De Firma Theodor Fahrner uit Pforzheim (Duitsland) was onder meer actief als sieraadontwerper en fabrikant.
Geschiedenis
In april 1855 werd de bijouterieënfabriek opgericht als Seeger & Fahrner. Na het overlijden van Georg Seeger zette Theodor Fahrner sr. het bedrijf voort. Er werden sieraden in historiserende stijlen geproduceerd.
Toen Fahrner sr. op zestigjarige leeftijd overleed nam zijn vierentwintigjarige zoon Theodor het bedrijf over. In 1895 liet Fahrner jr. zijn eerste technische vernieuwingen patenteren. Ook voerde hij tal van andere vernieuwingen door in het bedrijf en kregen de sieraden een moderner voorkomen.
Rond 1900 produceerde de firma als een van de eersten in Pforzheim (Duitsland) vooral sieraden in de stijl van de Franse Art Nouveau. Daartoe trok het bedrijf verschillende ontwerpers en kunstenaars aan. De eerste met wie Fahrner samenwerkte was Max Joseph Gradl. Later werkte het bedrijf samen met onder anderen Patriz Huber en Fritz Wolber en voerde het ook ontwerpen uit van Georg Kleemann. Max Benirschke werkte samen met de firma van 1905 tot en met 1907. Ook een ontwerp voor een broche van Eugen Friedrich Berner is door de firma uitgevoerd. Berner werkte waarschijnlijk samen met de firma tussen 1903 en 1905. Ook hebben Louise Matz en Erich Kleinhempel kortstondig voor het bedrijf gewerkt en hebben Franz Boeres en Julius Müller-Salem voor de firma ontworpen.
Vanaf 1904 vervaardigde de Firma Theodor Fahrner sieraden in verschillende neostijlen zoals Empire, Biedermeier en Louis XVI. Vazen en festoenen met bloemen keerden regelmatig terug als decoratie. In deze sieraden is vaak email toegepast.
In 1908 presenteerde de firma twee collecties met filigraansieraden, een techniek die tot in de dertiger jaren populair zou blijven. Theodor Fahrner jr. zelf maakte verschillende ontwerpen in deze techniek. Eerder al echter kreeg hij in de gaten dat het belangrijk was een eigen stijl te ontwikkelen, los van de Franse Jugendstil en de heersende neostijlen. Daartoe zocht Fahrner samenwerking met kunstenaars uit de Darmstädter Künstlerkolonie Mathildenhöhe. Rond 1910 telde de firma circa honderd medewerkers.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog vervaardigde de Firma Theodor Fahrner sieraden van ijzer. Zoals er eerder tijdens de Duitse bevrijdingsoorlog in 1813-1814 ook sieraden van ijzer werden gemaakt, in ruil voor kostbare sieraden die werden ingeleverd om de strijd tegen Napoleon te financieren: Gold gab ich für Eisen hin.
In 1919 stierf Theodor Fahrner junior; het bedrijf werd verkocht aan Gustav Braendle. Hij liet vele sieraden met email vervaardigen.
Op 23 februari 1945 werd de stad Pforzheim (Duitsland) vrijwel geheel verwoest door Britse bombardementen. Bijna 18.000 mensen kwamen om. Het stadsarchief alsook het archief van de Firma Theodor Fahrner zijn in dit oorlogsgeweld verloren gegaan.
Het bedrijf werd opgedoekt in 1979 toen Herbert Braendle stierf.
Sieraden van Firma Theodor Fahrner werden en worden gepresenteerd door onder meer Tadema Gallery.
