Uit de kreukels, leven in de marge

Sarah Doornbusch, portret Esther Doornbusch, tekening, 2023. Foto met dank aan Sarah Doornbusch©
Sarah Doornbusch, portret Esther Doornbusch, tekening, 2023. Foto met dank aan Sarah Doornbusch©
Sarah Doornbusch, portret Esther Doornbusch, tekening, 2023. Foto met dank aan Sarah Doornbusch©

##Waarom zie je zo weinig mensen in een rolstoel? Op straat? In café’s of restaurants? Op je werk (op kantoor)? In winkels? Überhaupt? Heb je de posters in abri’s gezien het afgelopen jaar? Spijker op zijn kop: DIT BORD BESTAAT NIET maar het staat bijna overal.

Niet welkom
Mensen in een rolstoel kunnen op veel plekken niet komen, of explicieter gesteld: ze zijn er niet welkom. Het is gedoe. Een stoep, smalle doorgang, het kost tijd, extra inspanning, extra ruimte, het is onhandig. Ja. En omdat je zo weinig mensen in rolstoelen ziet lijkt het alsof ze niet bestaan. Alsof het niet de moeite is je ervoor in te spannen. Nogal wiedes dus dat mensen die in hun mobiliteit afhankelijk zijn van rolstroelen buiten je blikveld blijven. Het lukt ze domweg niet in je blikveld te verschijnen. En zo beperkt je blikveld zich tot de wereld van diegenen die zich op twee benen weten voort te bewegen. En denk je dat dat normaal is. Dat is het niet. Alsjeblieft, parkeer je fiets wat galanter en maak ruimte als er een rolstoelgebruiker aan komt. Ze wachten al zo lang.

Door het stomme ongeluk heb ik tijdelijk mogen ervaren hoe het is in een rolstoel te leven. Het idee van tijdelijkheid maakte het draaglijk. Maar het is gekmakend hoe veel tijd de voorheen normaalste zaken kosten. Kunnen we met de trein naar Antwerpen? Niet als de liften op overstaplocatie Schiphol in onderhoud zijn. NS regelt het keurig (complimenten!): ik werd van Station Amsterdam Zuid naar Station Rotterdam Centraal gebracht met een taxi, maar eer dat was geregeld zat ik wel tot twee keer toe een half uur aan de telefoon. Niets ten nadele van de NS want ze regelen het tot in de puntjes, maar heb je even? Hoe veel tijd besteed jij aan het plannen van een treinreis?

Alle tijd?
Trouwens: veel mensen hebben geen idee dat ziek zijn of herstellen tijd kost. Omdat je niet kunt of hoeft te werken heb je immers alle tijd van de wereld. Nou, vergeet het maar. Ik heb veel geslapen: goed voor herstel. Veel dingen kon ik niet langer zelf. Ik was volledig afhankelijk en moest alles vragen. Dat kost tijd. Zaken regelen met je zorgverzekering kost tijd. Uitzoeken hoe het zit met de thuiszorgwinkel kost tijd. Een fysiotherapeut uitzoeken kost tijd. De afspraken bij de fysiotherapeut kosten tijd. De oefeningen die je moet doen kosten tijd. Krukken lenen? Krukken huren? Krukken halen? Welk type? Ga maar na.

Complimenten
Mauritshuis, dank! En hulde! We hoefden ons niet te melden, we werden gezien, hoefden niet te wachten en alle deuren en liften gingen als vanzelf voor ons open en we werden vriendelijk begroet door medewerkers en op voorzieningen attent gemaakt. Wat heet een warm welkom: wow! Ook fijn was het in het Haags Gemeentemuseum: we konden zelf bij de entree de rolstoellift bedienen waar anderen een paar traptreden namen, zonder te hoeven wachten op medewerkers die ons begeleidden. Fijn om onafhankelijk en zelfstandig te kunnen bewegen en niet steeds om aandacht te hoeven vragen of te ervaren dat je als rolstoeler lastig bent.

Beroerder was het in het Carlton Hotel in Den Haag. Ik had tevoren per telefoon geïnformeerd naar rolstoeltoegankelijkheid bij het boeken van een kamer. Ja hoor, het hotel was rolstoeltoegankelijk. Nou, dan wil ik wel een kamer boeken. Dat ik er daarbij vanuit ging dat ik dan een kamer boekte met een rolstoeltoegankelijk toilet en rolstoeltoegankelijke badkamer bleek een brug te ver. Ik kan toch niet de eerste zijn geweest die om een rolstoelvriendelijke kamer heeft gevraagd? Naderhand heb ik ze er per mail op aangesproken en hebben ze het royaal goed gemaakt. Maar dat er vanwege het monumentale pand geen voorzieningen in de kamers konden worden getroffen voor mensen met fysieke beperkingen is onzin. De drempels in badkamer en toilet waren niet van monumentale waarde net zo min als de badkamers of wc’s zelf. Een paar beugels en ik had zonder hulp van mijn partner onder de douche en naar de wc gekund.

Niet rolstoelvriendelijk
Ook de Haagse Toko Frederik, die we hadden gekozen nadat we hadden gegoogled op rolstoeltoegankelijke restaurants, viel niet in de prijzen. Ik had gebeld om te vragen of er in het restaurant plaats was voor een rolstoel. Ja hoor, zeker. Hoe ik daar in die rolstoel kon komen heb ik niet gevraagd. Dom. Er moest een stoep van zeker 20 centimeter worden genomen. Ik kon in mijn rolstoel buiten in de kou blijven wachten en uiteindelijk kon ik na 5 minuten via een zij ingang naar binnen. Mijn entree vereiste vervolgens een hoop geschuif van tafels: welkom! Hoezo verschijnt dit restaurant in zoekresultaten van rolstoelvriendelijke restaurants?

Plaat als sieraad?
Ondertussen is het ongeluk een jaar jaar geleden en zijn mijn breuken goed hersteld. Ik loop weer en werk aan mijn conditie, want die was na drie maanden zo goed als volledige inertie geheel naar de gallemiezen. Tijdens een controle bij de traumachirurg in het ziekenhuis werd duidelijk dat de plaat met acht schroeven in mijn pols er ook weer uit moeten. Jasses. Nog een operatie. Een kleine weliswaar, maar toch. Krijg ik toch nog dat sieraad in mijn pols in het echt te zien. Kunsthistoricus en verzamelaar Jorunn Veiteberg liet een sieraad maken van een oude pacemaker van haar moeder. Er heeft zich reeds een kunstenaar aangediend die zich over de plaat en de schroeven wil ontfermen. Nu kan ik me bijna op de operatie verheugen.

Dank
Dank nogmaals aan iedereen voor alle kaarten, berichten, telefoontjes, bloemen en cadeautjes. Een van de mooiste kaarten kwam van mijn kapoen: Sarah Doornbusch (zie de tekening boven). Hartverwarmend.

Bibliografie (selectie)
Doornbusch, E. (13 januari 2023) In de kreukels. hedendaagsesieraden.nl.

Links
• Wikidata

Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.

Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/12/31/leven-in-de-marge/

1 Comment

  1. Lieve Esther,
    Wat een gedoe allemaal na zo’n rot ongeluk !
    En inderdaad, wat een tijd heeft dat allemaal gekost, maar ook heel veel geduld ! Wens je voor 2024 een heel stabiel jaar met een uitstekende gezondheid en veel mooie momenten !
    Liefs Sylvia

Geef een reactieReactie annuleren