Maria van Kesteren (Leiden (Nederland), 22 augustus 1933 – Laren (Nederland), 30 april 2020) was onder meer actief als glaskunstenaar, houtdraaier en sieraadontwerper. Zij vervaardigde siervoorwerpen als vazen, schalen, urnen en dozen van onder meer hout, keramiek, kunststof en glas en woonde en werkte in Hilversum (Nederland).
Biografie
Van Kesteren is de zesde van zeven kinderen uit een kleermakersgezin in Wassenaar (Nederland). Haar moeder was Duits en Joods, haar vader Nederlands.
Van Kesteren volgde een opleiding kinderverzorging en ging daarna om haar talenkennis te verrijken aan de slag als au-pair. Eerst zat ze een jaar in Engeland, daarna ging ze naar Frankrijk waar ze al gauw de assistent werd van de kunstenaar Kiddy Esmerian. De verhoudingen veranderden en als gelijkwaardige partners waren ze actief op het gebied van woninginrichting en tuinaanleg.
In 1959 keerde Van Kesteren terug naar Nederland. Zij is toen als houtdraaier in de leer geweest bij Henk van Trierum aan de Lichte Gaard te Utrecht (Nederland). Na ongeveer een jaar betrok Van Kesteren een eigen werkplaats in een duiventoren. In 1963 stelde Van Kesteren haar werk voor het eerst tentoon. Benno Premsela promootte haar bij conservatoren en galeriehouders.
In 1966 en 1967 werkte Van Kesteren op uitnodiging van de Ierse regering in de Kilkenny Design Workshop. Begin zestiger jaren maakte Van Kesteren kennis met Margje Blitterswijk en Hyke Koopmans van Galerie Het Kapelhuis; het werden dierbare vriendschappen. Van Kesteren was als beleidsadviseur betrokken bij de galerie in Amersfoort (Nederland) van 1968 tot en met 1992. Vanaf 1968 woonde Van Kesteren aan de ‘s-Gravelandseweg in Hilversum (Nederland). Achter dat huis had ze een serre laten bouwen en daarin zat haar atelier. Van Kesteren werkte tot zij in 2019 naar het Rosa Spier huis in Laren (NH, Nederland) verhuisde.
In haar werk onderzocht Van Kesteren de vormmogelijkheden van materialen. Kenmerkend in dat onderzoek is de eenvoud van de cirkel, waarop zij steeds varieerde. Aanvankelijk werkte Van Kesteren met materialen als ivoor en tropisch hout, maar later is zij alleen Nederlandse houtsoorten als linde, esdoorn en iep gaan gebruiken. Haar ronde schalen en objecten zijn wereldwijd bekend. Daarnaast heeft Van Kesteren onder meer glaswerk ontworpen voor Glasfabriek Leerdam en keramiek voor Koninklijke Tichelaar Makkum. Van Kesteren werkte alleen bij daglicht.
Van Kesteren heeft veel gereisd en at vegetarisch. Het meest hield zij van het strakke Nederlandse vormgegeven landschap. Zij was bevriend met de keramist Jan van der Vaart, die ze in Galerie Het Kapelhuis had leren kennen. Werk van Zaha Hadid, Eileen Gray, Jan Schoonhoven, Jan van der Vaart, Dom van der Laan en Simeon ten Holt werd door Van Kesteren bewonderd.
Werken van Van Kesteren ontstonden eerst in haar hoofd. Vervolgens werkte ze die uit in tekeningen waarvan ze in de uiteindelijke uitvoering niet afweek. Van Kesteren zei over het door haar meest gebruikte materiaal, hout, dat het weliswaar lekker kon ruiken, maar dat de kleur, de nerven en de structuur maar afleidden van waar het haar werkelijk om ging: de vorm. Daarom zijn de meeste objecten van Van Kesteren voorzien van een beits- of verflaag. Meestal koos Van Kesteren voor wit, grijs of zwart. Als eerbetoon aan Hendrik Petrus Berlage (1856-1934) gebruikte zij soms de kleur oker.
In 1982 startte de Stichting Françoise van den Bosch met het uitreiken van een object aan personen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de bevordering van de belangstelling voor het hedendaagse sieraad. De eerste opdracht voor een ontwerp voor het uit te reiken object werd gegeven aan Maria van Kesteren en het duo Frans van Nieuwenborg en Martijn Wegman. Het ontwerp van Van Kesteren won en werd tussen 1983 en 1987 uitgereikt aan Bernardine de Neeve, Pierre Degen, Hyke Koopmans en Margje Blitterswijk van Galerie Het Kapelhuis, Marijke de Goey en Benno Premsela. Modeontwerper Alexander van Slobbe heeft Van Kesteren gevraagd armbanden te ontwerpen.
