##Dorothea Prühl (Breslau (Duitsland), 22 februari 1937) is en was actief als sieraadontwerper, auteur, edelsmid en docent. Zij woont en werkt in afwisselend Halle (Duitsland) en Augustenberg (Duitsland).
Biografie
Prühl (geboren Weber) is opgeleid aan de Hochschule für industrielle Formgestaltung Halle Burg Giebichenstein te Halle (Duitsland) (1957-1962) door onder meer de beeldhouwer Karl Müller en Lothar Zitzmann. Van 1962 tot en met 1965 werkte zij als ontwerper van massa-geproduceerde sieraden door VEB Gablona Schmuckwaren in Neuheim (Oost-Duitsland). Vanaf 1966 tot haar pensionering in 2002 gaf Prühl les aan Burg Giebichenstein Hochschule für Kunst und Design Halle in Halle (Duitsland). Samen met Renate Heintze heeft zij de afdeling sieraden opgezet.
De verschillende leerjaren aan Burg Giebichenstein boden plaats aan steeds twee à drie studenten die intensief en op persoonlijke wijze door Prühl en Heintze werden begeleid. Vanaf 1991 was Prühl hoofd van de zogeheten Schmuckklasse en 1994 werd ze benoemd tot Professor für Schmuckgestaltung. Onder anderen Antje Bräuer, Beate Eismann, Kathleen Fink, Beate Klockmann, Rudolf Kocéa, Christine Matthias, Vera Siemund, Silke Trekel en Andrea Wippermann waren studenten van Prühl.
In de tijd van de DDR waarin edele metalen beperkt beschikbaar waren vervaardigde Prühl sieraden van aluminium en hout. Verkopen of exposeren in de zogeheten Staatsgaleries was niet van belang voor Prühl, zij kon leven van haar inkomsten als docent aan de academie. Prühl schreef artikelen in het Oost-Duitse vaktijdschrift Uhren und Schmuck. Reduceren is één van haar motto’s: er zijn immers meer dan genoeg spullen op de wereld. Een sieraad is voor Prühl pas goed als het haar kracht en intensiteit in zich heeft. Ook draagbaarheid speelt bij Prühl een grote rol; voor haar is een sieraad dienend van karakter: het moet op het menselijk lichaam functioneren.
Om zo veel mogelijk uit de tentakels van het communistische regime te blijven en zo bewegingsvrijheid te behouden organiseerde Prühl de opleiding in Halle (Oost-Duitsland) zodanig dat er geen vast programma was. De staat immers dreef op het controleren van mensen. Hoe minder er vaststond hoe minder er gecontroleerd moest worden of moest worden nageleefd.
Na de val van de muur bereikten de sieraden van Prühl via Galerie Marzee al gauw een internationaal publiek. Zij maakt jaarlijks doorgaans twee à drie nieuwe ontwerpen. Prühl vervaardigt haar sieraden steeds in een kleine oplage. In grotere oplage maakte zij voor vrienden en bekenden een broche in de vorm van een geabstraheerde kikker.
Meestal vormen dieren het uitgangspunt voor een ontwerp. Hun soortnaam is meestal ook de titel van het sieraad. Het gaat om onder meer kikkers, katten, vogels, vissen, vlinders en motten. Vooral kikkers fascineren Prühl; ze kunnen zich zo lang roerloos ophouden.
Tijdens winters werkt Prühl meestal met harde metalen zoals staal en titanium. Het bewerken van deze materialen vergt planning en precisie. De kleur van de metalen laat Prühl ongewijzigd, omdat ze de eigen uitstraling van de materialen niet wil wijzigen. Met metalen werkt ze in Halle (Duitsland). ‘s Zomers verzamelt Prühl verschillende houtsoorten uit de omgeving zoals berkenhout, iepenhout en kersenhout. Prühl laat het hout drogen en heeft vervolgens alleen een zaag en een scherp mes nodig om het hout te bewerken tot sieraden. Dit doet ze in de bossen.
In 1990 besloot Prühl alleen nog halssieraden te maken; een uitzondering maakte zij hierop toen zij in opdracht voor de tentoonstelling Mikromegas in 2001 een speld maakte. Prühl gebruikt zowel (edele) metalen als hout, echter nooit kunststof. De verpakkingen van haar sieraden worden gemaakt door de boekbinder Andreas Richter. Zelf noemt Prühl haar halssieraden bewegende draagbare sculpturen.
