##Een bedel is een onderdeel van een sieraad en kan worden toegevoegd aan bijvoorbeeld een halssieraad of een armband.
Geschiedenis
Bedels zijn van alle tijden en alle culturen en hebben verschillende functies en betekenissen. Zij kunnen dienen als alarm of waarschuwing (door het gerinkel), aanjager van angst of ontzag, beschermer of geluksbrenger (ook wel talisman of amulet). Toch komt het woord bedelarmband pas in 1914 voor het eerst voor in Van Dale’s Groot Nederlands Woordenboek: “armband waaraan allerlei charivari hangt en die men van goede kennissen bij elkaar bedelt”. In de vijftiger jaren van de twintigste eeuw beleefde de bedelarmband in Nederland een hoogtepunt.
Bedels in openbare collecties (selectie)
Philadelphia Museum of Art, Philadelphia (Pennsylvania, Verenigde Staten)
Rijksmuseum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (BK-2010-2-372; BK-2010-2-373; BK-2010-2-374)
Bedels in particuliere collecties (selectie)
Marjan & Gerard Unger
Tentoonstellingen (selectie)
1991 – Bedels aan banden, Trits Sieraden, Delft (Nederland) (13 november 1991 t/m 31 december 1991)
1991 – Bedels aan banden, contemporary charms and charm-bracelets by designers, Galerie Ra, Amsterdam (Nederland) (19 november 1991 t/m 5 december 1991)
1991 – Bedels aan banden, Gemeentemuseum Arnhem, Arnhem (Nederland) (28 september 1991 t/m 3 november 1991)
1992 – Bedels aan Banden, Galerie Amarna, Maastricht (Nederland) (15 maart 1992 t/m 18 april 1992)
1992 – Bedels aan Banden, Centrum Beeldende Kunst (CBK) Groningen, Groningen (Nederland) (25 april 1992 t/m 24 mei 1992)
1992 – Bedels aan banden, Galerie Beeld & Aambeeld, Enschede (Nederland) (6 juni 1992 t/m 15 juli 1992)
1993 – Bettelarmbänder (Bedels aan Banden), V&V, Wenen (Oostenrijk) (3 augustus 1993 t/m 18 september 1993)
Bibliografie (selectie)
Meij, I. (1991) Bedels aan Banden, Hedendaagse interpretaties van de bedelarmband. Arnhem: Stichting Nieuwstad. ISBN 9090045120
Unger, M. (2004) Het Nederlandse sieraad in de 20ste eeuw. Bussum: THOTH. ISBN 9789068683486
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/11/06/bedel/
Dag Esther, interessant onderwerp! Is er een verband met de Geuzennap in de collectie van het Rijksmuseum (NG-71-A; ook de NG-NM-878-A heeft er een), waaraan enkele ‘bedels’ hangen? Etymologisch ook interessant, gezien het verband tussen ‘geus’ / ‘geuzen’, en ‘bedel’. Met groet Yuri
Ha Yuri, Leuk dat je reageert. Wat betreft je vraag: geen idee, maar ik ga speuren en kom erop terug. Dank voor de suggestie. Groeten, Esther