##Op het eerste gezicht
De harde kaft van de monografie over Esther Brinkmann heeft de textuur van grof geweven textiel in antracietgrijs. Daarop in zwarte kapitalen de naam van de kunstenaar. Verder niets. Het oogt minimalistisch en monumentaal. Ook de schutbladen zijn in donkergrijs. In het boek op veel kleiner formaat -als een erratum- een viertal ineengevouwen bladen met daarop aan de buitenzijde HANDS / MAINS. Aan de binnenzijde daarvan op spreads in zwart wit foto’s van telkens een paar handen met ring(en). Curieus! Aan de achterzijde tekstregels die gaan over het dragen van de ringen. Zoals de meeste boeken van uitgever arnoldsche ziet ook deze publicatie er perfect verzorgd uit. Maar wat moet zo’n vod in dit boek? Vast en zeker dat het dunne haast transparante papier met de handenparen op zijn plek valt.
De Engelstalige teksten zijn geschreven door Elizabeth Fischer, Ward Schrijver, Philippe Solms en Fabienne Xavière Sturm. De bladspiegel is rustig en het vette schreefloze font leest prettig. Het binnenwerk is van mat papier. De vormgeving was in handen van Automatico Studio: mooi robuust werk.
Maker, docent en ambassadeur
Aan de eerste tekst van Elizabeth Fischer gaat een afbeelding van een stilleven in het atelier van Brinkmann vooraf. Dergelijke impressies duiken regelmatig op in het boek. De stillevens in het atelier zijn gevuld met gereedschappen en objecten. Het atelier is vol, maar ook geordend. Fischer benoemt drie kernactiviteiten van Brinkmann.
In de eerste plaats gaat Brinkmann graag in dialoog over sieraden en toont zich zo een ambassadeur: ze voert gesprekken met zowel collega’s, studenten, verzamelaars als galeriehouders. Als docent wil Brinkmann haar studenten vooral zaken afleren. Ze wil ze leren kijken en leren voelen. En ze wil mensen leren (ongewone) materialen te temmen en vervolgens te beheersen om er uiteindelijk ideeën mee te kunnen vormgeven. Ten derde, maar zeker niet op de laatste plaats, is Brinkmann actief als sieraadontwerper.
Persoonlijk portret
Ward Schrijver schetst een persoonlijk portret van Brinkmann. Daarvoor zocht hij haar thuis op in Biel/Bienne (Zwitserland): in haar appartement, waar ze woont met haar echtgenoot. De woning bevindt zich, net als het atelier, in een voormalige horlogemanufactuur. Aan de hand van verschillende door mensenhanden gemaakte objecten die zich in de woonruimte bevinden geeft Schrijver een beeld van de vriendelijke verbindende persoon die Brinkmann is. De vazen, theepotten, boeken, sculpturen en objecten van textiel zijn getuigen van leven en werk van zowel de kunstenaar als haar partner. Leven en werk zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Schrijver plaatst het oeuvre van Brinkmann in een Europese historische context en ten slotte positioneert hij het werk van Brinkmann in de Zwitserse traditie.
Rituelen en handelingen
In samenwerking met Brinkmann maakte Philippe Solms video’s van handen die een ring om en af doen. Deze video’s waren op tentoonstellingen van Brinkmann te zien. Al decennia lang ontwerpt en vervaardigt Brinkmann zelf de verpakkingen van haar sieraden. Die verpakkingen functioneren ook als zelfstandig object of sokkel voor het sieraad. Solms gaat in gesprek met Brinkmann over het totaalconcept van haar sieraden: het sieraad in foedraal, naast de verbintenis tussen sieraad en drager. Het foedraal van een sieraad en het openen daarvan ziet Brinkmann als een ritueel dat aandacht verdient. Hoe wordt het sieraad eruit genomen, om gedaan en vervolgens weer opgeborgen?
De ring speelt een centrale rol in het oeuvre van Brinkmann en vormt een separaat onderdeel in de catalogus. Schrijver meldde al dat Brinkmann tot de publicatie van het boek (2022) 240 ringen heeft vervaardigd. Sommige ringen heeft Brinkmann zo ontworpen dat ze als zelfstandig object overeind blijven, ze kunnen staan op de achterkant van de scheen. Bij de Double Rings is de kleine eenvoudige ring de sokkel voor de grote ring
Catalogus
De ringen in de catalogus staan zo sterk vergroot afgedrukt dat ze op vaatwerk lijken: schalen, potten en vazen. Juist dat tekent het werk van Brinkmann: zij benoemt haar ringen als vaatwerk voor een vinger. De sieraden staan niet chronologisch afgebeeld. Ze zijn gegroepeerd rond thema’s als email, stenen, urushi lak, draad, ijzer of vorm zoals Infini: ringen in lemniscaatvorm of Double Rings: ringen die uit twee ringen bestaan. De oudst afgebeelde sieraden zijn multiples: ringen van geanodiseerd aluminium daterend uit 1989.
Ringen beslaan het eerste deel van de catalogus. Ze krijgen ruim baan. Details als een roestige textuur, gietnaden en verantwoordelijkheidstekens zijn goed zichtbaar en het geheel oogt verstild en monumentaal. Onder aan de pagina staat telkens de titel van het object, vergezeld van de maten, materialen en de collectie waarin de ring zich bevindt: tot en met het inventarisnummer van het museum aan toe: geweldig! Minpuntje is dat op enkele pagina’s telkens de middelste van drie of vijf ringen verdwijnt in de binding van het boek.
Consistent en eclectisch
Na bijna 100 bladzijden met ringen volgt een dik dozijn pagina’s met hangers en halssieraden. Vervolgens bijna 20 pagina’s met tientallen broches. Ten slotte nog eens 20 pagina’s met afbeeldingen van sieraden en hun foedralen. Het betreft vooral verpakkingen voor ringen of hangers. Foedralen van broches zijn niet opgenomen.
Ten slotte afbeeldingen van presentaties van het werk van Brinkmann op verschillende locaties. En stills uit de video installatie “The Present is the Only Thing without an End“. Daar hadden de afbeeldingen van de handen in de bijgestoken vouwbladen prima bij gekund. Achterin staan in een klein lettertype Franse vertalingen van de essays. Het boek besluit met een curriculum vitae.
De sieraden van Brinkmann ogen eclectisch, maar vormen toch een verrassend consistent geheel. Dat is prachtig vastgelegd in deze publicatie. Alleen dat vod, dat had niet gehoeven.
Dit artikel is op 26 juni 2023 eerder verschenen in Engelse vertaling op Art Jewelry Forum.
Bibliografie (selectie)
Doornbusch, E. (26 juni 2023) Esther Brinkmann, A Review of the Maker’s 2022 Monograph. Art Jewelry Forum.
Fischer, E., Schrijver, W., Solms, P. en Sturm, F.X. (2022) Esther Brinkmann. Stuttgart: arnoldsche. ISBN 9783897906662
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/06/28/boekbespreking-esther-brinkmann/
