Manuel Vilhena

Manuel Vilhena, Red House Red Cross, 2011. Foto met dank aan Alchimia©
Manuel Vilhena, Red House Red Cross, 2011. Foto met dank aan Alchimia©

Manuel Vilhena (Lissabon (Portugal), 1967) was en is onder meer actief als sieraadontwerper, curator en docent. Hij woont en werkt in Portugal.

Biografie
Reeds in zijn tienerjaren was Vilhena bezig met het maken van sieraden. Hij leerde van ambachtslieden in Brazilië en Italië en verkocht zijn sieraden op straat. In 1988 en 1989 was hij in Londen (Verenigd Koninkrijk) in de leer bij A. Sakamoto.

In 1988 ging Vilhena in Belo Horizonte (Brazilië) in de leer bij Paulo Marinho en Jaber Damasceno (1987-1989). Ook ging hij in de leer bij A. Sakamoto in Londen (Verenigd Koninkrijk) (1988-1989). Vilhena heeft verder les gehad van Zélia Nobre en Filomeno Pereira de Sousa aan Contacto Directo in Lissabon (Portugal) (1989-1990).

Vilhena is opgeleid aan onder meer Sir John Cass School of Art (1988-1989), de Fachhochschule in Keulen (Duitsland) (1991-1992), waar hij les had van onder anderen Peter Skubic, en aan Royal College of Art te Londen (Verenigd Koninkrijk) (1993-1994, 1997-1998), waar hij lessen volgde bij onder meer Michael Rowe en David Watkins. Ook studeerde hij gemmologie op Sir John Cass te Londen (Verenigd Koninkrijk) en aan Escola Massana te Barcelona (Spanje).

Het afstudeerproject van Vilhena aan de Royal College of Art bestond uit een installatie van 365 ringen van zilver op zwarte kaartjes aan een strakke wand. Marie-José van den Hout zag de installatie en wilde het kopen. Dat was niet in overeenstemming met het oorspronkelijke concept, maar Vilhena ging door de bocht en Van den Hout verzorgde een publicatie van het project. Vervolgens waren de ringen enige tijd te koop in Van den Houts Galerie Marzee. Kopers van de ringen moe(s)ten op het zwarte kaartje een boodschap schrijven. Zo transformeerde de installatie in de loop van de tijd. De installatie maakt nu deel uit van de Marzee Collectie, die niet te koop ia.

De oorspronkelijke 365 ringen zijn vervaardigd uit een strip van 22 meter puur zilver. Deze strip werd in 365 stukken gezaagd, gebogen en onzichtbaar weer aaneen gesmolten. Omdat puur zilver zacht is vervormen de ringen vrijwel meteen bij dracht. Zo vergroeit elke ring al gauw tot een persoonlijk attribuut waarin het handelen van de drager zich vastlegt. Vilhena vindt de band van de drager met het sieraad van het grootste belang: “Een kunstenaar reikt iets aan. Dat krijgt betekenis door toedoen van de drager die er zich op een emotioneel vlak toe verhoudt. In feite is elk sieraad een oefening in uitwisseling. Een sieraad wordt  getransformeerd tot iets eigens door het proces van betekenisgeving, waaraan maker en eigenaar in gelijke mate deel hebben.

In 1999 richtte Vilhena samen met Onno Boekhoudt, Kathleen Fink en Castello Hansen Postcon op. Al vrij snel viel de groep weer uit elkaar, maar ze bleven allen actief in het promoten van Post-Contemporary Jewellery.

Nadat Vilhena in Bangkok (Thailand) voor het eerst les had gegeven over sieraden, realiseerde hij zich dat het docentschap hem goed lag. Niet lang daarna gaf hij vijf jaar lang les aan Alchimia in Florence (Italië).

Vilhena verdiepte zich in therorieën rond sieraadontwerpen en schreef er ook een boek over: Do you speak Jewellery? (1998). Vilhena heeft op verschillende internationale instituten lesgegeven. Zo verzorgde hij in 2003 een masterclass aan Royal College of Art en gaf hij les aan Alchimia te Florence (Italië) (2001-2007), de kunstacademie in Oslo (Zweden) (2005-2010) en het Hiko Mizuno College of Jewelry.

Vilhena vervaardigt sieraden van materialen als ebbenhout, jeneverhout, nylon, glas, bergkristal, maansteen, (synthetische) robijn, koraal, barnsteen, zilver, goud, bot, composiet, katoen, shakudo en staal. In 2004 trad Vilhena op als curator van de Marzee Graduate Show 2004.

