##Madeleine Suzanne Marie Claire Vuillerme, later Suzanne Belperron (Saint-Claude (Frankrijk), 26 september 1900 – Parijs (Frankrijk), 28 maart 1983) was onder meer actief als sieraadontwerper. Zij woonde en werkte in Parijs (Frankrijk).
Biografie
Vuillerme is kind van de koopman Jules Alix Vuillerme (1861-1913) en zijn vrouw Marie Clarisse Faustine Bailly-Maître (1866-1931). Ze groeide op in Saint-Claude, waar de bevolking zich ‘s winters toelegde op handwerk. Zo werden er onder meer stenen geslepen en was Saint Claude tussen 1885 en 1929 een van de belangrijkste centra wereldwijd op het gebied van het slijpen van diamanten.
Vuillerme studeerde in 1919 af aan de École des Beaux-Arts te Besançon (Frankrijk). Al in die tijd bracht Maison Boivin sieraden op de markt naar ontwerpen uit 1917 van de hand van Vuillerme. De volumineuze ontwerpen van Vuillerme staken af tegen de heersende verfijnde stijl van de Art Déco. Van 1919 tot en met 1932 was Vuillerme actief als onder meer ontwerper en directeur voor het bedrijf van de overleden René Boivin dat werd geleid door Jeanne Boivin, zijn weduwe. Het bedrijf was gevestigd in Parijs (Frankrijk). In 1923 werd ze directeur, naast Jeanne Boivin.
Op 11 juli 1923 trouwde Vuillerme met Jean Belperron (1898-1970) en kreeg zijn achternaam. Het paar vestigde zich in Montmartre (Parijs, Frankrijk). Belperron hield van reizen en bezocht onder meer Egypte. Egyptische, Afrikaanse, Oceanische, Chinese, Japanse en Assyrische kunstvoorwerpen fascineerden haar enorm. Net als flora en fauna vormden deze culturen een belangrijke inspiratiebron.
Belperron nam in april 1932 het aanbod aan van Bernard Herz (1877-1943) om in zijn firma in Parijs (Frankrijk) aan de slag te gaan. Herz was een alom geliefde handelaar in stenen en parels. Belperron nam de steenslijper Adrien Louart (1890-1989) in dienst en werkte nauw samen met Groëné et Darde. Door het werk van Belperron verwierf het bedrijf internationale faam.
Sieraden van Belperron, die onder de naam van Herz werden verkocht, werden in vele tijdschriften als VOGUE en Harper’s Bazaar besproken. Ze werden gedragen door koningshuizen en andere beroemdheden aan weerszijden van de Atlantische Oceaan.
Als gevolg van de racistische wetten die het Franse Vichy regime overnam van de Duitsers, nam Belperron in oktober de volledige leiding van het bedrijf van de Joodse Herz op zich. De firma werd hernoemd tot Suzanne Belperron SARL.
Belperron was actief in het verzet. Ze hielp Joden met onderduiken. Haar geliefde, Bernard Herz, heeft twee keer ondergedoken gezeten in het appartement van de ouders van haar echtgenoot.
Toen Belperron op 2 november 1942 door de nazi’s werd gearresteerd moest ze haar boek met daarin de administratie over verkopen meenemen. Ze werd verdacht van het runnen en verbergen van een Joods bedrijf. Onderweg van Rue de Châteaudun 59 naar het hoofdkwartier van de Gestapo aan Avenue Foch 84 at Belperron alle pagina’s waarop namen en adressen van Joodse clientèle stonden vermeld op.
Toen haar geliefde Herz diezelfde dag werd opgepakt en vastgezet in het internerings- en doorgangskamp voor Joden en homoseksuelen Drancy, zocht Belperron hem drie à vier keer per week op en voorzag hem van voedsel, brieven en kleding. Brieven van Herz aan Belperron zijn bewaard gebleven. Hij schreef onder meer dat het hem alles waard was geweest bij haar in Parijs (Frankrijk) te blijven en niet te vluchten. Ook schreef hij op zeker moment dat hij wist dat hij op transport zou gaan binnenkort. Op 2 september 1943 werd Herz naar Auschwitz (Polen) gebracht en vermoord. Belperron komt daar pas na de Tweede Wereldoorlog achter.
