonstellingen (selectie)
1938 – Mayor Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
1946 – Modern Handmade Jewelry, Museum of Modern Art (MOMA), New York (Verenigde Staten) (reizende tentoonstelling langs nog 15 andere musea in de Verenigde Staten)
1961 – International Exhibition of Modern Jewelry, 1890-1961, Worshipful Company of Goldsmiths, Londen (Verenigd Koninkrijk) (26 oktober 1961 t/m 2 december 1961)
1965 – Sieraden, Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam (Nederland), Rotterdam (Nederland)
1967 – Moderne juwelen door schilders en beeldhouwers, Museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam (Nederland) (6 juli 1967 t/m 13 augustus 1967)
1967 – Jewelry by Contemporary Painters and Sculptors, Museum of Modern Art (MOMA), New York (Verenigde Staten) (3 oktober 1967 t/m 6 oktober 1967)
1967 – Moderner Schmuck von Malern und Bildhauern, Hessisches Landesmuseum Darmstadt, Darmstadt (Duitsland) (19 mei 1967 t/m 25 juni 1967)
1984 – Modern Artists’ Jewels, Victoria and Albert Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
1997 – Messengers of Modernism: American Studio Jewelry, 1940-1960, American Craft Museum, New York (Verenigde Staten)
2003 – Past and Present; Jewellery by 20th Century Artists, Louisa Guinness Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2008 – Calder Jewellery, Norton Museum of Art, West Palm Beach (Verenigde Staten)
2008 – Calder Jewelry, Philadelphia Museum of Art, Philadelphia (Pennsylvania, Verenigde Staten) (12 juli 2008 t/m 2 november 2008)
2009 – Bijou d’Artistes, Musée du Temps, Besançon (Frankrijk)
2009 – Von Picasso bis Warhol Künstlerschmuck der Avantgarde, Lehmbruck Museum, Duisburg (Duitsland)
2009 – Von Picasso bis Warhol Künstlerschmuck der Avantgarde, Museum für Angewandte Kunst Köln, Keulen (Duitsland)
2011 – Say Hello, Wave Goodbye, Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch, Den Bosch (Nederland) (29 oktober 2011 t/m 15 januari 2012)
2016 – Cult, Stedelijk Museum ‘s-Hertogenbosch, Den Bosch (Nederland)
2016 – The Boldness of Calder, Louisa Guinness Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2017 – Medusa, Bijoux et tabous, Musée d’Art moderne de la Ville de Paris, Parijs (Frankrijk)
2017 – Sala Arte, Museo del gioiello, Vicenza (Italië)
2018 – De Calder à Koons, Bijoux d’Artistes, La Collection Idéale de Diane Venet, Musée des Arts Décoratifs, Parijs (Frankrijk)
2018 – Jewelry: The Body Transformed, Metropolitan Museum of Art, New York (Verenigde Staten) (12 november 2018 t/m 24 februari 2019)
2018 – Wonderkamer I: Axel Vervoordt, DIVA, Antwerpen (België)
2019 – Art as Jewellery: Calder to Kapoor, Louisa Guinness Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2019 – Scultura Aurea, Palazzo Ducale, Urbino (Italië)
2020 – The Sentimental, Louisa Guinness Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2021 – Alexander Calder, Modern from the Start, Museum of Modern Art (MOMA), New York (Verenigde Staten) (2021 t/m 7 augustus 2021 15 januari 2022)
2021 – PICASSO i les joies d’artista/PICASSO and artist’s jewellery/PICASSO y las joyas de artista, Museu Picasso, Barcelona (Spanje) (21 mei 2021 t/m 26 september 2021)
Prijzen (selectie)
1952 – Biennale di Venezia
Bibliografie (selectie)
Bizot, C. en Coleno, N. (2018) Bijoux Contemporains, Une Passion. Parijs: Regard. ISBN 9782841053636
Bizot, C., Devèze, L. en Guigon, E. (2009) Bijoux d’Artistes. Parijs: Hazan. ISBN 9782754104166
Bury, S. (1984) Modern Artists’ Jewels. Londen: Victoria and Albert Museum. OCLC 960190221
Cain, A. (21 augustus 2017) Alexander Calder’s Jewelry Turns People into Living Sculptures. Artsy.
Cummins, S. (23 november 2020) In Conversation with Dr. Petra Hölscher, Senior Curator at Die Neue Sammlung. Art Jewelry Forum.
Doornbusch, E. (2 maart 2022) Boekbespreking: Over dames en sieraden, een kinderboek voor volwassenen. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (23 januari 2022) Boekbespreking: Picasso and artist’s jewellery. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (17 januari 2022) Boekbespreking: Picasso and artist’s jewellery. SieradenMuze.
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Bijoux et Tabous. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603473
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Jewellery & Taboos. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603749
Fasel, M. (16 augustus 2022) At Auction: Lady Kenneth Clark’s Calder Tiara. The Adventurine.
Fasel, M. (28 februari 2020) Georgia O’Keeffe Knocked Off Her Calder Brooch. The Adventurine.
Finn, C., Guigon, E. Lecaplain, M. en Sebbag, G. (2021) Picasso i les joies d’artista, Picasso and Artist’s Jewellery. ISBN 9788412232783
Hölscher, P. (2020) Schmuck/Jewelry, Die Neue Sammlung Danner Stiftung. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905856
Hughes, G. (1968) Modern Jewelry, An international Survey, 1890-1967. Londen: Studio Vista. ISBN 0289277094
Küppers, D. (2009) Künstlerschmuck, Objets d’Art. München: Hirmer Verlag. ISBN 978-3-7774-2151-3
Lacquement, K. (2018) Bijoux d’artistes de Calder à Koons, la collection idéale de Diane Venet. Parijs: Flammarion. ISBN 9782081427075
Machatova, J. (11 januari 2023) In Memory of Anton Cepka (1936-2022), An Artist Who Spoke Without Words. Art Jewelry Forum.
Morris, R.L. (7 januari 2023) Terminology in the jewelry realms. hedendaagsesieraden.nl.
Sabatello Neu, R. (1967) Moderner Schmuck von Malern und Bildhauern Moderne juwelen door schilders en beeldhouwers Jewelry by contemporary painters and sculptors. Darmstadt: Hessisches Landesmuseum. OCLC 965358923
Skinner, D. (1 oktober 2013) Clo Fleiss. Art Jewelry Forum.
Stroppiana, P. (2019) Scultura Aurea Gioielli d’Artista per un nuovo Rinascimento. Pistoia: Gli Ori. ISBN 9788873367680
Links
• RKD Artists
• Wikidata
• Website
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2016/12/25/alexander-calder/
