De aanleiding voor deze monografie is intens verdrietig: Réka Fekete (1982) is ongeneeslijk ziek. In 2016 onderging ze verschillende zware medische behandelingen en genas van borstkanker. Voorjaar 2020 bleek de kanker teruggekeerd, met uitzaaiingen.
Op 21 oktober werd het boek A Dance of Light and Shadow gepresenteerd in CODA. Ondanks corona werd de presentatie goedbezocht. Fekete signeerde in het auditorium met een naaimachine. Zowel qua inhoud als uiterlijke verschijning is het boek adembenemend.
A Dance of Light and Shadow
Het boek draagt dezelfde titel als Fekete‘s laatste tentoonstelling (in Galerie Ra). Een van de twee laatste tentoonstellingen die tegelijkertijd plaatsvonden in de galerie die eind 2019 de deuren voorgoed sloot. Het duo Haller Brun tekende voor de vormgeving van de publicatie. Het is op vier verschillende soorten mat papier gedrukt en de rug is niet recht, maar heeft een vouw. De tegenovergelegen snee is niet recht, maar loopt naar het midden toe uit in een punt. De publicatie bij de tentoonstelling Show Yourself in 2018 in het Design Museum Den Bosch met de persoonlijke sieradenverzamelingen van Yvònne Joris en Benno Premsela was van dezelfde grafische ontwerpers. Het formaat en de uitstraling van beide publicaties is aan de buitenkant nagenoeg identiek. Ze lijken meer op cahiers dan op boeken. Het binnenwerk echter verschilt; uiteraard qua inhoud, maar zeker ook qua vorm.
Niet om te lezen van kaft tot kaft
Het boek over leven en werk van Fekete is niet geschreven en vormgegeven om van kaft tot kaft, van voren naar achteren, te lezen. Het begint dan ook niet met een inhoudsopgave, maar met afbeeldingen van werk uit en vlak na Fekete‘s tijd aan de Gerrit Rietveld Academie op wit papier. Na een zestal paginagrote afbeeldingen verschijnt in het Engels een essay van de hand van Ward Schrijver op bruingrijs papier. Alle teksten in het boek zijn gedrukt op deze vezelrijke papiersoort. Daarop volgen afbeeldingen op gladder papier met foto’s van tentoonstellingen, Fekete‘s atelier en tekeningen van de hand van Fekete. Sommige foto’s zijn met een geel filter bewerkt. Ook zijn er foto’s van urbane omgevingen en landschappen in onder meer de Verenigde Staten en Estland. Dan volgen weer een achttal pagina’s wit papier met afbeeldingen van sieraden en objecten.
Een kunstenaarsleven
Schrijvers‘ essay Een Kunstenaarsleven volgt daarop in het Nederlands. Hij vertelt over hoe hij van Fekete haar notitieboek (een cahier!) meekreeg toen hij haar in 2020 opzocht in voorbereiding op zijn essay. In het notitieboek zijn afbeeldingen van door Fekete gemaakte sieraden en objecten geplakt, maar ook zijn er tekeningen te zien met uitvoerige bijschriften met informatie over het object en de nieuwe eigenaren. Dan volgen weer pagina’s met foto’s van sieraden en objecten. En zo wisselen de teksten en afbeeldingen elkaar in een min of meer regelmatig ritme af.
Iets voor het midden van het boek bevindt zich het curriculum vitae van Fekete. Deze is opgesteld in het Engels. Sommige titels van tentoonstellingen die staan genoemd zijn vertaald, andere niet. De afbeeldingen van de sieraden van Fekete lopen in chronologie op naar het midden van het boek. Daarna gaan ze weer terug in de tijd.
Woord van dank
Ook het dankwoord, even na het midden, is alleen in het Engels. Beppe Kessler wordt als eerste genoemd, voor haar vriendschap, begeleiding en de fondsen die ze ter beschikking stelde om deze monografie te realiseren: het boek is haar initiatief. Liesbet Bussche wordt bedankt, als vriend en auteur. Bussche, Fekete en Kessler hebben het boek samen gemaakt. Een woord van dank aan Carin Reinders van CODA, die permanent belangstelling heeft getoond voor het werk van Fekete en verschillende sieraden en objecten heeft aangekocht voor de collectie van CODA. De vormgevers van het boek worden genoemd, Ward Schrijver, de vertalers en Fekete‘s echtgenoot, de muzikant Ruben Seyferth.
Na het dankwoord een gesprek tussen twee vrienden: Fekete en Bussche. Bussche beschrijft daarin in de vorm van een interview het leven van Fekete van haar vroegste jeugd in Boedapest (Hongarije) tot het moment van publicatie van de monografie. Net als het essay van Schrijver is ook dit interview in drie talen te lezen.
Het werk van Fekete staat als een huis, net als de vormgeving van het boek: gedegen en helder en toch verrassend speels. Als uitsmijter het colofon. Die staat wel op de gebruikelijke plaats. Het boek is zowel in beeld als in woord een waar monument voor het werk en het leven van Réka Fekete. Dank, Beppe, dank Liesbet en natuurlijk vooral dank Réka, voor het voltooien van deze titanenarbeid.
Bibliografie (selectie)
Bussche, L. en Schrijver, W. (2021) A Dance of Light and Shadow: Réka Fekete. Amsterdam: Beppe Kessler. ISBN 9789080308190
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2022/02/11/medailles-en-onderscheidingen/
dank je wel Esther!
Mooi dat je er zo uitgebreid aandacht aan besteed!
Er is alleen 1 dingetje, dat ik mis.
En dat mis ik omdat het juist het concept van het boek is.
Het is geen boek om van kaft tot kaft te lezen, dat zeg je goed.
Maar het mooie is dat HallerBrun er een levenscyclus van gemaakt hebben, met het recentste werk in het hart van het boek, in het midden, en dan blader je terug én vooruit naar vroeger werk.
Een cirkel, een continuüm en dat vind ik zo prachtig, dat ik lekker voortvarend dacht: kan je dat er nog in verwerken?
hartelijke groet,
beppe kessler