Sieraden van Vilhena werden en worden gepresenteerd door onder meer Caroline Van Hoek, Electrum Gallery, Galeria Reverso, Galeria Tereza Seabra, Galerie Biró, Galleri Hnoss en Gallery S O.

Werk in openbare collecties (selectie)
Ar.Co, Lissabon (Portugal)
CODA, Apeldoorn (Nederland)
Complexo Municipal de Lisboa, Lissabon (Portugal)
Danner-Stiftung, München (Duitsland)
Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
Muzeum Českého ráje, Turnov (Tsjechië)
Röhsska Museet, Göteborg (Zweden)
Royal College of Art Visiting Artists Collection, Londen (Verenigd Koninkrijk) (overgedragen aan het V&A)
Schweizerisches Nationalmuseum, Zürich (Zwitserland)
The Royal Mint Collection, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Victoria and Albert Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)

Werk in particuliere collecties (selectie)
Heidi & Karl Bollmann
Alice & Louis Koch
Thea & Jur van Lee-Ellis
Tereza Seabra
Jorunn Veiteberg

Tentoonstellingen (selectie)
1990- Joalharia Experimental Portuguesa, Galeria Moira, Lissabon (Portugal) (6 september 1990 t/m 22 september 1990)
1990 – Jovens Joalheiros Portugueses, Galeria Contacto Directo, Lissabon (Portugal)
1991 – Aus der weissen Stadt: Schmuckobjekte von vier Portugiesischen Künstlern, Galerie Cebra, Düsseldorf (Duitsland)
1991 – Aus der weissen Stadt: Schmuckobjekte von vier Portugiesischen Künstlern, Galerie für neuen Schmuck, Hamburg (Duitsland)
1991 – Aus der weissen Stadt: Schmuckobjekte von vier Portugiesischen Künstlern, Jan Bierschenk Galerie, Hamburg (Duitsland)
1991 – Aus der weissen Stadt: Schmuckobjekte von vier Portugiesischen Künstlern, Galerie Kunsthandwerk, Berlijn (Duitsland)
1991 – Joalharia Contemporânea, Centro de Arte S. João da Madeira, Portugal (7 december 1991 t/m 31 december 1991)
1991 – Joalharia Contemporânea, Goethe-Institut, Lissabon (Portugal) (12 december 1991 t/m 10 januari 1992)
1991 – Joalharia Contemporânea nas Artes Tradicionais, Centro de Artes Tradicionais, Porto (Portugal)
1991 – Manufacturas: Creation Portugaise Contemporaine, Galerie Théorème, Brussel (België) (gecureerd door Delfim Sardo)
1992 – Anulus Sum: Jóias de Manuel Vilhena, Museu Nacional do Traje, Lissabon (Portugal) (mei 1992 t/m juni 1992)
1992 – Correntes de Ar, Galeria Contacto Directo, Lissabon (Portugal)
1992 – Fingerring, Galerie Michèle Zeller, Bern (Zwitserland)
1992 – Les Grandes Époques de la Bague, Palais de Congrès, Bourges (Frankrijk)
1993 – 3 Joalheiros, Instituto da Biblioteca Nacional e do Livro, Lissabon (Portugal) (29 juli 1993 t/m 4 september 1993)
1993 – Joalharia Contemporânea, Centro Cultural da Malaposta, Olival Basto, Loures (Portugal) (24 juni 1993 t/m 6 juli 1993)
1993 – Neue Ringe, Museum Bellerive, Zürich (Zwitserland)
1993 – Portuguese Contemporary Jewellery, Mikimoto Gallery, Tokyo (Japan) (15 april 1993 t/m 27 april 1993)
1999 – Arabian Nights, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland) (Manuel Vilhena)
1999 – Schmuck ’99, Internationale Handwerksmesse, München (Duitsland)
1999 – Sieraden, de keuze van Zwolle, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
1999 – Sieraden, de keuze van Zwolle, Stedelijk Museum Zwolle, Zwolle (Nederland)
2000 – Solos, Galerie Metal, Kopenhagen (Denemarken)
2001 – 1001 Rings, Instituto Superior de Agronomia, Lissabon (Portugal)
2001 – KunstRAI 2001, RAI, Amsterdam (Nederland) (Galerie Marzee)
2001 – Sieraden, de keuze van Almere, De Paviljoens, Almere (Nederland)
2001 – Sieraden, de keuze van Almere, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2001 – Sieraden, de keuze van Apeldoorn, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2001 – Sieraden, de keuze van Apeldoorn, Van Reekum Museum, Apeldoorn (Nederland)
2001 – Solos, Electrum Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2001 – The Ring, Charles A. Wustum Museum of Fine Arts, Racine (Verenigde Staten)
2001 – The Ring, Mobilia Gallery, Cambridge (Verenigde Staten)
2002 – Dialogue, Unit 2 Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2002 – Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2002 – KunstRAI 2002, RAI, Amsterdam (Nederland) (Galerie Marzee)
2002 – Silêncio: Jóias de Manuel Vilhena, Galeria Tereza Seabra, Lissabon (Portugal) (20 juni 2002 t/m 2002)
2002 – SOFA, Chicago (Illinois, Verenigde Staten) (Mobilia Gallery)
2002 – Um, Galeria Shibuichi, Leça de Palmeira (Portugal) (5 december 2002 t/m 31 december 2002)
2003 – Manuel Vilhena, Galleri Hnoss, Göteborg (Zweden)