De eerste Marzee Prijs werd in 1999 ter gelegenheid van het twintigjarig jubileum van Galerie Marzee uitgereikt aan Prühl.
In 2004 leidde Prühl een workshop in Atelier Ravary. Zij werkte er met leerlingen van Manfred Bischoff van Alchimia in Florence (Italië).
Sieraden van Prühl zijn vervaardigd van materialen als hout, koord, hoorn, aluminium, turkoois, synthetische stenen, ivoor, staal, aventurijn en goud.
In 2004 en 2005 was er op vier verschillende plaatsen een overzichtstentoonstelling van sieraden van Prühl. De expositie was te zien in onder andere de Moritzburg en het Schmuckmuseum Pforzheim. Deze video (9:40 minuten) geeft een impressie van de expositie in de Moritzburg.
B. Michael Andressen schonk een halssieraad van titanium en goud, Große Fische uit 2018 van de hand van Prühl aan Die Neue Sammlung ter ere van de kunsthistoricus Alfred Ziffer. Peter Skubic schonk een broche. Zelf schonk Prühl het halssieraad Habicht van hout en koord uit 2006.
Sieraden van Prühl werden en worden gepresenteerd door Galerie Handwerk en Galerie Marzee.
Werk in openbare collecties (selectie)
Burg Giebichenstein, Halle (Duitsland)
CODA, Apeldoorn (Nederland) (1 van de 34 kernkunstenaars)
Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum, New York (New York State, Verenigde Staten)
Danner-Stiftung, München (Duitsland)
Die Neue Sammlung, München (Duitsland)
Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
Grassimuseum, Leipzig (Duitsland) (1965.30; 1983.41; 1984.128; 1984.167; 1991.179 a; 1991.179 b; 1991.179 c; V 5394)
Hiko Mizuno College of Jewelry, Tokyo (Japan)
Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte Oldenburg, Oldenburg (Duitsland)
Landesmuseum Württemberg, Stuttgart (Duitsland)
Metropolitan Museum of Art, New York (New York State, Verenigde Staten)
Moritzburg, Halle (Duitsland)
Musée des Arts Décoratifs (Parijs), Parijs (Frankrijk)
Museum für Angewandte Kunst, Frankfurt am Main (Duitsland)
Museum für Angewandte Kunst Köln (MAKK), Keulen (Duitsland)
Museum of Fine Arts, Houston, Houston (Texas, Verenigde Staten)
Rhode Island School of Design Museum, Providence (Verenigde Staten)
Röhsska Museet, Göteborg (Zweden)
Rotasa Collection Trust, San Francisco (Californië, Verenigde Staten)
Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
Staatliche Museen zu Berlin, Berlijn (Duitsland)
Städtischen Kunstsammlungen, Darmstadt (Duitsland)
Victoria and Albert Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Susan Cummins
Helen Drutt
Susan Grant Lewin
Thea & Jur van Lee-Ellis
Deedie Potter Rose
Donna Schneier
Peter Skubic
Atty Tantivit
Jorunn Veiteberg
Tentoonstellingen (selectie)
1968 – Kunsthandwerk im Grassimuseum, Grassimuseum, Leipzig (Duitsland)
1981 – Metallgestaltung in der DDR 1, Moritzburg, Halle (Duitsland)
1983 – Galerie Wort und Werk, Leipzig (Duitsland)
1986 – Metallgestaltung in der DDR 2, Moritzburg, Halle (Duitsland)
1989 – Ornamenta I, Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
1990 – Galerie für modernen Schmuck, Frankfurt (Duitsland)
1990 – Galerie Schmuck Forum, Zürich (Zwitserland)
1991 – Design und Kunst: Burg Giebichenstein 1945 – 1990. Ein Beispiel aus dem anderen Deutschland, Die Neue Sammlung, München (Duitsland)
1992 – Schmuck Burg Giebichenstein 1970 – 1992, Grassimuseum, Leipzig (Duitsland)
1993 – Badisches Landesmuseum, Karlsruhe (Duitsland)
1993 – Burg Giebichenstein. Die hallesche Kunstschule von den Anfängen bis zur Gegenwart, Moritzburg, Halle (Duitsland)
1996 – Dorothea Prühl sieraden/jewellery, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
1996 – Galerie Himmelreich, Magdeburg (Duitsland)
1997 – Museum für Kunsthandwerk, Frankfurt (Duitsland)
1998 – Jewellery Moves, National Museum of Scotland, Edinburgh (Verenigd Koninkrijk)
1998 – Sieraden, de keuze van Nijmegen, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
1999 – Galerie am Fischmarkt, Erfurt (Duitsland)
1999 – Sieraden, de keuze van Arnhem, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
