Jablonec 68 – Der Ost-West-Schmuckgipfel

Jablonec 68. Foto met dank aan Bröhan-Museum©
Jablonec 68. Foto met dank aan Bröhan-Museum©
Jablonec 68. Foto met dank aan Bröhan-Museum©

##Jablonec 68 – Der Ost-West-Schmuckgipfel was een reizende tentoonstelling die startte onder de naam Jablonec ’68. 1. Internationales Silberschmuck-Symposium in Die Neue Sammlung in München (Duitsland) in 2018 en verder reisde naar het Bröhan-Museum in Berlijn (Duitsland). De tentoonstelling is gecureerd door Petra Hölscher (Die Neue Sammlung). Begin 2020 zou de expositie in Liberec (Tsjechië) te zien zijn ter gelegenheid van de heropening van Severoceské Museum Liberec (Tsjechië). Bij de tentoonstelling is een publicatie verschenen.

Geschiedenis
Ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van het eerste symposium over sieraden in zilver in 1968 in Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije) is in 2018 opnieuw aandacht besteed aan deze grensoverschrijdende bijeenkomst van sieraadontwerpers achter het IJzeren Gordijn door middel van een reizende tentoonstelling met bijbehorende publicatie. In samenwerking met Die Neue Sammlung (München, Duitsland) heeft het Bröhan-Museum (Berlijn, Duitsland) de tentoonstelling gemaakt waarop werken die vijftig jaar geleden tijdens het symposium in Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije) zijn ontstaan opnieuw worden getoond. Ook wordt zowel in de begeleidende catalogus als in de expositie aandacht besteed aan de context van het symposium.

Onder meer dankzij de Praagse Lente kwamen op uitnodiging van de Tsjechoslowaakse kunstenaarsvereniging en het Muzeum skla a bižuterie in Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije) bekende sieraadontwerpers uit Oost en West in 1968 vier weken lang bijeen op de kunstacademie in de stad Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije).

Ook economische motieven speelden bij de organisatie van het symposium een rol. Tsjechoslowakije hoopte de successen die het onder anderen met sieraden had behaald op de wereldtentoonstellingen in Brussel (België) (1958) en Montréal (Canada) (1967) te evenaren en de kwakkelende sieradenindustrie daarmee een nieuwe impuls te geven.

Het symposium vond plaats van 23 juli tot en met 19 augustus; een dag later arriveerden Russische troepen in Praag (Tsjechoslowakije). Aan het symposium namen 17 sieraadontwerpers uit 8 verschillende landen deel: Duitsland, Italië, Oostenrijk, Polen, Roemenië, Sovjet-Unie, Tsjechoslowakije en Zwitserland. Materialen en gereedschappen werden ter beschikking gesteld aan de deelnemers. Er werden sieraden gemaakt uit glas(kralen), zilver en leisteen, een ruim voor handen materiaal uit de omgeving van Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije). Tot dan toe ongebruikelijke combinaties van materialen kwamen tot stand.

Uit de werkstukken die tijdens het symposium zijn ontstaan werd door de organisatie een selectie gemaakt van 70 sieraden. Deze selectie werd niet alleen vier weken lang tentoongesteld in Jablonec (Tsjechoslowakije) (Muzeum skla a bižuterie), maar ook in Praag (Tsjechoslowakije) (Galerie na Betlémském náměstí), Pforzheim (Duitsland) (Schmuckmuseum Pforzheim), Zürich (Zwitserland) (Kunstgewerbemuseum, 1969) en ten slotte in Brno (Tsjechoslowakije) (Moravská galerie). Plan was de selectie ook tentoon te stellen in Parijs (Frankrijk) en in de Milanese galerie II Sestante (Italië), maar dat ging niet door. De zeventig sieraden worden bewaard in het Muzeum skla a bižuterie in Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije).

Bruno Martinazzi was slechts een week aanwezig op het symposium. Max Fröhlich woonde het symposium een week lang bij als eregast. Ook Jane Munch Wiberg, Eva Renée Nele en Perr Arne Terrs waren uitgenodigd het symposium bij te wonen, maar zij kwamen niet.

Naast het symposium vond ook van 13 juli tot en met 11 augustus 1968 de tweede internationale sieradententoonstelling plaats in het Muzeum skla a bižuterie in Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije). De eerste tentoonstelling was in 1965, nadat er vanaf 1959 jaarlijks nationale tentoonstellingen werden georganiseerd. Deze eerste expositie is de geschiedenis in gegaan onder de naam Jablonec ’65. De tweede tentoonstelling heette Jablonec ’68 en toonde werk van onder anderen Gijs Bakker, Friedrich Becker, Nicolaas van Beek, Max Fröhlich, Lucio Fontana, Hermann Jünger, Jaroslav Kodejš, Bernard Laméris, Emmy van Leersum, Mario Pinton, Arnaldo Pomodoro, Giò Pomodoro, Grete Prytz-Korsmo, Wendy Ramshaw, Reinhold Reiling, Sepp Schmölzer, Robert Smit, Ettore Sottsass, Chris Steenbergen, Josef Symon, Frits Verbruggen, Tone Vigeland, David Watkins, Björn Weckström en Helga Zahn.