2003 – Sieraden, de keuze van Roermond, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2003 – Sieraden, de keuze van Roermond, Stedelijk Museum Roermond, Roermond (Nederland) (28 september 2003 t/m 1 februari 2004)
2004 – 200 Rings, Velvet da Vinci, San Francisco (Verenigde Staten)
2004 – Jewellery, the Choice of the Europarliament, Bringing Art and Parliamentarians together, Europarlement, Brussel (België)
2004 – Jewellery, the Choice of the Europarliament, Bringing Art and Parliamentarians together, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2004 – Ponto de Encontro/Meeting Point(s): 25 Years of Interventions at the Jewelry Department of Ar.Co, Museu Calouste Gulbenkian, Lissabon (Portugal) (26 februari 2004 t/m 30 maart 2004)
2004 – Roots, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2004 – Tinned Jewellery, Galleri Hnoss, Göteborg (Zweden)
2005 – Manuel Vilhena sieraden jewellery, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland) (13 februari 2005 t/m 6 april 2005)
2005 – Sieraden, de keuze van Schiedam, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2005 – Sieraden, de keuze van Schiedam, Stedelijk Museum Schiedam, Schiedam (Nederland)
2007 – 2nd Skin, Villa Bengel, Idar-Oberstein (Duitsland) (23 juli 2007 t/m 31 augustus 2007)
2008 – In my interior, Caroline Van Hoek, Brussel (België)
2008 – Norte-Sul, Galeria Reverso, Lissabon (Portugal) (5 juni 2008 t/m 5 juli 2008)
2009 – And & About, Electrum Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2009 – Manuel Vilhena: How to Become an Elephant and Other Fabulous and Curious Stories, Gallery S O, Solothurn (Zwitserland)
2009 – Selected Contemporary Jewellery and Objects by International Artists, Gallery S O, Solothurn (Zwitserland)
2009 – The Marzee Collection, international contemporary jewellery, St Andrews Museum, St Andrews (Verenigd Koninkrijk)
2010 – Multiples, Gallery S O, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2010 – On Display, Gallery S O, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2011 – 22 Bricks at a Time, Gallery S O, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2011 – Multiples, Gallery S O, Solothurn (Zwitserland)
2011 – The Ring-Jewel Forever, Galleri Hnoss, Göteborg (Zweden)
2012 – Chamber of Wonder: International Art Jewellery, Gallery S O, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2012 – Manuel Vilhena: Miss Amelia & 1000 Rings, Gallery S O, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2013 – Até as árvores são sonhos/Even the Trees are Dreams, Galeria Reverso, Lissabon (Portugal)
2013 – Miss Amelia and other stories, Galerie Biró, München (Duitsland)
2013 – Papallona: la metàfora de la vida a la joieria contemporània, Amaranto Joies, Barcelona (Spanje) (4 april 2013 t/m 18 mei 2013)
2013 – Papallona: la metàfora de la vida a la joieria contemporània, Museu de Ciències Naturals de Granollers, Granollers (Spanje) (29 november 2013 t/m 2 maart 2014)
2014 – Miss Amelia, Galeria Reverso, Lissabon (Portugal)
2015 – Jewellery 1970-2015Österreichisches Museum für angewandte Kunst (MAK), Wenen (Oostenrijk)
2017 – Die Sammlung Bollmann – Schmuck von 1970-2015Deutsches Goldschmiedehaus, Hanau (Duitsland)
2018 – KORU 6, Art Center Laikku, Tampere (Finland)
2018 – KORU 6, Imatra Art Museum, Imatra (Finland)
2018 – KORU 6, Tiivistämö, Helsinki (Finland)
2018 – Ruw & Rauw, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2018 – These are a few of her favorite things, Jorunn Veiteberg’s jewellery collection, Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum, Trondheim (Noorwegen)
2018 – Uma Brincadeira Infinita / Infinite Play, Galeria Reverso, Lissabon (Portugal)
2019 – Até aqui / Up till here, Galerie Reverso, Lissabon (Portugal)
2019 – Contemporary Jewellery in Portugal/Joalharia Contemporânea em Portugal, Museu Calouste Gulbenkian, Lissabon (Portugal) (19 juli 2019 t/m 16 september 2019)
2020 – Hope, uma Régua de Azul, Galeria Reverso, Lissabon (Portugal) (2 december 2020 t/m 22 januari 2021)
2022 – Perfume, Galeria Reverso, Lissabon (Portugal) (26 november 2022 t/m 13 januari 2023)
2023 – 6G, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland) (19 februari 2023 t/m 22 april 2023)
2023 – Cosmos, Galerie Door, Mariaheide (Nederland) (27 augustus 2023 t/m 17 september 2023)
2023 – Frame, Internationale Handwerksmesse, München (Duitsland) (8 maart 2023 t/m 12 maart 2023) (Galerie Marzee)
2023 – Gedeelde verhalen – sieraden van Chequita Nahar en haar keuze uit de CODA collectie in combinatie met werk van Wendy Owusu en Iriée Zamblé, CODA, Apeldoorn (Nederland) (19 maart 2023 t/m 25 juni 2023)

