Jorunn Veiteberg (Stord (Noorwegen), 23 juli 1955) was en is onder meer actief als auteur, bestuurslid, docent en verzamelaar van werk van sieraadontwerpers. Anno 2021 bestaat haar verzameling uit circa 550 stukken.
Biografie
Veiteberg groeide op op Stord, een eiland in het zuidwesten van Noorwegen. Ragnhild Veiteberg (1926-2015) was de moeder van Veiteberg. In 1950 en 1951 werkte zij in vluchtelingenkampen in Berlijn (Duitsland) en Wenen (Oostenrijk). Later was zij werkzaam als docent. Haar ervaringen wakkerden Veitebergs feministische sympathieën aan. Haar vader Karl Veiteberg (1918-2006) was eveneens werkzaam als docent, hij gaf handenarbeid aan een lerarenopleiding. Met hem bezocht Veiteberg regelmatig tentoonstellingen met eigentijdse kunst.
Veiteberg studeerde kunstgeschiedenis aan de universiteit van Bergen (Noorwegen) (197.-1982). Als student was Veiteberg politiek en feministisch geëngageerd. Zij droeg buttons met politieke slogans, lange halssieraden zoals Janis Joplin en wist zich verbonden met de hippiebeweging. Een halssieraad van Kalevala Koru, uit Finland meegenomen door haar vader, wakkerde haar belangstelling voor eigentijdse sieraden verder aan. In 1981 kocht Veiteberg haar eerste Noorse sieraad, van de hand van Pål Vigeland.
Pas in 1985 ontvlamde Veitebergs passie voor sieraden voluit. Zij werkte toen in Hordaland Kunstnersentrum (nu Hordaland Kunstsenter) in Bergen (Noorwegen) en daar was in 1986 de tentoonstelling Samtidssmykker (hedendaagse sieraden) te zien. In een iets andere vorm was deze tentoonstelling in 1985 met stukken uit de collectie van het Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum in Trondheim (Noorwegen) aldaar te zien. Het was de eerste grote expositie in deze zich snel onwikkelende discipline in Noorwegen.
Galerie Ra werd in 1988 voor het eerst door Veiteberg bezocht. Ze kocht er werk van Lia de Sain. Later volgden meer bezoeken. Ook ging Veiteberg regelmatig naar Londen (Verenigd Koninkrijk), waar zij bezoeken bracht aan onder meer Electrum Gallery en Lesley Craze Gallery. Veiteberg is goed bevriend met de sieraadontwerper Kim Buck. Ze heeft regelmatig met hem samengewerkt en ook heeft ze veel over hem geschreven.
Toen de Olympische winterspelen in 1994 plaatsvonden in Lillehammer (Noorwegen) was Veiteberg dagelijks een kwartier te zien op de Noorse televisie (NRK) vanuit het Olympisch dorp, waar ze cultuur presenteerde. Herfst datzelfde jaar, nadat zij Mogens Krabek had ontmoet, verhuisde Veiteberg naar Denemarken. Eerst woonde ze in Funen (Denemarken) en later in Kopenhagen (Denemarken).
Een dag na haar huwelijk met Mogens Krabek kreeg Veiteberg van hem op haar veertigste verjaardag (23 juli 1995) haar eerste ring met een diamant van de hand van Anette Kræn. Toen Veiteberg promoveerde aan de universiteit van Bergen (Noorwegen) in 2000 schonk Krabek haar een tweede keer een ring met een diamant, nu van Margaret Bridgwater. De derde ring met diamant in Veitebergs collectie, die ze ter gelegenheid van haar vijftigste verjaardag kreeg, is van Sigurd Bronger; hij paste diamantslijpsel toe.
Van 1998 tot en met 2007 was Veiteberg betrokken bij het Noorse tijdschrift Kunsthåndverk. Van 2002 tot en met 2015 was ze hoogleraar aan de Kunst- og designhøgskolen i Bergen. Veiteberg was in 2004 een van de oprichters van de internationale Think Tank, waarbij ook Peter Assmann, Liesbeth den Besten, Gabi Dewald, Tanya Harrod, Love Jönsson, Louise Mazanti en Edmund de Waal waren betrokken. Een jaar later voegden zich ook Glenn Adamson, Mònica Gaspar en Benjamin Lignel bij dit initiatief, dat in het leven was geroepen om het kritisch denken en schrijven over toegepaste kunst te bevorderen. Veiteberg was jurylid voor de Danner-Preis in 2011, de Herbert Hofmann-Preis in 2015 en de Young Artist Award van Art Jewelry Forum in 2020. In 2014 maakte Veiteberg de selectie voor de jaarlijkse tentoonstelling op de Internationale Handwerksmesse te München (Duitsland) Schmuck. Zij koos uit 552 inzendingen afkomstig uit 43 landen.
