Rings! 1968 – 2021, An exhibition conceived by Helen Drutt was een door de Verenigde Staten reizende tentoonstelling met meer dan 150 ringen van internationale sieraadontwerpers uit de collectie van Helen Drutt. Bij de tentoonstelling is een publicatie verschenen. Het boek wordt in dit artikel besproken. Ringen zijn mijn favoriete sieraden. Omdat ze aan je handen zitten zie je ze als drager zelf. Dat is bij de meeste andere sieraden niet het geval. Ringen komen voor in alle culturen en vertellen vaak iets over de status en de relatie(s) van de drager. In de Verenigde Staten zijn er de afgelopen jaren verschillende tentoonstellingen met bijbehorende catalogi geweest rondom ringen. Dit is er een van.
Vierkant formaat
Het formaat van het boek is ongebruikelijk. Het is vierkant en meet 16 bij 16 centimeter en is 3 centimeter dik. De harde kaft is aubergine van kleur met cirkels van verschillende grootte in een iets donkerdere tint en daarop de titel in goud. Gretchen Larsen verzorgde de vormgeving. De ringen zijn fraai gefotografeerd en het boek is speels vormgegeven. Na een paar korte niet al te diepgaande introducerende artikelen worden ringen getoond.
Ringen uit vrijwel alle windstreken
De tentoongestelde en beschreven sieraadontwerpers alsook de ringen komen uit verschillende landen zoals India, Japan, Nieuw-Zeeland en Oekraïne. De sieraden zijn vervaardigd door zowel beginnende als gevestigde kunstenaars. De gebruikte technieken variëren van traditioneel tot eigentijds.
De tentoonstelling is op uitnodiging van Society of North American Goldsmiths (SNAG) door Helen Drutt samengesteld en was voor het eerst te zien in 2021 tijdens de jaarlijkse conferentie van SNAG in The Galleries, Moore College of Art & Design te Philadelphia (Pennsylvania, Verenigde Staten). Kort daarop nodigde Drutt 21 kunstenaars uit om een ring toe te voegen aan haar collectie om die vervolgens ook op te nemen in de tentoonstelling en zo het educatieve bereik van de expositie te verbreden.
Dame Edith Sitwell
My hands are my face I feel undressed without my rings. Met dit citaat van de excentrieke Britse dichter en auteur Edith Sitwell (1887-1964) begint het boek. De passie van Sitwell voor een opvallende verschijning staat dicht bij Drutt’s liefde voor sieraden. Na een introductie door Drutt volgt een hoofdstuk van de hand van Elizabeth Essner. Zij beschrijft hoe Drutt in 2016, nadat ze van een vriend een ring door Monica Cecchi cadeau had gekregen, met een andere blik naar ringen keek toen ze de nieuwe aanwinst tussen andere ringen uit haar verzameling plaatste. Een gevolg van deze nieuwe kijk was de presentatie van 31 ringen uit Drutt’s collectie in Lalaounis Boutique tijdens New York City Jewelry Week in 2019.
19 Ringen uitgelicht
De reizende expositie die uit voornoemde presentatie ontsproot toonde ringen rond thema’s als verwante materialen, vormen, artistieke verwantschappen en persoonlijke keuzes. Het inleidende hoofdstuk besluit met 19 ringen die speciaal worden uitgelicht. Zo staat er een hoogst persoonlijke ring van goud afgebeeld met daarin achter een deurtje onder een film van robijnrood acryl een fotoportret van Drutt’s laatste echtgenoot H. Peter Stern (1928-2018). De ring is vervaardigd door Gerd Rothmann. Ook wordt een ring getoond bestaande uit rijstkorrels. Drutt verwierf de ring tijdens een reis door India naar onder meer het Sawansukha Institute of Gemology & Jewellery. Niki Sawansukha maakte de ring. Een andere ring die wordt uitgelicht is van de hand van Bernhard Schobinger en bestaat uit ringen die met een metaaldetector zijn opgevist uit het Meer van Zürich (Zwitserland).
Catalogus
In de catalogus staan de ringen uit de tentoonstelling alfabetisch op naam van de kunstenaar afgebeeld. De ring staat steeds op de rechterpagina en is zo makkelijk en goed te zien. Links daarvan telkens enige informatie over de sieraadontwerper, zoals geboortedatum, geboorteplaats en woonplaats. Daarna worden institutionele alsook particuliere verzamelingen opgesomd waarin werk is opgenomen en ook recente tentoonstellingen. De tekst is in de vorm van een cirkel opgemaakt.