Werk in openbare collecties (selectie)
Badisches Landesmuseum, Karlsruhe (Duitsland)
British Museum, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Hessisches Landesmuseum Darmstadt, Darmstadt (Duitsland)
Kunstgewerbeschule Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
Kunstgewerbeverein Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
Landesmuseum Württemberg, Stuttgart (Duitsland)
Museum für Angewandte Kunst Köln (MAKK), Keulen (Duitsland)
Museum im Gotischen Haus, Bad Homburg (Duitsland)
Museum im Prediger, Schwäbisch Gmünd (Duitsland)
Museum Künstlerkolonie Darmstadt, Darmstadt (Duitsland)
Muzeum skla a bižuterie, Jablonec (Tsjechië)
Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
Stadtmuseum Düsseldorf, Düsseldorf (Duitsland)
Werk in particuliere collecties (selectie)
Franziska Adriani
Gabriela Arnold
Anita Beckers
Torsten Bröhan
Hans-Peter Callsen
Marie-Louise Deißmann
R. & S. Diehl
Wolfgang Ehrlich
Hedwig Eichler
Galerie Telkamp
Marianne Geitel
Ursel Gronert
Ulrike von Hase-Schmundt
Meta-Maria Haseroth
Traudl Hauck
Max Hering
Robert Hiller
Karl Kreuzer
Ludwig Kuttner
Brigitte Marquardt
Beate Möllering
Lore Niemann
Beatrice Ost
Astrid & Mario Ratz-Coradazzi
Virginia J. Reinshagen
Sammlung Flesser
Sammlung Schneidewind/Wilksen
Astrid & Rainer Schill
Georgio Silzer
Udo Thomale
Martine & Rüdiger Urlass
G. Westermeier
Wiener Interieur
Tentoonstellingen (selectie)
1900 – Wereldtentoonstelling, Parijs (Frankrijk)
1901 – Ausstellung der Künstlerkolonie Darmstadt, Darmstadt (Duitsland)
1902 – Jubiläums-Kunstausstellung, Karlsruhe (Duitsland)
1903 – Feinmetallausstellung, Stuttgart (Duitsland)
1903 – Vereinsausstellung für Feinmetallarbeiten
1904 – Wereldtentoonstelling, Saint Louis (Verenigde Staten)
1905 – Ausstellung für Angewandte Kunst, München (Duitsland)
1906 – Deutsche Kunstgewerbeausstellung, Dresden (Duitsland)
1906 – Jubiläumsausstellung für Kunst und Kunstgewerbe, Karlsruhe (Duitsland)
1909 – Kunstgewerbliche Erzeugnisse aus Schwäbisch-Gmünd und Pforzheim, Stuttgart (Duitsland)
1910 – Wereldtentoonstelling, Brussel (België)
1914 – Werkbundausstellung, Keulen (Duitsland)
1918 – Werkbundausstellung, Kopenhagen (Denemarken)
1971 – Gold + Silber Schmuck + Gerät von Albrecht Dürer bis zur Gegenwart, Norishalle, Neurenberg (West-Duitsland) (19 maart 1971 t/m 22 augustus 1971)
1990 – Theodor Fahrner, Schmuck zwischen Avantgarde und Tradition, Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
1992 – Theodor Fahrner, Schmuck zwischen Avantgarde und Tradition, Stadtmuseum Düsseldorf, Düsseldorf (Duitsland)
2019 – Alltagstauglich, Schmuck von Jugendstil bis Art Déco, Hessisches Landesmuseum, Darmstadt (Duitsland)
Medewerkers (selectie)
Max Benirschke
Eduard von Berlepsch
Eugen Friedrich Berner
Alfred Max Bernheim
Franz Boeres
Rudolf Bosselt
Paul Bürck
Karl Eugen Erhardt
Max Joseph Gradl
Ludwig Habich
Hermann Häußler
Adolf Hildenbrand
Patriz Huber
Bert Joho
Vera Joho (geboren Fahrner)
Friedrich Katz
Georg Kleemann
Erich Kleinhempel
Ludwig Knupfer (tekenaar, 1902-1905)
Louise Matz
Christian Ferdinand Morawe
Julius Müller-Salem
Joseph Maria Olbrich
Egon Riester
Emil Riester
Fritz Wolber
Bibliografie (selectie)
Becker, F., Falk, F., Heigl, C., Hössle, E., Koós, J., Pomodoro, A., Skal, H. von, Staber, M., Treskow, E., Wagenfeld, W. (1971) Gold + Silber Schmuck + Gerät von Albrecht Dürer bis zur Gegenwart. München: Karl L. Lipp. OCLC 1000974640
Chadour-Sampson B. en Newell-Smith, S. (2021) Tadema Gallery London, Jewellery from the 1860s to 1960s. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905986
Fahrner, T., Leonhard, B. en Zühlsdorff, D. (2005) Theodor Fahrner, Schmuck zwischen Avantgarde und Tradition. Stuttgart: ARNOLDSCHE Art Publishers. ISBN 3897902257
Glüber, W. (2011) Jugendstilschmuck, der Bestand im Hessisches Landesmuseum Darmstadt. Regensburg: Schnell & Steiner. ISBN 9783795424534
Glüber, W., Ratz-Coradazzi, A. en Siebert, K. (2019) Alltagstauglich, Schmuck von Jugendstil bis Art Déco – Die Sammlung Ratz-Coradazzi. Regensburg: Schnell + Steiner. ISBN 9783795434182
Lindemann, W. en Weber-Stöber, C. (2023) Jakob Bengel Oberstein Von der Kunstindustrie zum Schmuckdesign / From Art Industry to Industrial Jewellery Design. Stuttgart: arnoldsche. ISBN 9783897906952
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2019/07/17/firma-theodor-fahrner/
