Museu Calouste Gulbenkian is gevestigd in Lissabon (Portugal) en is genoemd naar de Armeense zakenman Calouste Sarkis Gulbenkian (Scutari (Roemenië), 29 maart 1869 – Lissabon (Portugal), 20 juli 1955).
Geschiedenis
Gulbenkian verzamelde kunst op verschillende terreinen en bezat zo’n 6500 verschillende objecten van schilderijen tot oudheden tot glas en sieraden, doorgaans van de hoogste kwaliteit. Only the best, zo luidde zijn devies. Hij nam rechtstreeks sieraden en glas af van René Lalique en kwam zo in het bezit van één van de spectaculairste collecties van het werk van deze kunstenaar. Toen Lalique overleed schreef Gulbenkian aan Lalique‘s dochter dat Lalique tot de grootste kunstenaars aller tijden kan worden gerekend.
De collectie bevond zich bij Gulbenkian thuis in Parijs (Frankrijk), aan 51 Avenue d’Iéna. In 1940 echter vluchtte hij naar Vichy (Frankrijk). Twee jaar later week Gulbenkian uit naar Lissabon (Portugal) (1942). Tot zijn dood in 1955 leefde hij in de Portugese hoofdstad in het Aviz Hotel. Na zijn dood werd met zijn kapitaal in 1956 de Fundação Calouste Gulbenkian opgericht.
Het museum werd geopend op 2 oktober 1969 in een een nieuw gebouw van beton ontworpen door Ruy Jervis d’Atouguia, Pedro Cid en Alberto Pessoa aan de Avenida Novas. Er worden circa 1000 voorwerpen uit de verzameling van Gulbenkian tentoongesteld. Glas en sieraden van Lalique zijn opgesteld in een aparte zaal.
Naast al deze activiteiten verstrekt de stichting ook beurzen aan kunstenaars, waardoor die bijvoorbeeld in de gelegenheid werden gesteld naar het buitenland te gaan voor een studie(reis), stage of congres.
In de derde editie van Summer Guests (2019) was er aandacht voor hedendaagse sieraden in Portugal. In het zomerprogramma was onder meer een tentoonstelling te zien (gecureerd door Cristina Filipe) die de ontwikkeling van hedendaagse sieraden -uit de periode 1958-2018- in Portugal laat zien en dat in relatie met werken uit de verzameling van het museum. Ook werd het boek van gastcurator Cristina Filipe over de geschiedenis van het hedendaagse sieraad in Portugal gepresenteerd.
Gulbenkian vergaarde zijn fortuin met oliemaatschappijen.
Verzamelde sieraadontwerpers (selectie)
Boucheron
Cartier
Marjorie Jacobs
René Lalique
Van Cleef & Arpels
Tentoonstellingen (selectie)
1961 – II Exposiçaão de Artes Plásticas (Paula Rego, Joaquim Rodrigo)
1982 – Kukas: Jóias e Objetos
1983 – Thomas Gentille (12 mei 1983 t/m 1983)
1984 – Joalharia Australiana (Helen Aitken-Kuhnen, Neil Angwin, Tom Arthur, Jan Arundell & Ted Arundell, Robert Baines, Frank Bauer, Robin Blan, Michael Bowden, Anne Brownsworth, David Castel, Boyan Cesnic, Wonho Chang, Susan Cohn, Norman Creighton, Nicholas Deeprose, Dorothy Erickson, Elena Gee, Peter Gertler, Vanessa Glanville Anson, Rowena Gough, Viliana Graklic, Jonathan Greenwell, Wayne Guest, Ragnar Hansen, Christine Hardiman, Michael Herbert, Annie Holdsworth, Marian Hosking, Roger Hutchinson, Margaret Jasulaitis, Tony Kean, Jeanne Keeter, Ingrid