1999 – Sieraden, de keuze van Arnhem, Museum voor Moderne Kunst Arnhem, Arnhem (Nederland)
2000 – 13 Colliers, Schmuck von Dorothea Prühl, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2000 – Het versierde ego, het kunstjuweel in de 20ste eeuw, Koningin Fabiolazaal, Antwerpen (België)
2001 – Mikromegas, American Craft Museum, New York (New York State, Verenigde Staten)
2001 – Mikromegas, Bayerischer Kunstgewerbeverein, München (Duitsland)
2001 – Sieraden, de keuze van Almere, De Paviljoens, Almere (Nederland)
2001 – Sieraden, de keuze van Almere, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2002 – Mikromegas, Gallery Yu, Hiko Mizuno College of Jewelry, Tokyo (Japan)
2003 – Dorothea Prühl and Andrea Wippermann, Jewelers’ Werk Galerie, Washington (Verenigde Staten)
2003 – Mikromegas, Musei Civici degli Eremitani, Padua (Italië)
2003 – Mikromegas, Oratorio di San Rocco, Padua (Italië)
2003 – Mikromegas, Powerhouse Museum, Sydney (Australië)
2003 – Regard sur l’Allemagne, avec Gabriele Dziuba,
Hermann Jünger, Dorothea Prühl, Gerd Rothmann, Espace Solidor, Cagnes-sur-Mer (Frankrijk)
2004 – Dorothea Prühl – Schmuck, Moritzburg, Halle (Duitsland)
2004 – Jewellery, the Choice of the Europarliament, Bringing Art and Parliamentarians together, Europarlement, Brussel (België)
2004 – Jewellery, the Choice of the Europarliament, Bringing Art and Parliamentarians together, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2004 – Sieraden van Dorothea Prühl, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2005 – Dorothea Prühl – Retrospektive, Deutsches Goldschmiedehaus, Hanau (Duitsland)
2005 – Maker, Wearer, Viewer, Contemporary Narrative European Jewellery, Glasgow School of Art, Glasgow (Verenigd Koninkrijk) (gecureerd door Jack Cunningham)
2005 – Sieraden, de keuze van Schiedam, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2005 – Sieraden, de keuze van Schiedam, Stedelijk Museum Schiedam, Schiedam (Nederland)
2006 – Choice, hedendaagse sieraadontwerpen uit Duitsland, CODA, Apeldoorn (reizende tentoonstelling naar Japan en het Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland))
2007 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Museum of Fine Arts, Houston, Houston (Texas, Verenigde Staten)
2008 – De main à main, MUDAC, Lausanne (Zwitserland)
2008 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Mint Museum of Craft+Design, Charlotte (Verenigde Staten)
2008 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Renwick Gallery, Washington (Verenigde Staten)
2008 – Pensieri Preziosi 2008, Oratorio di San Rocco, Padua (Italië)
2009 – Dorotha Prühl, Colliers, Die Neue Sammlung, München (Duitsland)
2009 – Ornament as Art: Avant-Garde Jewelry from the Helen Williams Drutt Collection, Tacoma Art Museum (TAM), Tacoma (Washington, Verenigde Staten)
2009 – The Marzee Collection, international contemporary jewellery, St Andrews Museum, St Andrews (Verenigd Koninkrijk)
2011 – Dorothea Prühl, aus der Marzee Collection, Villa Bengel, Idar-Oberstein (Duitsland)
2011 – Galerie der Preisträger – Bayerischer Staatspreis 2005-2010, Galerie Handwerk, München (Duitsland)
2012 – Der Baum – Material, Inspiration, Motiv, Galerie Handwerk, München (Duitsland)
2012 – KORU 4, Imatra Art Museum, Imatra (Finland)
2012 – Unexpected Pleasures, Design Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2013 – Dorothea Prühl, Röhsska Museet, Göteborg (Zweden)
2013 – Neuer Schmuck für die Götter, Galerie Handwerk, München (Duitsland)
2014 – Sieraden, de keuze van Gorcum, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2014 – Sieraden, de keuze van Gorcum, Gorcums Museum, Gorinchem (Nederland)
2014 – Unique by Design, Metropolitan Museum of Art, New York (New York State, Verenigde Staten)
2015 – Beautiful Mind, Ein Schmuckstück für Cranach, Augusteum, Wittenberg (Duitsland)
2015 – Beautiful Mind, Ein Schmuckstück für Cranach, Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