De informatie geeft de ringen geen context en voegt weinig toe aan het concept van de tentoonstelling. Ook is de geboden informatie niet consistent. Bij een paar -meestal jonge- kunstenaars staat een artists statement, bij de meeste andere sieraadontwerpers niet. Het was interessanter te lezen waarom juist déze ring in de collectie van Drutt en de expositie is beland.
Van sommige kunstenaars zoals Robert Baines, Gijs Bakker, Manfred Bischoff, Helen Britton, Peter Chang, Georg Dobler, Yasuki Hiramatsu, Karl Fritsch, Paolo Marcolongo, Gigi Mariani, Bruno Martinazzi, Falco Marx, Myra Mimlitsch-Gray, Louis Mueller, Breon O’Casey, Debra Rapoport, Niki Sawansukha, Bernhard Schobinger, Peter Skubic, Oldřich Sládek, Karel Votipka, Petra Zimermann en Othmar Zschaler staan meerdere ringen afgebeeld. Als het om een even aantal bladzijden gaat wordt de (voor)laatste pagina gevuld met een afbeelding van de tentoonstellingsinrichting of een citaat van een beroemdheid, zodat op de spread van de volgende kunstenaar de tekst weer links staat en de afbeelding rechts.
Uitspraken van beroemdheden
Ook is er zo nu en dan een citaat van beroemdheden als Elizabeth Taylor (1932-2011), Harry Winston (1896-1978), George Eliot (1819-1880), Coco Chanel (1883-1971), Edith Nesbit (1858-1924), Liberace (1919-1987), Ron Brownson en Anna Held (1872-1918) opgenomen (op de linkerbladzijde). Een van de pakkendste uitspraken is van de sieraadontwerper Harry Winston: People will stare, make it worth their While. In de vormgeving is rekening gehouden met het praktisch gebruik van het boek: de rechterpagina (die met de foto) wordt door de meeste lezers of kijkers vast met de meeste aandacht bekeken. De linkerbladzijde kan met een gerust hart worden genegeerd.
Niet in het Rijksmuseum
Bij de in Zweden werkzame Nederlandse sieraadontwerper Peter de Wit staat vermeld dat er werken van hem zijn opgenomen in de collectie van het Rijksmuseum. Dat is onjuist. Ook bezit het Rijksmuseum geen sieraden van Georg Dobler zoals in het boek wordt beweerd. In de online collectie van het Centraal Museum trof ik in tegenstelling tot wat de catalogus beweert geen werk van Othmar Zschaler aan. Hoe zijn de lijsten met museale en particuliere collecties samengesteld, dat dit soort fouten erin zijn geslopen? Vanzelfsprekend heb ik de vermeldingen niet allemaal gecontroleerd. Omdat ik de collectie van het Rijksmuseum redelijk goed ken, viel het me op. En hoe recent is een tentoonstelling uit 1984 (zie Othmar Zschaler)?
Artist Statement
Halverwege de catalogus duikt bij Ji Soo Lee ineens een artist statement op, in plaats van een opsomming van collecties waarin werk van de kunstenaar is opgenomen. Merkwaardig! Waarom staat dit niet bij alle kunstenaars? Het vermoeden van willekeur, oppervlakkigheid of zelfs luiheid bij de samenstelling van het boek steekt de kop op.
Wellington in plaats van Christchurch
Dit museum bevindt zich niet in Christchurch, zoals het boek vermeldt, maar in Wellington: Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa. Iris Eichenberg zou er hebben geparticipeerd in de tentoonstelling It is Getting Darker. Na deze constatering vraag ik me af hoe accuraat de rest van de informatie over de kunstenaars is. Kloppen de geboortedata wel? De opgesomde tentoonstellingen en collecties? Hieruit blijkt dat het concept van kunstenaarsbiografieën in papieren publicaties als deze is achterhaald. Voor actuele informatie is het veel accurater de website van de kunstenaar zelf te raadplegen. Verspilde moeite dus om steeds opnieuw levensbeschrijvingen samen te stellen. Pijnlijk als de informatie ook nog eens onjuist blijkt.
