Beste lezer,
Jubeljaar
Hedendaagsesieraden.nl bestaat bijna vijf jaar en dit bericht is de aankondiging én de start van het jubileumprogramma waarbij om de dag een gastcolumn wordt gepubliceerd van een sieraadontwerper, galeriehouder, verzamelaar, drager, vriend, collega, sieradenliefhebber of anderszins betrokkene. Totaal verschillende verhalen zullen een beeld schetsen van het gebruik, de betekenis en het (ondergewaardeerde) belang van sieraden.
Overmorgen trapt Paul Derrez af met de eerste van zijn serie gastbijdragen. Vele andere niet minder spectaculaire gastauteurs volgen. Paul krijgt als eerste het woord, omdat hij zo genereus was op 16 oktober 2016 tijdens het veertigjarig jubileum van zijn Galerie Ra een podium te bieden voor de lancering van hedendaagsesieraden.nl. Dank, Paul!
Luiaards en pierewaaien
Verschillende verhalen met betrekking tot sieraden zullen de komende maanden de revue passeren. Revue mag zelfs letterlijk worden genomen, want ook het theater komt voorbij. Historische verwikkelingen rond vermeende vervalsingen, persoonlijke verhalen, herinneringen, gelukwensen en andere anekdotes met betrekking tot sieraden komen aan bod: van luiaards tot pierewaaien. Mis niks en neem nu een gratis abonnement! Dat kan eenvoudig door uw emailadres achter te laten onderaan deze pagina onder het kopje E-MAIL ABONNEMENT. Per mail krijgt u dan de nieuwste berichten toegestuurd.
De tijd dat eigen websites nog zeldzaam waren, hoe het begon
Toen het Rijksmuseum een grootscheepse verbouwing onderging waren de kantoren van het Rijksmuseum tijdelijk gehuisvest aan de Frans van Mierisstraat te Amsterdam. Daar kwam mij in 2009 ter ore dat er een grote verwerving sieraden van Marjan & Gerard Unger werd verwacht. Ik werkte toen als projectmedewerker registratie en heb direct aangegeven graag deze schenking qua registratie op me te nemen. En zo geschiedde.
Het bleek een enorme klus die maanden in beslag nam. Al gauw lag de Dikke Unger (een in 2004 door Marjan geschreven naslagwerk over Nederlandse sieraden in de twintigste eeuw) op mijn bureau, met daarin vele afbeeldingen en beschrijvingen van de geschonken objecten. Kunstenaarsnamen (vervaardigers) worden volgens protocol vastgelegd in een apart deel van de digitale collectiecatalogus (Adlib), met referenties naar (digitale) bronnen. Veel vervaardigers uit de schenking van de Ungers bleken echter niet te staan vermeld in RKD Artists of Wikipedia, noch in Union List of Artist Names (ULAN) van Getty: een gemis!
Hans Appenzeller was in 2010 een van de weinige sieraadontwerpers met een eigen website. Zijn site bevatte naast foto’s ook video’s en muziek. Pas jaren later ging een eigen website vast onderdeel uitmaken van de kunstenaarspraktijk. Tegenwoordig zijn er amper nog kunstenaars zónder.
hedendaagsesieraden.nl is ontstaan uit onvrede: trollen bedankt
Enthousiast begon ik in 2014 na een voordracht van Jane Darnell over de gendergap op Wikipedia nieuwe artikelen over voornamelijk vrouwelijke kunstenaars te schrijven op de Nederlandstalige Wikipedia: over Nederlandse sieraadontwerpers, want daarover was elders immers vrijwel niets te vinden.
Mijn bijdragen over dit nauwelijks beschreven onderwerp werd door een handvol anonieme bewerkers van Wikipedia niet gewaardeerd. Een legertje trollen maakte mijn bewerkingen ongedaan en nomineerde nieuwe artikelen van mijn hand voor verwijdering, soms al een minuut na publicatie. Frustrerend. Ik heb me tegen deze praktijken verzet, maar dat leverde weinig anders op dan woede. Zonde tijd en zonde energie. De door witte mannen gedomineerde Wikimedia gemeenschap bleek nogal toxisch. Het maakte niet uit waarover ik schreef: alles moest weg want het was in hun ogen reclame of domweg niet relevant. Leuk was het niet, maar wel leerzaam.
Verschillende mensen raadden me aan, na een pijnlijk ritueel met handdoek & ring, zelf een website te beginnen. Een half jaar later heb ik de stap gezet en heb ik het fundament van hedendaagsesieraden.nl gelegd. Het is een van de prettigste en meest geslaagde ondernemingen in mijn leven. Met gemak en vooral plezier werk ik zo’n veertig à vijftig uur per week aan de encyclopedie.
