Elsa Peretti (Florence) Italië, 1 mei 1940 – Sant Martí Vell (Spanje), 18 maart 2021) was onder meer actief als sieraadontwerper, filantroop en model. Zij woonde en werkte in de Verenigde Staten en Spanje.
Biografie
Peretti is geboren in Florence (Italië) in een ruim bemiddelde familie met status en aanzien. Haar moeder was Maria Luisa Pighini en haar vader was de ondernemer Ferdinando (Nando) Peretti (1896-1977), oprichter van het petroleumbedrijf Anonima Petroli Italiana (API). Peretti had nog een zus, Mila, en groeide op in Rome (Italië) en ging naar school in Zwitserland en studeerde in Milaan (Italië). Al van jongs af aan was ze gefascineerd door de natuur. Op eenentwintigjarige leeftijd schreef ze een brief aan haar vader waarin ze aankondigde het ouderlijk huis te verlaten. Ze gaf Italiaanse les en was actief als ski-instructeur in Gtsaad (ZWitserland) om in haar levensonderhoud te voorzien.
In 1963 vestigde Peretti zich in Milaan (Italië). Ze studeerde interieurontwerpen en was enige tijd werkzaam voor de architect Dado Torrigiani.
In 1966 reisde Peretti naar Barcelona (Spanje) en startte daar een modellencarrière. Ze werd al gauw een van de lievelingen van Charles James (1906-1978) en Issey Miyake (1938). In Barcelona bestudeerde Peretti de architectuur van Antoni Gaudí (1852-1926) en zat model voor Salvador Dalí.
In 1968 vertrok Peretti naar New York (Verenigde Staten) om haar carrière als model voort te zetten. Ze werkte onder meer voor modeontwerper Halston (1932-1990) en poseerde voor de fotograaf Helmut Newton (1920-2004). Ze leerde er vele mensen kennen en ging regelmatig om met Liza Minelli (1946), Truman Capote (1924-1984) en Andy Warhol (1928-1987). In New York (Verenigde Staten) kwam Peretti op het idee een carrière als ontwerper te starten. Haar eerste sieraden werden geshowd in 1969. Datzelfde jaar reisde Peretti voor het eerst naar Japan, waar ze onder de indruk raakte van de snelheid van de trein van Tokyo (Japan) naar Kyoto (Japan). Ook de technologie en de perfectie van de uitvoering van handwerk maakten een onuitwisbare indruk op haar.
Ook in 1968 kocht Peretti een huis in het vervallen dorp Sant Martí Vell (Spanje). Ze liet het restaureren en leefde er lange tijd in uiterst eenvoudige omstandigheden. In de omgeving vond ze inspiratie. In de loop van de tijd kocht Peretti steeds meer gebouwen in de omgeving en liet ze restaureren.
In 1971 maakte Peretti sieraden voor de collecties van Halston. Golvende lijnen en organische vormen kenmerken het werk van Peretti. Ook is haar oeuvre sculpturaal en minimalistisch te noemen. Peretti’s vroegst bekende halssieraden waren voorzien van vazen waarin bloemen konden worden gedragen. Ook ontwierp Peretti regelmatig sieraden in de vorm van appels, schelpen, zeesterren, harten, botten, bonen, (bewegende) slangen of schorpioenen. Peretti werkte onder meer met historische maaswerktechnieken en diamanten. Tijdens een reis door India raakte ze gefascineerd door maaswerktechnieken en werkte dit vervolgens uit in haar sieraden. Peretti ontwierp een bustehouder van gouden maaswerk (1975), die tot haar groot plezier een hoop controverse opriep. Met haar sieraden trok Peretti een hoofdzakelijk jong publiek.