2015 – I Am Here, Upper Gulbenkian Gallery, Royal College of Art, Londen (Verenigd Koninkrijk) (9 november 2015 t/m 25 november 2015)
2015 – Sieraden, de keuze van Kampen / Jewellery, Kampen’s choice – portraits and jewellery, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2015 – Sieraden, de keuze van Kampen / Jewellery, Kampen’s choice – portraits and jewellery, Stedelijk Museum Kampen, Kampen (Nederland)
2016 – Beautiful Mind, Ein Schmuckstück für Cranach, Kunstgewerbemuseum, Berlijn (Duitsland)
2016 – Himmlisch – Sonne, Mond und Sterne im Schmuck, Schmuckmuseum, Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
2017 – Big, Bold & Beautiful, Bloemlezing uit de CODA Collectie, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2017 – Dorotha Prühl & Otto Künzli, so nah – so fern, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
2017 – Hommage an Manfred Bischoff, Galerie Handwerk, München (Duitsland)
2017 – Jewelry of Ideas: Gifts from the Susan Grant Lewin Collection, Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum, New York (New York State, Verenigde Staten) (17 november 2017 t/m 28 mei 2018)
2017 – Medusa, Bijoux et tabous, Musée d’Art moderne de la Ville de Paris, Parijs (Frankrijk)
2017 – PAN, RAI, Amsterdam (Nederland) (Galerie Marzee)
2017 – Pretty on pink, Graue Eminenzen des Schmucks, Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
2017 – Tresor, Bazel (Zwitserland) (Galerie Marzee)
2018 – Chains/Schakels/Verbindingen, Sieraad Art Fair (SAF), Westergasfabriek, Amsterdam (Nederland)
2018 – Collect 2018, International art fair for contemporary objects, Saatchi Gallery, Londen (Verenigd Koninkrijk) (Galerie Marzee)
2018 – Jewelry of Ideas: Gifts from the Susan Grant Lewin Collection, SCAD Museum of Art, Savannah (Georgia, Verenigde Staten) (4 oktober 2018 t/m 13 januari 2019)
2018 – Sala Arte, Museo del gioiello, Vicenza (Italië)
2018 – The Language of Things: Meaning and Value in Contemporary Jewellery, The Dowse Art Museum, Lower Hutt (Nieuw-Zeeland)
2018 – These are a few of her favorite things, Jorunn Veiteberg’s jewellery collection, Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum, Trondheim (Noorwegen)
2018 – Wege der Moderne, Kunst in der SBZ/DDR 1945 bis 1990, Moritzburg, Halle (Duitsland)
2020 – Nieuwe verleidingen, CODA, Apeldoorn (Nederland)
2020 – Ornament & Sculptuur: recent werk van Dorothea Prühl, CODA, Apeldoorn (Nederland) (1 november 2020 t/m 24 januari 2021)
2020 – Ornament und Skulptur, neue Arbeiten von Dorothea Prühl, Moritzburg, Halle (Duitsland) (28 maart 2020 t/m 30 augustus 2020)
2021 – Wood + Body Expressions of Contemporary Jewelry, Center for Art in Wood, Philadelphia (Pennsylvania, Verenigde Staten) (2 juli 2021 t/m 7 november 2021)
2022 – Jewellery & Garment, Bröhan-Museum, Berlijn (Duitsland) (8 juli 2022 t/m 15 januari 2023)
2022 – Schmuck + Image, das Grassi schmückt, Grassimuseum, Leipzig (Duitsland) (5 mei 2022 t/m 25 september 2022)
2023 – Schmuck und Gerät, Galerie Handwerk, München (Duitsland) (9 maart 2023 t/m 15 april 2023)
Prijzen (selectie)
1996 – Hanns-Model-Gedächtnispreis, Stuttgart (Duitsland)
1999 – Marzee Prijs
2009 – Bayerischer Staatspreis
2019 – Kunstpreis des Landes Sachsen-Anhalt
Bibliografie (selectie)
13 Colliers, Schmuck von Dorothea Prühl (2004). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-11-5
Baumann, C., Gentille, T., Grant Lewin, S. en Ilse-Neuman, U. (2017) Jewelry of Ideas, The Susan Grant Lewin Collection. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905122
Besten, L. den (2011) On Jewellery, A Compendium of international contemporary art jewellery. Stuttgart: ARNOLDSCHE Art Publishers. ISBN 9783897903494
Boekhoudt, O., Green, P., Pfeifer, J., Prühl, D. en Wippermann, A. (1999) Andrea Wippermann Schmuck 1991 bis 1999. Duitsland. OCLC 962186732
Borrelli-Persson, L. (12 december 2016) “Not Just a String of Pearls . . . ” Deedie Rose on Her Important Collection of Studio Art Jewelry. VOGUE.