De tentoonstellingen waren vast de moeite waard. De verzameling ringen van Drutt is indrukwekkend. De publicatie echter had achterwege kunnen blijven. Een online presentatie van de foto’s voorzien van objectgegevens had volstaan.
Niet uit de collectie van Helen Drutt
Masha Avina
Sharon Church
Betty Cooke
Iris Eichenberg
Caroline Gore
Stanley Lechtzin
Myra Mimlitsch-Gray
Louis Mueller
Nash Quinn
Margareth Sandström
Biba Schutz
Sondra Sherman
Tore Svensson
David Watkins
Peter de Wit
Deelnemende kunstenaars vermeld in de publicatie (113)
Hans Appenzeller
Masha Avina
Giampaolo Babetto
Robert Baines
Gijs Bakker
Peter Bauhuis
Jamie Bennett
David Bielander
Manfred Bischoff
Helen Britton
Sigurd Bronger
Lola Brooks
Doug Bucci
Kim Buck
Claus Bury
Pierre Cavalan
Monica Cecchi
Peter Chang
Dania Chelminsky
Paolo Chimeri
Sharon Church
Betty Cooke
Cappy Counard
Ute Decker
Kenneth Derengowski
Paul Derrez
Georg Dobler
Ben Dory
Sam-Tho Duong
Iris Eichenberg
Sandra Enterline
Karl Fritsch
Thomas Gentille
Toni Goessler-Snyder
Caroline Gore
Adam Grinovich
Samuel Guillén
William Harper
Thérèse Hilbert
Yasuki Hiramatsu
Margit Jäschke
Daniel Jocz
Christer Jonsson
Jessica Jane Julius
Jiro Kamata
Svatopluk Kasalý
Ulla + Martin Kaufmann
Ekaterina Khmelnitskaya
Helfried Kodré
Shana Kroiz
Stanley Lechtzin
Keith Lewis
Alexandra Lozier
Fritz Maierhofer
Kadri Mälk
Stefano Marchetti
Paolo Marcolongo
Gigi Mariani
Bruno Martinazzi
Falco Marx
Märta Mattsson
Zach Mellman-Carsey
Myra Mimlitsch-Gray
Matsukata Miye
Rika Mouw
Louis Mueller
Ted Noten
Milan Nováček
Breon O’Casey
Ritsuko Ogura
Barbara Paganin
Ramón Puig Cuyàs
Nash Quinn
Wendy Ramshaw
Debra Rapoport
Philip Sajet
Margareth Sandström
Niki Sawansukha
Marjorie Schick
Bernhard Schobinger
Lauren Schott
Joyce J. Scott (in samenwerking met Shana Kroiz en Lauren Schott)
Biba Schutz
Barbara Seidenath
Stephan Seyffert
Sondra Sherman
Peter Skubic
Oldřich Sládek
Kiff Slemmons
Ji Soo Lee
Émile Souply
Per Suntum
Sanna Svedestedt Carboo
Tore Svensson
Josef Symon
Fumiki Taguchi & Takashi Kojima
Fabrizio Tridenti
Anne Turner
Tone Vigeland
Giorgio Vigna
Karel Votipka
Mark Wagner
David Watkins
Stacey Lee Webber (& Mark Wagner)
Peter de Wit
Annamaria Zanella
Renée Zettle-Sterling
Petra Zimmermann
Othmar Zschaler
Tentoonstellingen (3)
2021 – Rings! 1968 – 2021, The Galleries, Moore College of Art & Design, Philadelphia (Pennsylvania) (5 juni 2021 t/m 17 juli 2021)
2022 – Rings! 1968 – 2021, Houston Center for Contemporary Craft, Houston (Texas, Verenigde Staten) (29 januari 2022 t/m 12 maart 2022)
2022 – Rings! 1968 – 2021, Metal Museum, Memphis (Tennessee, Verenigde Staten) (27 maart 2022 t/m 12 juni 2022)
Dit artikel is eerder (22 februari 2023) gepubliceerd op ModeMuze en SieradenMuze.
Bibliografie (selectie)
Doornbusch, E. (22 februari 2023) Boekbespreking: Rings! 1968 – 2021. SieradenMuze.
National Ornamental Metal Museum (2022) Rings! 1968-2021, An Exhibition conceived by Helen Drutt. Memphis: National Ornamental Metal Museum. ISBN 9780578382203
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2023/02/24/rings-1968-2021/