Haar eerste sieradencollectie ontwierp Peretti voor de Argentijns-Italiaanse (mode)ontwerper Giorgi di Sant’ Angelo (1933-1989). Peretti heeft 15 jaar lang sieraadontwerpen gemaakt voor onder meer Tiffany & Co (1974-1989). Haar eerste collectie voor dit juweliershuis was snel uitverkocht. Ook heeft Peretti een parfum ontworpen. Het flesje heeft de vorm van een boon. Peretti heeft eveneens bestek ontworpen alsook andere tafelobjecten, zoals schalen, kandelaars, kannen en vazen. Ze werkte met zowel zilver als goud. Alom bekend en geliefd zijn Peretti’s halssieraden Diamond-by-the-yard. Prototypes van ontwerpen van de hand van Peretti werden meestal uitgevoerd in de buurt van haar Spaanse woonplaats Sant Martí Vell (Spanje).
Peretti verzamelde Aziatische kunst. Een van de beroemdste ontwerpen van Peretti, Open Heart, is geïnspireerd op een sculptuur van de Britse beeldhouwer Henry Moore (1898-1986). Peretti was niet getrouwd en had geen kinderen.
In 2000 richtte Peretti de Nando Peretti Foundation op, een liefdadigheidsinstelling vernoemd naar haar vader. In 2015 werd de naam veranderd in Nando and Elsa Peretti Foundation. De stichting steunt wereldwijd projecten ten behoeve van het behoud van wilde dieren en landschappen, armoedebestrijding, educatie, kunst en vrouwenrechten.
In deze video uit 1990 vertelt Peretti over haar leven en werk (19:52 min). Ook deze video schetst een biografisch beeld van Peretti (12:56 min).
Werk in openbare collecties (selectie)
British Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Indianapolis Museum of Art, Indiana (Verenigde Staten)
Metropolitan Museum of Art, New York (Verenigde Staten)
Museum of Fine Arts Boston, Boston (Verenigde Staten)
Museum of Fine Arts, Houston (Texas, Verenigde Staten)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Jill & Byron Crawford
Kimberly Klosterman
Tentoonstellingen (selectie)
1990 – Fifteen of My Fifty at Tiffany, Fashion Institute of Technology, (Verenigde Staten) (24 april 1990 t/m 10 mei 1990)
2009 – British Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
2018 – Jewelry: The Body Transformed, Metropolitan Museum of Art, New York (Verenigde Staten) (12 november 2018 t/m 24 februari 2019)
2020 – The Jeweller’s Art – Revolutionaire juwelen uit de jaren 1960 & 1970, DIVA, Antwerpen (België) (30 oktober 2020 t/m 14 maart 2021)
Prijzen (selectie)
1971 – Coty American Fashion Critics’ Special Award
1981 – President’s Fellow award, Rhode Island School of Design
1982 – Spirit of Achievement Award from the Albert Einstein College
1986 – Night of the Stars Award, Fashion Group
1987 – Cultured Pearl Industry award
1996 – Designer of the Year, Council of Fashion Designers of America’s Accessories
2005 – Grande Ufficiale, Ordine al Merito della Repubblica Italiana
Bibliografie (selectie)
Amnéus, C., MacPhàrlain, A., Peltason, R., Ransome Wallis, R. en Triossi, A. (2020) Simply brilliant, artist-jewelers of the 1960s and 1970s. Lewes: D Giles Limited. ISBN 9781911282525
Bonhams Los Angeles. Wearable Art, Jewels from the Crawford Collection. Bonhams: Los Angeles, 2021. Veilingcatalogus.
Doornbusch E. (11 april 2021) Boekbespreking Simply brilliant. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (9 april 2021) Glamourous en onconventioneel: de collectie van Kimberly Klosterman. SieradenMuze.
Freeman, M. (2021) Over dames en sieraden, 50 vrouwen en hun bijzondere sieraden uit alle tijden en windstreken. Amsterdam: Rubinstein. ISBN 9789047628835
The Jeweller’s Art, Revolutionaire juwelen uit de jaren ’60 & ’70 (2020). Antwerpen: DIVA.
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2021/03/20/elsa-peretti/
Wat mooi dat Elsa nu ook is opgenomen in the hall of fame!
Jammer dat ze het zelf net niet heeft meegemaakt.