In een brief gedateerd 21 februari 1943 vraagt Herz aan Belperron zijn zaak voort te zetten en zorg te dragen voor zijn kinderen Aline en Jean. Toen Jean op 6 december 1946 na krijgsgevangenschap terugkeerde naar Parijs (Frankrijk) werd hij mede-eigenaar van het voormalige bedrijf van zijn vader en werd de firma hernoemd tot Jean Herz-Suzanne Belperron SARL.
Begin 1945 verruilde Belperron haar appartement in Montmartre voor een aan Rue d’Aumale 14, vlakbij haar bedrijf. Ontwerper Marcel Coard (1898-1974) richtte de woning in en tekende ook voor de inrichting van de zaak van Belperron op de derde verdieping van Rue de Châteaudun 59. Clientèle werd daar op afspraak ontvangen.
Alvorens Belperron aan de slag ging verdiepte ze zich in het leven van haar cliënt en nam de maten van haar nek, hand, vinger of pols. Ook hield ze rekening met de kleur van de huid van de opdrachtgever.
Belperron signeerde haar sieraden niet. Ze zei daarover dat haar stijl haar handtekening was. Haar ontwerpen werden uitgevoerd door onder meer Darde & Fils. Verschillende keren kreeg Belperron het aanbod te gaan ontwerpen voor Amerikaanse bedrijven, maar ze wilde in Parijs (Frankrijk) blijven.
In de jaren zestig was Belperron een van de eersten die schelpen verwerkte in haar ontwerpen. Een terugkerend kenmerk van sieraden van de hand van Belperron is dat ze vaak stenen in steen zet, een techniek afkomstig uit het zeventiende-eeuwse India.
In 1975 besloten Jean Herz en Belperron hun zaak te beëindigen. Op persoonlijke titel zette Belperron haar werkzaamheden voort. Aanbiedingen van bedrijven zoals Tiffany om samen te werken en haar ontwerpen opnieuw op de markt te brengen wees ze van de hand.
Sieraden van Belperron zijn gemaakt van materialen als goud, schelpen, platina, bergkristal, rookkwarts, peridoot, toermalijnen, saffieren, smaragden, aquamarijnen, robijnen, diamanten en chalcedoon.
Belperron kwam op 28 maart 1983 om het leven door een ongeluk tijdens het baden. Belperron was kinderloos en ze liet haar bezit na aan een goede vriend.
Na haar dood raakte Belperron in de vergetelheid. Bij de beroemde veiling van de sieraden van Wallis Simpson in 1987 werden slechts 5 van de 16 sieraden van Belperron aan haar toegeschreven.
De Société Nouvelle Herz-Belperron werd opgericht in 1991 en leverde ontwerpen van Belperron aan Ward Landrigan van Verdura in New York (Verenigde Staten). De sieraden die zo op de markt zijn gekomen zijn allemaal gemerkt met St. N. Herz Belperron. In 1998 werd de Scociété Nouvelle Herz-Belperron opgeheven.
Lange tijd werd ervan uit gegaan dat Belperron haar archief had vernietigd. Een erfgenaam trof in 2007 een sinds 1983 afgesloten appartement aan in Montmartre, waar zich naast meubilair ook het archief van Belperron bevond. Dat archief bevat onder meer brieven, dagboeken, meer dan 9200 ontwerptekeningen en modellen uit de periode 1937-1974.
De familie Landrigan verwierf in 1999 de rechten op de naam en de ontwerpen van Belperron. Vader (Ward) en zoon (Nico) Landrigan openden in 2015 een zaak op de twaalfde verdieping van een kantoorgebouw aan Fifth Avenue te New York (Verenigde Staten), waar sieraden naar ontwerp van Belperron, alsook originele stukken worden aangeboden in een omgeving die is ontworpen door Daniel Romualdez. De ambiance is geïnspireerd op de Parijse vertrekken waar Belperron in de jaren dertig van de twintigste eeuw verbleef. Eerder hadden de Landrigans op dezelfde wijze het bedrijf van (Fulco di) Verdura doorgestart. In 2016 verscheen op initiatief van de Landrigans een tweede monografie over Belperron.