Kellenbach, Joahnnes Kuhnen, Darani Lewers, Roy Lewis, Rosalie Loo, Hugh Mclachlan, Carlier Makigawa, Wendy Manwaring, Christopher Mullins, Philip Noakes, Ray Norman, Elizabeth Olah, Kate O’Sullivan, Kim Perrier, Mary B. Phillips, Emanuel Raft, Barbara Ryman, Tor Schwank, Kathryn Sherer, Maryrde Sinn, Edwina Thomas, Peter Tully, Lyn Tune, David Walker, Belinda Webb, Carol Weekley, Wolf Weekley, Wolf Wennrich, Geoff Wilson, Guy Wibin, Michael Wiso) (1 augustus 1984 t/m 1984) (gecureerd door Helge Larsen)
1987 – Jóias de Ana Fernandes (28 mei 1987 t/m 1987)
1988 – Australian Contemporary Jewellery
1988 – Joalharia Contemporânea Belga, Centro de Arte Moderna José de Azeredo Perdigão, Museu Calouste Gulbenkian (gecureerd door Johan Valcke, met Rafke Awouters, Henrik Byl, Siegfried de Buck, Pia Clauwaert, Didier Cogels, Anita Evenepoel, Bernard François, Pascaline Goossens, Thessa Goossens, Hilde van der Heyden, Sofie Lachaert, Joost Laroy, Jan Lemmens, W.J.P. Levi, Linda Liket, Émile Souply, Dóris Stein, Daniel von Weinberger, Claude Wesel, Mies de Wilde, Christian Wuytack, Anne Zellien) (april 1988)
1990 – Clementina Duarte: Joalharia Moderna Brasileira
1990 – Joalharia Holandesa/News from the Netherlands (Gijs Bakker, Laura Bakker, Peggy Bannenberg, Eleonoor van Beusekom, Maria Blaisse, Onno Boekhoudt, Anneke Bruin, Francesca di Ciaula, Paul Derrez, Els Deumens, Karine Dolhain, Suzanne Esser, Sita Falkena, Hilde Foks, Petra Hartman, Maria Hees, Marion Herbst, Janke IJff, Marjorie Jacobs, Rian de Jong, Beppe Kessler, Charon Kransen, Birgit Laken, Nel Linssen, Lous Martin, Jan Matthesius, Ruudt Peters, Annelies Planteijdt, Margot Rolf, Lia de Sain, Lucy Sarneel, Nico Schilders, Marianne Grootenboer, René Smoorenburg, Annemarie Timmer, Marietta Veldhuizen, Ans Verdijk, Richard Walraven, Lam de Wolf, Frank van Zwicht)
1990 – Jóias da Coleção Gulbenkian (Boucheron, Cartier, René Lalique, Van Cleef & Arpels)
1992 – Bolseiros Portugueses no Royal College of Art (António Júlio Duarte, Cristina Filipe, José Luís Neto, Jorge Quieroz, Suzanne Themlitz, Francisco Tropa) (20 oktober 1992 t/m)
2004 – Ponto de Encontro/Meeting Point(s): 25 Years of Interventions at the Jewelry Department of Ar.Co
2019 – Contemporary Jewellery in Portugal (José Aurélio, Pedro Cabrita Reis, Mariana Gomes, Alberto Gordillo, Ana Hatherly, Leonor Hipólito, Kukas, Maria José Oliveira, Vítor Pomar, Julião Sarmento, Tereza Seabra, Pedro Sequeira, Alexandra de Serpa Pimentel, Jorge Vieira) (19 juli 2019 t/m 16 september 2019)
Directeuren (selectie)
João Castel-Branco Pereira
Penelope Curtis
Bibliografie (selectie)
Filipe C. (2019) Contemporary Jewellery in Portugal, From the avant-garde of the 1960s to the early 21st Century. Stuttgart: arnoldsche Art Publishers. ISBN 9783897905658
Munn, G. (2002) Tiaras Past and Present. Londen: V&A Publications. ISBN 9781851773596
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: http://hedendaagsesieraden.nl/2018/06/14/museu-calouste-gulbenkian/