Kunst die door de meeste kunsthistorici wordt genegeerd geniet Veitebergs speciale belangstelling. Als zelfstandig kunsthistoricus schreef ze tientallen boeken over sieraadontwerpers en toegepaste kunst. Vaak werd ze betaald met sieraden. Voor Galleri F15 werkte Veiteberg enige tijd; ook daar verwierf ze sieraden.
Veiteberg ziet sieraden als communicatiemiddel; als kunstvoorwerpen die de drager meeneemt in het maatschappelijk verkeer, als kunst die zichtbaar is buiten de muren van musea en galeries. Veiteberg verzamelt niet alleen sieraden, ze draagt ze ook. Sterker nog: Veiteberg wordt niet gezien zonder sieraden. Recycling en upcycling zijn enkele thema’s waaromheen ze verzamelt, maar doorgaans koopt ze stukken waar ze verliefd op wordt en waardoor ze intellectueel wordt uitgedaagd. Foto’s en aan sieraden gerelateerde objecten hebben ook Veitebergs belangstelling. Veiteberg koopt in galeries en op beurzen, maar ook rechtstreeks op eindexamenexposities, waar ze als examintor vaak bij is betrokken. Verschillende toepassingen van email genieten bijzondere belangstelling van Veiteberg.
In 2018 was er een tentoonstelling uit de collectie van Veiteberg in het Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum in Trondheim (Noorwegen), gecureerd door Gjertrud Steinsvåg. De tentoonstelling was chronologisch ingericht, op datum van verwerving door Veiteberg: jeugd en studententijd (1970-1982), het ontstaan van een collectie (1985-1999) en een internationale verzameling sieraden (2000-2018). De tentoonstelling was aanleiding voor Veiteberg een boek te schrijven over haar collectie. Dat boek kwam er in 2021. Het is een aangenaam leesbaar en rijk geïllustreerd boek vol persoonlijke anekdotes, waaronder dagboekfragmenten van Veiteberg.
Verzamelde sieraadontwerpers (selectie)
A5
Åshild Adsen
Zandra Ahl
Pia Aleborg
Tobias Alm
Ingema Andersen
Karin Roy Andersson
Aase Andreassen
Nicolai Appel
Nutre Arayavanish
Marie Asbjørnsen
Volker Atrops
Sigrun Aune
Kirsten Bak
Gijs Bakker
Peter Bauhuis
Martine Bedin
Millie Behrens
Inger Marie Berg
Macarena Bernal
Renee Bevan
David Bielander
Titti Bjernér
Toril Bjorg
Sofia Björkman
Per Inge Bjørlo
Mona Bjørnsen
Alexander Blank
Liv Blåvarp
Becky Bliss
Onno Boekhoudt
Sofie Boons
Sara Borgegård
Kobi Bosshard
Louise Bourgeois
Zoe Brand
Margaret Bridgwater
Helen Britton
Caroline Broadhead
Maisie Broadhead
Sigurd Bronger
Sigurd Bronger & James Evans
Beatrice Brovia
Kim Buck
Nadene Carr
Monica Cecchi
Nicholas Cheng
Lin Cheung
Susan Cohn
Sally Collins
Conversation Piece
Dada’s Diamonds (Ida Forss & Kajsa Öberg)
Johanna Dahm
Annette Dam
Uni David-Andersen
Hilde De Decker
Paul Derrez
Karen Disen
Georg Dobler
Hilde Dramstad
Helene Duckert
Sam-Tho Duong
Gabriele Dziuba
Jenny Edlund
Ute Eitzenhöfer
Lillan Eliassen
Tracey Emin
Lillan Eliassen
Helga Eriksen
Jens Erland
Réka Fekete
Sara Ferreira
Benedikt Fischer
Ditte Fischer
Margit Flaa
Jantje Fleischhut
Warwick Freeman
Karl Fritsch
Kasia Gasparski
Georg Jensen Company
Kiko Gianocca
Tatjana Giorgadse
Toril Glenne
Jon Grepstad
Adam Grinovich
Kirsti Reinsborg Grov
Andi Gut
Gésine Hackenberg
Dana Hakim
Lene Hald
Sophie Hanagarth
Ingjerd Hanevold
Susanne Hangaard
Castello Hansen
Torben Hardenberg
Ann-Kathrin Hartel
Hanna Hedman
Kimmo Heikkilä
Herman Hermsen
Nils Hint
Elsie-Ann Hochlin
Birgitte Holmsteen
Gerald Holtom
Peter Hoogeboom
Janke IJff
Mari Ishikawa
Reiko Ishiyama
Linda Jansson Lothe
Grethe Jilsøy
Karin Johansson
Rian de Jong
Juhls Silver Gallery (Regine Juhls (Duitsland, 1939-) en Frank Juhls (Denemarken, 1931-2020))
Junwon Jung
Susan Kerr
Jytte Kløve
Kalevala Koru
Susanne Klemm
Esther Knobel
Heeseung Koh
Synnøve Korssjøen
Maria Koshenkova
Manon van Kouswijk
Anette Kræn
Marie-Louise Kristensen
Jamie R. Kroeger
Fie von Krogh
Daniel Kruger
Winfried Krüger
Otto Künzli
Yoko Kuramoto
Auli Laitinen
Felieke van der Leest
Lise Lefebvre
Helena Lehtinen
Benjamin Lignel
Sissel Lillebostad
Kajsa Lindberg
Nel Linssen
Anne-Lene Løvhaug
Camilla Luihn
Anne Lund
Suska Mackert
Sally Marsland
Konrad Mehus
Nanna Melland
Mikiko Minewaki
B. Misje
Mikala Naur
Louise Nippierd
Shelley Norton
Ted Noten
Karina Noyons
Mette Olsen
Yoko Ono
Bjørn Sigurd Østern
Soung-Chuel Park
Noon Passama
Hanneke Paumen
A.R. Penck
Ruudt Peters
Pitsi
Jo Pond
Karen Pontoppidan
Camilla Prasch
Katja Prins
Dorothea Prühl
Ramón Puig Cuyàs
PXL-MAD School of Arts
Jan R.