De erven van het appartement aan de voet van Montmartre namen in 2008 de sieradenexperts Sylvie Raulet en Olivier Baroin in de arm om een eerdere opzet voor een monografie over Belperron door Hans Nadelhoffer (1940-1988) af te maken. Het boek verscheen in 2011.
Op 14 mei 2012 werd de persoonlijke collectie sieraden van Belperron in Genève geveild. In 2015 werd op initiatief van de familie Landrigan een nieuw bedrijf onder de naam Belperron geopend aan 745 Fifth Avenue in New York (Verenigde Staten).
M.J. Rose publiceerde in 2023 een historische roman over Belperron: The Jeweler of Stolen Dreams. Rose voerde vele gesprekken met Michele Belperron, een achternicht van Belperron.
Belperron was bevriend met Diana Vreeland (1903-1989) en Jean Marchat (1902-1966).
Sieraden van Belperron werden en worden gepresenteerd door onder meer Pat Saling en Tadema Gallery.
Werk in openbare collecties (selectie)
Schweizerisches Nationalmuseum, Zürich (Zwitserland)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Josephine Baker
Harry Baur
Mary Bell
Mona von Bismarck
Léon Blum
Charles Boyer
Arno Breker
Alice Cocéa
Jean Cocteau
Colette
Gary Cooper
Maurice Couve de Murville
Christian Dior
Raoul Dufy
María Félix
Daisy Fellowes
Houphouët-Boigny
Alice & Louis Koch
Karl Lagerfeld
Landrigan
Jeanne Lanvin
Robert Mallet-Stevens
Merle Oberon
Gaston Palewski
Dorothy Paley
Mary Picha-Eisenstein
Paul Reynaud
Nina Ricci
Françoise Rosay
Elsa Schiaparelli
Cameron Silver
Wallis Simpson
Louise de Vilmorin
Diana Vreeland
Ganna Walska
Tentoonstellingen (selectie)
1925 – Wereldtentoonstelling, Parijs (Frankrijk)
1961 – International Exhibition of Modern Jewelry, 1890-1961, Worshipful Company of Goldsmiths, Londen (Verenigd Koninkrijk) (26 oktober 1961 t/m 2 december 1961)
2017 – Medusa, Bijoux et tabous, Musée d’Art moderne de la Ville de Paris, Parijs (Frankrijk)
2021 – Beautiful Creatures: Jewelry Inspired by the Animal Kingdom, American Museum of Natural History, New York (Verenigde Staten)
Prijzen (selectie)
1918 – Eerste prijs Arts Décoratifs, Décoration de l’horlogerie et de la bijouterie
1963 – Chevalière de la Légion d’honneur
Bibliografie (selectie)
Amnéus, C., MacPhàrlain, A., Peltason, R., Ransome Wallis, R. en Triossi, A. (2020) Simply brilliant, artist-jewelers of the 1960s and 1970s. Lewes: D Giles Limited. ISBN 9781911282525
Bennett, D. en Mascetti, D. (2021) Understanding Jewellery, The 20th Century, Woodbridge: ACC Art Books. ISBN 9781788841207
Bernstein, B. (2022) The Modern Guide to Antique Jewellery. Woodbridge: ACC Art Books. ISBN 9781788841580
Chadour-Sampson, B. (2019) Rings of the 20th and 21st centuries, the Alice and Louis Koch collection. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905160
Chadour-Sampson B. en Newell-Smith, S. (2021) Tadema Gallery London, Jewellery from the 1860s to 1960s. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905986
DeMarco, A. (10 oktober 2015) The Rebirth of Belperron Jewelry. Forbes.
Doornbusch, E. (29 augustus 2022) Boekbespreking: Understanding Jewellery, The 20th Century. hedendaagsesieraden.nl.
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Bijoux et Tabous. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603473
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Jewellery & Taboos. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603749
Fasel, M. (21 april 2023) M.J. Rose on Suzanne Belperron. The Adventurine.
Hughes, G. (1968) Modern Jewelry, An international Survey, 1890-1967. Londen: Studio Vista. ISBN 0289277094
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/05/04/suzanne-belperron/
