##Galaliet, ook wel melksteen of kunsthoorn, is een kunststof vervaardigd van onder andere melk. Het is een van de oudste (semisynthetische) kunststoffen ter wereld.
Geschiedenis
Eind negentiende eeuw ontdekte een Franse chemicus dat caseïne in combinatie met formaldehyde een translucente harde stof oplevert die onoplosbaar is. De stof heeft eigenschappen als het dierlijke hoorn, ivoor en schildpad en is eenvoudig te bewerken. Het nieuwe materiaal werd in 1900 tentoongesteld op de Wereldtentoonstelling in Parijs (Frankrijk). De Compagnie Française de Galalithe produceerde het materiaal in Levallois-Perret (Frankrijk) en zette daarmee de gangbare knopenindustrieop zijn kop.
In 1913 werd alleen al in Duitsland 13 miljoen liter melk gebruikt voor de productie van galaliet. Het nieuwe materiaal werd gefabriceerd door onder meer Hoff & Co uit Hamburg-Harburg (Duitsland). Ook in Nederland werd galaliet geproduceerd. In 1920 richtte Pier Jans Talsma te Leeuwarden (Nederland) Casolith op. Het was een van de eerste kunststofproducerende bedrijven in Nederland.
Galaliet werd in platen geproduceerd. Het kan worden bewerkt als hoorn. Het materiaal kon worden voorzien van kleurstoffen en het kon daarmee eenvoudig effecten van schildpad, ivoor, hoorn en hout nabootsen. Galaliet werd behalve in sieraden ook veelvuldig toegepast in knopen, haarkammen, paraplugrepen, pianotoetsen, pennen en elektrische apparaten.
Sieraden met galaliet waren zeer populair tijdens de Art Déco. Na de Tweede Wereldoorlog werd galaliet verdrongen door plastics op aardoliebasis. In de jaren 60 van de twintigste eeuw liep de productie van galaliet op zijn laatste benen. Vandaag de dag staat galaliet opnieuw in de belangstelling vanwege de biologische afbreekbaarheid.
Tot in de jaren tachtig van de twintigste eeuw werd vaak gedacht dat sieraden van galaliet uit Frankrijk afkomstig waren, terwijl ze in werkelijkheid in Idar-Oberstein (Duitsland) door onder andere Jakob Bengel werden geproduceerd.
Vervaardigers en fabrikanten van sieraden met galaliet (selectie)
Jakob Bengel
Helen Britton
Carl August Haupt
Carl Keller Chr. Sohn
Friedrich Casper
Henkel & Grosse
Klein & Quenzer
Loch Jr. Wilhelm, Inh. Carl Friedrich Loch und Wilhelm Loch
Louis Gottlieb & Söhne
Ziemer & Söhne
Werk in openbare collecties (selectie)
Villa Bengel, Idar-Oberstein (Duitsland)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Margarate & Heribert Händel
Astrid & Mario Ratz-Coradazzi
Tentoonstellingen (selectie)
1900 – Wereldtentoonstelling, Parijs (Frankrijk)
Bibliografie (selectie)
Lindemann, W. en Weber-Stöber, C. (2023) Jakob Bengel Oberstein Von der Kunstindustrie zum Schmuckdesign / From Art Industry to Industrial Jewellery Design. Stuttgart: arnoldsche. ISBN 9783897906952
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/09/07/galaliet/