In 1995 vond een overzichtstentoonstelling van Van Kesterens werk plaats in het Stedelijk Museum Amsterdam te Amsterdam (Nederland), in 2016 volgde er nog een in het Gemeentemuseum Den Haag te Den Haag (Nederland).
In interviews vertelde Van Kesteren dat het haar speet dat ze nooit kinderen had gekregen. Haar familie merkte daarover op dat als ze wel kinderen had gehad, ze waarschijnlijk niet zo’n carrière in de beeldende kunst zou hebben gehad. Van Kesteren is begraven op natuurbegraafplaats Heidepol in Arnhem (Nederland).
Werk in openbare collecties (selectie)
Centraal Museum, Utrecht (Nederland)
CODA, Apeldoorn (Nederland)
Collectie Françoise van den Bosch (Nederland)
Gemeentemuseum Den Haag, Den Haag (Nederland)
Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam (Nederland)
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), Amersfoort (Nederland)
Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
Victoria and Albert Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Paul Derrez & Willem Hoogstede
Yvònne Joris
Thea & Jur van Lee-Ellis
Lous Martin
Threes Moolhuysen-Coenders
Riet Neerincx
Benno Premsela
Tentoonstellingen (selectie)
1963 – Galerie Het Kapelhuis , Amersfoort (Nederland)
1980 – Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam (Nederland)
1980 – Van Reekum Museum, Apeldoorn (Nederland)
1982 – Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1995 – Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1986 – 10 Jaar Ra, Galerie Ra, Amsterdam (Nederland)
1988 – Licht, hedendaagse vormen in Joodse rituelen, Joods Historisch Museum, Amsterdam (Nederland)
1988 – Maria van Kesteren, gedraaide houten vormen, Galerie Het Kapelhuis, Amersfoort (Nederland) (25 september 1988 t/m 23 oktober 1988)
1989 – Kunstobject als onderscheiding ’89, Galerie Het Kapelhuis, Amersfoort (Nederland) (31 mei 1989 t/m 2 juli 1989)
1993 – Tekens en Ketens, Museum van der Togt, Amstelveen (Nederland) (10 december 1993 t/m 16 januari 1994)
1994 – Tekens en Ketens, Gemeentemuseum Arnhem, Arnhem (Nederland) (29 januari 1994 t/m 14 maart 1994)
1994 – Tekens en Ketens, Het Domein, Sittard (Nederland) (1 april 1994 t/m 15 mei 1994)
1994 – Tekens en Ketens, Kunsthal, Rotterdam (Nederland) (28 mei 1994 t/m 3 juli 1994)
2002 – Zonder wrijving geen glans, Centraal Museum, Utrecht (Nederland)
2005 – Françoise van den Bosch, tijdgenoten en jong talent, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2013 – Dare to wear, sieraden uit de collectie Paul Derrez/Willem Hoogstede, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2016 – Maria van Kesteren, Gemeentemuseum Den Haag, Den Haag (Nederland)
2017 – Binnenstebuiten-Buitenstebinnen, Cécile van Eeden Sieraden, Eindhoven (Nederland)
2018 – Show yourself, Design Museum Den Bosch, Den Bosch (Nederland)
2019 – Maria van Kesteren, vormvariaties, Gemeentemuseum Den Haag, Den Haag (Nederland)
Prijzen (selectie)
1991 – Cultuurprijs van de gemeente Hilversum (Nederland)
1994 – Kho Liang Ie prijs.
Opdrachten (selectie)
Object voor Benno Premsela
Bibliografie (selectie)
10 Jaar Ra (1986). Amsterdam: Galerie Ra. OCLC 27263707
Beenker, E., Besten, L. den, Meijer, H. en Unger, M. (1993) Tekens & Ketens, Signs & Chains, Zeichen & Ketten. Amsterdam: Voetnoot Publishers. ISBN 9071877159
Koelewijn, R. (15 maart 2019) Kunstenares Maria van Kesteren (85): ‘Hout is een noodsituatie’. NRC.
Meesterlijke vrouwen (2011). Amersfoort/Rijswijk: RCE. ISBN 9789072905567
Miltenburg, E. en Wijne, M. (2007) Inboedel. Threes Coenders een leven in dingen. Schiedam: Artemis. ISBN 9789077075647
Ober, J. (1990) Françoise van den Bosch. Naarden: Stichting Françoise van den Bosch. ISBN 9072173023
Reinewald, C. (1995) Maria van Kesteren. Bussum: THOTH. ISBN 9789068681383
Verbeeck, M. (2012) Om de vorm, leven en werk van Maria van Kesteren. Oosterhout: Stichting Vormgeving in Hout Timmer Art Books. ISBN 9789491182150
Waard, P. de (22 mei 2020) Het Eeuwige Leven Maria van Kesteren 1933-2020, Een houtkunstenaar die niet van hout hield. de Volkskrant.
Links
• RKD Artists
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2017/11/04/maria-van-kesteren/