Ook verschillende internationale opleidingen waren opgenomen in de tentoonstelling, waaronder de Academie voor Beeldende Kunsten Arnhem (Nederland), Burg Giebichenstein (Oost-Duitsland), Fachschule für angewandte Kunst Heiligendamm (Duitsland), Royal College of Art (Londen, Verenigd Koninkrijk), de Gerrit Rietveld Academie (Amsterdam, Nederland) en de Stadsacademie Maastricht (Nederland). Meer dan een kwart miljoen mensen bezochten deze expositie.

Vanaf het midden van de negentiende eeuw was Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije) een centrum voor de sieradenindustrie. Nabij zijn de glascentra Libereč (Tsdjechoslowakije) en Želesný Brod (Tsjechoslowakije).

De publicatie bij de tentoonstellingen in 2018 bevat een reprint van de slechts in beperkte oplage verschenen catalogus bij de tweede venue van de oorspronkelijke tentoonstelling in Praag (Tsjechoslowakije) (1969). Die catalogus werd geschreven door Vĕra Vokáčová en de vormgeving is van Jiří Rathouský. Ook zijn er naast foto’s talrijke stukken met betrekking tot de organisatie van het symposium afgebeeld, zoals getypte uitnodigingen, voorwaarden voor deelname, handgeschreven routebeschrijvingen en wegenkaarten, briefjes met benzineverbruik en hotelrekeningen.

Aan het symposium deelnemende sieraadontwerpers (17)
Anton Cepka
Elisabeth Defner
Florica Farcasu
Helena Frantová
Libuše Hlubučková
Darina Horváthová
Hermann Jünger
Jaroslav Kodejš
Helfried Kodré
Pavel Krbálek
Manaba Magomedová
Bruno Martinazzi
Blanka Nepasická
Eleanora Reytharová
Josef Symon
Jerzy Zaremski
Othmar Zschaler

Tentoonstellingen 50-jarig jubileum van het symposium (3 venues)
2018 – Jablonec ’68. 1. Internationales Silberschmuck-Symposium, Die Neue Sammlung, München (Duitsland) (9 maart 2018 t/m 10 juni 2018)
2018 – Jablonec 68 – Der Ost-West-Schmuckgipfel, Bröhan-Museum, Berlijn (Duitsland) (5 juli 2018 t/m 3 oktober 2018)
2020 – Severoceské Museum Liberec, Liberec (Tsjechië)

Tentoonstellingen Symposium Jablonec ’68 (5 venues)
22 juli 1968 t/m 19 augustus 1968: Muzeum skla a bižuterie, Jablonec nad Nisou (Tsjechoslowakije)
3 april 1969 t/m 27 april 1969: Galerie na Betlémském náměstí, Praag (Tsjechoslowakije)
10 mei 1969 t/m 15 juni 1969: Schmuckmuseum Pforzheim, Pforzheim (Duitsland)
21 augustus 1969 t/m 14 september 1969: Kunstgewerbemuseum Zürich, Zürich (Zwitserland)
13 november 1969 t/m 10 december 1969: Moravská galerie, Brno (Tsjechoslowakije)

Bibliografie (selectie)
Doornbusch, E. (20 januari 2024) Boekbespreking Schmuck + Image: das Grassi schmückt. hedendaagsesieraden.nl.
Epple, S., Luckner-Bien, R., Maurer-Zilioli, E. en Thormann, O. (2022) Schmuck + image : das Grassi schmückt, Grassi Museum für Angewandte Kunst Leipzig = Jewelry + image : the Grassi adorns, Grassi Museum of Applied Arts Leipzig. Stuttgart: arnoldsche. ISBN 9783897906624
Hölscher, P., Matějovičová, P., Mezerová, J., Nollert, A. en Nováková, A., (2018) Jablonec ’68 : erstes Gipfeltreffen der Schmuckkünstler aus Ost und West. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905191

Links
Wikidata

Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.

Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2018/08/11/jablonec-68-der-…st-schmuckgipfel/

3 Comments

  1. Hoi Esther,

    Deze poster van e foto van Jablonec 68, hing in de Pinakothek der Moderne, dit jaar in München, op de expositie van Tone Vigeland. Als je Robert en mij er even ‘af-shopt’ , kun je hem wellicht gebruiken in jouw bericht. De deelnemers staan er bijna allemaal op, op 1 na, volgens mij.

    Als het jou niet lukt ons eraf te halen, wil ik het wel voor je doen.

    groetjes, Louise

  2. Sorry, vergissing, het was natuurlijk niet op expo Tone, maar, zoals jij al schreef; Die Neue Sammlung, München 9 maart 2018 t/m 10 juni 2018: Jablonec ’68. 1. Internationales Silberschmuck-Symposium

    Louise & Robert Smit

Geef een reactie