Quiet Elegance, The Jewelry of Eleanor Moty is een monografie over de Amerikaanse sieraadontwerper Eleanor H. Moty (1945). De uitgebalanceerde publicatie is een ode aan de kunstenaar. Uitgeverij arnoldsche Art Publishers bezorgde het lijvige boek in een klassieke stijl. Het boek is opgedragen aan sieraadontwerper Oppi Untracht (1922-2008); hij legateerde de middelen om de publicatie tot stand te brengen.
Op het eerste gezicht
In eerste instantie oogt de publicatie wat somber met de matzwarte kaft. Naast veel tekst bevat het boek een ruime selectie foto’s. De sieraden zijn op groot formaat afgebeeld en door Moty zelf gefotografeerd tegen een meestal grijs verlopende achtergrond. Een enkele keer is de achtergrond effen zwart. Dat geeft het boek een rustige en gedegen uitstraling.
In het catalogusdeel staat een aantal ontwerptekeningen afgebeeld die vermoedelijk aan de uitgevoerde en afgebeelde sieraden vooraf zijn gegaan. Bijschriften bij die tekeningen ontbreken helaas. Bij sommige afbeeldingen van sieraden staat in het bijschrift vermeld Eleanor Moty Studio. Bij anderen staat Collection of the artist. Het verschil tussen beide is niet duidelijk. Is de eerste misschien beschikbaar voor verkoop en de tweede niet?
Vliegende start
Aan het begin van haar carrière vormde fotografie een wezenlijk onderdeel in het werk van Moty. Moty specialiseerde zich in onontgonnen transfertechnieken, photoetching, waarmee zij foto’s overbracht op het metaal in haar sieraden. Deze sieraden hadden een narratief karakter. De experimenten gaven de carrière van Moty een vliegende start: al snel werd ze op nationaal niveau gevraagd deze techniek te onderwijzen.
Van narratief naar formalistisch
Vanaf de jaren tachtig, nadat zij de techniek van photoetching achter zich had gelaten, legde Moty zich vrijwel exclusief toe op de vervaardiging van broches en ging formalistischer te werk. Vaak gebruikt Moty gerutileerd kwarts. De vormen van de inclusies van de gebruikte steen echoën door in het metaal van de zetting, waardoor steen en metaal samen een uitgebalanceerd geheel vormen. Dit in tegenstelling tot het traditionele concept van sieraden met stenen, waarbij het metaal dient als zetting om de steen te laten stralen.
Vormrijm
Er zit weinig uitgesproken kleur in de sieraden van Moty en dat vertaalt zich subtiel naar de vormgeving van het boek. Ook subliem is de opmaak van de verschillende alinea’s: niet traditioneel met een witregel ertussen, maar met verspringende marges: onopvallend maar ongewoon. Dit geeft een speelse en geometrische twist aan de bladspiegel. De vormgeving weerspiegelt zo de mens alsook het oeuvre van Moty: eigenzinnig, maar tegelijkertijd ook bescheiden en onopvallend. Een knap staaltje werk van de vormgever: Silke Nalbach. Hij heeft de vormrijm van de kunstenaar weten te vertalen naar de opmaak van het boek.
Matthew Drutt beschrijft de ontwikkelingen die Moty doormaakt uitgebreid en verwijst daarbij regelmatig naar de gefotografeerde sieraden elders in het boek. Een helder verhaal. Ook beschrijft Drutt waarom Moty enigszins los staat van andere eigentijdse Amerikaanse sieraadontwerpers: na haar experimenten met photoetching houdt Moty in tegenstelling tot de gangbare praktijk vast aan een vrijwel traditioneel materiaalgebruik. Het door Moty toegepaste zwarte micarta, een vezelversterkte kunststof op basis van linnen of papier (vooral gebruikt in mesheften) vormt hierop een uitzondering.
Rijk, gelaagd en geslaagd
Helen Drutt beschrijft vervolgens hoe en waar ze Moty heeft leren kennen en hoe er al gauw een levendige correspondentie en vriendschap ontstond. Drutt citeert fragmenten uit brieven van 1973 tot en met 2020, niet alleen uit haar eigen archief, maar ook uit dat van Moty. Zo schrijft Untracht aan Moty dat haar achternaam in het Hindoestaans parel of juweel betekent.
Buiten de Verenigde Staten is het werk van Moty nauwelijks verzameld, ook is ze er amper bekend. In vele publicaties over hedendaagse sieraden buiten Amerika blijft Moty’s werk vaak onvermeld. Ten onrechte, wat mij betreft.
Bij de chronologie ten slotte, die door Moty zelf is geschreven staan verschillende foto’s uit het persoonlijke leven van Moty afgebeeld. Dat geeft een rijk en intiem beeld, alsof je in iemands fotoalbum bladert. De publicatie vormt zo een fraai monument ter ere van het leven en werk van Eleanor H. Moty. Het is een rijk, gelaagd én zeer geslaagd boek.
Bibliografie (selectie)
Drutt, H., Drutt, M. en Pepich, W. (2020) Quiet Elegance, The Jewelry of Eleanor Moty. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906082
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2021/05/07/boekbespreking-quiet-elegance-the-jewelry-of-eleanor-moty/