Weekend in Seoul tijdens de pandemie
Tijdens de pandemie heb ik hele weekenden online doorgebracht, werkend aan de website, mijn favoriete bezigheid. Het internet afreizend belandde ik begin dit jaar al klikkend in Seoul (Zuid-Korea). Nog nooit had ik gehoord van het World Jewellery Museum. Wat een feest, wat een ontdekking. Contact gezocht (en gevonden!) en ik werd ruimhartig door het museum voorzien van beeld en boeken. Een als anoniem geregistreerde broche met een ritssluiting over een menselijk oog in de collectie in Seoul heb ik kunnen identificeren als een werk van Karel Niehorster. Deze “ontdekking” wakkerde mijn belangstelling aan voor een van de meest bescheiden leden van de Bond van Oproerige Edelsmeden (BOE). Het artikel over deze sieraadontwerper is zodoende behoorlijk verrijkt met zowel beeld als tekst.
Karel Niehorster in museale en particuliere collecties
Niet lang na het bezoek aan Seoul zochten particuliere verzamelaars met werk van Niehorster contact. Een zoomsessie en een huisbezoek volgden. Bijzonder om zo persoonlijke verhalen te horen over hoe, wanneer en waarom sieraden zijn vervaardigd en verworven. Ook andere contacten -te veel om hier te noemen- ontstonden of bloeiden op naar aanleiding van de website: ontzettend leuk!
Dank voor alle steun en bijdragen
Een woord van dank aan alle mensen en instellingen die ruimhartig hebben bijgedragen aan de website door middel van donaties. Of het nou gaat om een bijdrage van foto’s, tekst, boeken, documentatie, geld of morele steun; ik ben met alles even blij en het moedigt mij aan verder te werken aan de encyclopedie en nieuwe toepassingen te ontwikkelen. Graag bedank ik met name Liesbeth den Besten en Saskia van Es voor hun teksten. Ook een woord van dank voor alle gastcolumnisten die bijdragen aan het vieren van het eerste jubileum. Jullie zijn met velen: geweldig! De teksten lopen zeer uiteen en dat illustreert precies hoe sieraden zijn verweven in een mensenleven: op totaal verschillende wijzen. Vanaf 5 november 2021 treft u hier een overzicht van alle gepubliceerde bijdragen aan het eerste jubileumproject: Overzicht gastcolumns eerste jubileum 2021.
Eveneens dank aan alle kunstenaars, galeries, musea en andere organisaties die hun beeldmateriaal ter beschikking stellen. Dank ook aan alle vrienden, kunstenaars en collega’s met wie ik kan sparren over wat wel of Beter van niet.
Dank aan arnoldsche Art Publishers die mij steeds de prachtigste boeken opstuurt om te recenseren. Ook dank aan alle opruimende mensen, verzamelaars of kunstenaars, die mij hun boeken, tijdschriften en documentatie aanbieden: ware schatten aan informatie. Ik ben dol op gedrukte uitnodigingen, nieuwsbrieven, tijdschriften en catalogi. Gooi niets weg alstublieft, ik kom uw documentatie graag ophalen. Dubbele exemplaren bied ik aan derden aan. Binnenkort volgt een artikel met een overzicht van beschikbaar materiaal.
De gulle steun in verschillende vormen van de partner van Riet Neerincx, Clara de Goede, mag niet onvermeld blijven. De privérondleiding die we kregen in Moritzburg te Halle evenmin. Ook het bezoek aan Hochschule für Angewandte Wissenschaft/Trier University of Applied Science in Idar-Oberstein was een feest. Het enthousiasme van Theo Smeets is aanstekelijk: geen wonder dat de opleiding in dit stadje studenten uit de hele wereld trekt. Dit is slechts een greep uit de vele bijzondere momenten die ik tijdens het schrijven aan de encyclopedie -vaak samen met Coert- heb beleefd.
En dank aan mijn geliefde Coert, die prachtige foto’s maakt, meereist, meeleest en vooral ook kritisch meedenkt over de te varen koers: dat is goud waard.
Goed nieuws: een sponsor!
Dan feestelijk nieuws: na verschillende vergeefse subsidieaanvragen het afgelopen jaar waarbij ik plannen heb geformuleerd voor de bouw van een beeldbank en een algemene database, heeft zich een anonieme weldoener aangediend die door middel van financiële steun vergelijkbaar met de som van de Susan Beech Mid Career Grant wil helpen deze plannen te realiseren. Een geweldige verrassing alsook een grote eer. In 2022 zult u meer lezen over het vervolg! Misschien wilt u ook bijdragen aan de ontwikkeling van hedendaagsesieraden.nl en gerelateerde databases? Alle steun is welkom!
Hulp gevraagd
Kent u of bent u iemand die verstand heeft van het bouwen van zoekformulieren en databases en die het leuk vindt om mee te denken of mee te doen aan de verdere ontwikkeling van hedendaagsesieraden.nl? Laat het weten alstublieft. Kennis van en ervaring met Wikidata is een pré.
Veel dank nogmaals iedereen en plezier & inspiratie gewenst met het lezen van alle gastcolumns.
Bibliografie
Doornbusch, E. (5 november 2021) Overzicht gastcolumns eerste jubileum 2021. hedendaagsesieraden.nl.
Groen, T. (22 oktober 2021) Mijn armbandje met de maanstenen. hedendaagsesieraden.nl.
Kooi, O. van der (30 oktober 2021) Deze wil ik als we ooit gaan trouwen!. hedendaagsesieraden.nl.
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2021/10/14/eerste-jubileum-en-goed-nieuws/