Collection Feldversuch, Klasse Dorothea Prühl (2004). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-09-3
Cummins, S. (23 november 2020) In Conversation with Dr. Petra Hölscher, Senior Curator at Die Neue Sammlung. Art Jewelry Forum.
Doornbusch, E. (20 januari 2024) Boekbespreking Schmuck + Image: das Grassi schmückt. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (19 juli 2021) Boekbespreking The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (14 juli 2021) Boekbespreking The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. SieradenMuze.
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Bijoux et Tabous. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603473
Dressen, A., Heuzé, M. en Lignel, B. (2017) Medusa, Jewellery & Taboos. Parijs: Paris Musées. ISBN 9782759603749
Epple, S., Luckner-Bien, R., Maurer-Zilioli, E. en Thormann, O. (2022) Schmuck + image : das Grassi schmückt, Grassi Museum für Angewandte Kunst Leipzig = Jewelry + image : the Grassi adorns, Grassi Museum of Applied Arts Leipzig. Stuttgart: arnoldsche. ISBN 9783897906624
Green, T.M., Holder, E. en Maas, B. (2005) Choice : Contemporary jewellery from Germany : a reader : Zeitgenössische Schmuckkunst aus Deutschland : ein Lesebuch. Düsseldorf: Fachhochschule Düsseldorf. ISBN 3000164693
Hölscher, P. (2020) Schmuck/Jewelry, Die Neue Sammlung Danner Stiftung. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905856
Jewellery, the Choice of the Europarliament, Bringing Art and Parliamentarians together (2004). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 9073124123
Leeuwen, S. van en Unger, M. (2017) Jewellery Matters. Amsterdam/Rotterdam: Rijksmuseum/Nai010 Publishers. ISBN 9789462083752
Luckner-Bien, R. (9 maart 2022) Die Geschichte hinter dem Foto. hedendaagsesieraden.nl.
Palmer, C. (10 april 2021) My Favourite Pieces: Designs that display the art of storytelling. Financial Times.
Ramljak, S. (2014) Unique by Design, Contemporary Jewelry in the Donna Schneier Collection. New York: Metropolitan Museum of Art. ISBN 9780300208764
Reinders, C.E.M. (2016) Re/defining jewellery, sieradencollectie CODA Museum. Apeldoorn: CODA. ISBN 978-94-6228-769-3
Sieraden, de keuze van Almere (2001). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-06-9
Sieraden, de keuze van Arnhem (1999). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-04-2
Sieraden, de keuze van Kampen / Jewellery, Kampen’s Choice (2015). Kampen: Stedelijk Museum Kampen. ISBN 9789082443905
Sieraden, de keuze van Nijmegen (1998). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-03-4
Sieraden, de keuze van Schiedam (2005). Nijmegen: Galerie Marzee. ISBN 90-73124-14x
The Marzee Collection: international contemporary jewellery (2009). St Andrews: Fife Contemporary Art & Craft. ISBN 0906272998
Ubbink, A (18 januari 2021) Sculptural yet Wearable. Art Jewelry Forum.
Veiteberg, J. (2021) The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906198
Links
• RKD Artists
• Wikidata
• Website
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2016/11/12/dorothea-pruhl/