Mah Rana
Jørgen Ransby
Kirsti Reinsborg Grov
Jorun Cathrine Riiser Schei
Cathrine Rinman
David Roux-Fouillet
Karin Roy Andersson
Alida Rudjord Røiseland
Mette Saabye
Lia de Sain
Ella Heidi Sand
Lucy Sarneel
Pentti Sarpaneva
Allan Scharff
Bernhard Schobinger
Lise Schønberg
Moniek Schrijer
Karin Seufert
Annie Sherburne
Siri
Esther Helén Slagsvold
Kjartan Slettemark
Caroline Slotte
Matt Smith
Anne-Karine Solgaard
Bo Kristine Sonne
Gisbert Stach
Hans Stofer
Stuntpoetane
Lars Sture
Jie Sun
Per Suntum
Supernøtt Popsløyd
Tore Svensson
Ulrika Swärd
Janna Syvänoja
Anna Talbot
Michiel Teunen
The Nelson Mandela Foundation
Ketli Tiitsar
Tinsel Gallery
Olaf Tønnesland Hodne
Karola Torkos
Trine Trier
Tina Tvedt
Julie Usel
Valdres sølvsmie
Flóra Vági
Carolina Vallejo
Tanel Veenre
Hilde Vemren
Pål Vigeland
Tone Vigeland
Manuel Vilhena
Mette Vivelsted
Lisa Walker
Mona Wallström
Julia Walter
Silvia Walz
Hongxia Wang
Sissi Cecilia Westerberg
Dan Wolgers
Nina Wöhlke
Kiyoshi Yamamoto
Jing Yang
Annamaria Zanella
Christoph Zellweger
Xiaorui Zhang
Zozmeo
Tentoonstellingen (selectie)
2018 – These are a few of her favorite things, Jorunn Veiteberg’s jewellery collection, Nordenfjeldske Kunstindustrimuseum, Trondheim (Noorwegen)
Prijzen (selectie)
1999 – Torsten og Wanja Söderbergs pris
2010 – Norsk Forms Hederspris
Bibliografie (selectie)
Besten, L. den, Broadhead, C. en Veiteberg, J. (2017) Caroline Broadhead. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905085
Doornbusch, E. (21 november 2022) A Life Story in Jewelry, Jorunn Veiteberg’s The Jewellery Box. Art Jewelry Forum.
Doornbusch, E. (19 juli 2021) Boekbespreking The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. hedendaagsesieraden.nl.
Doornbusch, E. (14 juli 2021) Boekbespreking The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. SieradenMuze.
Doornbusch, E. (5 september 2021) Boekrecensie: The Real Thing, Jewellery and Objects by Kim Buck. hedendaagsesieraden.nl.
Leest, F. van der, Veiteberg, J. en Schrijver W. (2014) Felieke van der Leest: the Zoo of Life. Stuttgart: ARNOLDSCHE Art Publishers. ISBN 9783897904217
Shih, O. (6 januari 2020) Jorunn Veiteberg: collector, curator, writer, researcher… And 2020 AJF Young Artist Award Juror. Art Jewelry Forum.
Veiteberg, J. (2007) Kim Buck : det er tanken, der tæller = it’s the thought that counts. Kopenhagen: Nyt Nordisk Forlag. ISBN 8717039835
Veiteberg, J. (2006) Sefiroth. Nijmegen: Galerie Marzee. OCLC 777957171
Veiteberg, J. (2021) The Jewellery Box Jorunn Veiteberg. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906198
Veiteberg, J. (2021) The Real Thing, Jewellery and Objects by Kim Buck. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897906129
Links
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2018/11/06/jorunn-veiteberg/