Gecureerde tentoonstellingen (selectie)
2004 – Marzee Graduate Show 2004, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)

Bibliografie (selectie)
Afonso Santos, R. Crespo, P., Martin, L., Nuno, C. en Simões, N. (2008) Reverso, 1998-2008. Lissabon: Galeria Reverso. ISBN 97898920
Armbruster, B., Fior, R., Melo, A., Prudêncio, J. en Seabra, T. (2004) Ponto de encontro meeting point(s) 1978-2003 : 25 anos de intervenções no departamento de joalharia do Ar.Co = 25 years of interventions in the jewellery department of Ar.Co. Lissabon: Fundação Calouste Gulbenkian. ISBN 9726351537
Berkum, A. van (2005) MV/365 Manuel Vilhena. Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 9073124131
Chadour-Sampson, B. (2019) Rings of the 20th and 21st centuries, the Alice and Louis Koch collection. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905160
Crespo, P., Hipólito, L., Ruivo, A. en Schmitz, C. (2013) Reverso 2009 – 2013. Lissabon: Galeria Reverso. ISBN 9789892043661
Filipe C. (2019) Contemporary Jewellery in Portugal, From the avant-garde of the 1960s to the early 21st Century. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905658
Hölscher, P. (2020) Schmuck/Jewelry, Die Neue Sammlung Danner Stiftung. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905856
Jewellery, the Choice of the Europarliament, Bringing Art and Parliamentarians together (2004). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 9073124123
KORU 6, International Contemporary Jewellery 2018 (2018). Lappeenranta: Korutaideyhdistys. ISBN 9789529407231
Sajet, P., Tebar, G.G. en Wild, J. (2013) Papallona: la metàfora de la vida a la joieria contemporània. Granollers: Museu de Ciències Naturals de Granollers. ISBN 9788487790713
Schmuttermeier, E. en Thun-Hohenstein, C. (2015) Schmuck 1970-2015, Sammlung Bollmann. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN
9783897904286
Sieraden, de keuze van Almere (2001). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-06-9
Sieraden, de keuze van Apeldoorn (2001). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-07-7
Sieraden, de keuze van Roermond/Jewellery, Roermond’s Choice (2003). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 9073124085
Sieraden, de keuze van Schiedam (2005). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-14x
Sieraden, de keuze van Zwolle (1999). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-05-0
The Marzee Collection: international contemporary jewellery (2009). St Andrews: Fife Contemporary Art & Craft. ISBN 0906272998
Veiteberg, J. (2021) The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906198
Vilhena, M. (18 mei 2020) In conversation with Paula Crespo. Art Jewelry Forum.

Links
RKD Artists
Wikidata
Website

Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.

Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2017/08/26/manuel-vilhena/

Geef een reactieReactie annuleren