Hendrika (Riekje) Swart (George Town (Maleisië), 8 januari 1923 – Amsterdam (Nederland), 27 september 2008) was actief als galeriehouder in Amsterdam (Nederland).
Biografie
Karel Swart (1891-1965) is de vader van Swart en voor zijn werk als scheepskapitein leefde het gezin dat bestond uit moeder Barbara Drabbe (1891-1986) en drie kinderen in Azië en verhuisde regelmatig. In 1934 vestigde de familie zich in Rotterdam (Nederland). Na het Duitse bombardement van Rotterdam (Nederland) in 1940 vertrok het gezin naar Laren (Noord-Holland, Nederland).
Na de oorlog ging Swart rechten studeren in Amsterdam (Nederland). Haar culturele interesse bracht haar naar toneelvoorstellingen en tentoonstellingen. De roemruchte tentoonstelling van Cobra in het Stedelijk Museum in 1949 wekte haar interesse voor hedendaagse kunst. Al op jonge leeftijd had Swart besloten geen huwelijk aan te gaan. Zij zag het huwelijk als een saaie aangelegenheid met een aaneenschakeling van plichten en koesterde haar vrijheid.
Na haar studie was Swart werkzaam bij een bank als hoofd van de afdeling personeelszaken. In haar vrije tijd bezocht zij exposities met werk van kunstenaars uit onder meer de nulgroep en Cobra. Swart verdiende goed en had 20.000 gulden gespaard toen zij op eenenveertigejarige leeftijd haar galerie Galerie Swart opende. Kort daarvoor had ze ontslag genomen en had enige tijd als assistent gewerkt in een galerie. Daar kwam ze al gauw tot het besluit zelf een galerie te openen.
Galerie Swart van Riekje Swart werd in november 1964 geopend door Harry Verburg, toen directeur van de kunstacademie te Arnhem in Arnhem (Nederland). In Amsterdam waren op dat moment niet meer dan een hand vol galeries actief. Swart woonde boven de galerie.
Met regelmaat reisde Swart, waarbij ze niet alleen ateliers en galeries bezocht, maar ook museale tentoonstellingen met eigentijdse kunst.
De galerie was aanvankelijk gevestigd aan Keizersgracht 478 te Amsterdam (Nederland) en heropende in 1970 aan de Van Breestraat 23. Swart stond bekend om haar liefde voor controverse. Ze was niet uit op financieel gewin. Steeds zocht Swart naar kunstenaars die haar persoonlijk uitdaagden. Verschillende keren gooide zij het roer dan ook volledig om wat betreft haar keuze voor kunstenaars. Bijna elke drie weken opende er in de galerie een nieuwe tentoonstelling.
Het onbegrip was bij mensen als Gijs Bakker en Emmy van Leersum groot toen Swart na 1980 ontwerpen van het Franse Totem Design presenteerde.
De galerie bestond van 1964 tot en met 2000. Bijna 300 tentoonstellingen zijn er te zien geweest. Vaak werd na openingen tot diep in de nacht gediscussieerd waarbij veel werd gerookt en gedronken. Onder anderen Wim Beeren, Jurriaan van den Berg, Frans Haks, Hans van Manen, Frans Molenaar en Benno Premsela waren regelmatige bezoekers en kopers. Kunstenaars als Bob Bonies, Bert Boogaard, Ad Dekkers, Jan Dibbets, Ger van Elk, Cécile van der Heijden, Hans Koetsier, Peter Struycken en Joost van den Toorn hebben er geëxposeerd.
In 2002 ontving Swart de Benno Premselaprijs voor haar inspanningen ten behoeve van de ontwikkeling van de beeldende kunsten in Nederland. In het juryrapport wordt Swart een van de belangrijkste pioniers in de Nederlandse kunstwereld genoemd. Het zicht van Swart verslechterde aan het einde van haar leven. Ze leefde die jaren in een zelfgekozen isolement.
Gepresenteerde kunstenaars (selectie)
Gijs Bakker
Nicolaas van Beek
Emmy van Leersum
Robert Smit
Tentoonstellingen (selectie)
1973 – Different Information, Galerie Swart, Amsterdam (Nederland) (Robert Smit)
Prijzen (selectie)
2002 – Benno Premselaprijs
Bibliografie (selectie)
Adrichem, J. van (maart-april 2012) Riekje Swart (1923-2008): van pre-postmoderne kunst naar postmoderne kunst. De Witte Raaf, editie 156.
Wijers, L. (15 juni 1968) De kunst van het risico. Riekje Swart galeriehoudster. NRC Handelsblad.
Links
• RKD Artists
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2020/11/23/riekje-swart/
