##Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers (VES) (1975-1992) was een Nederlandse belangenvereniging voor edelsmeden en sieraadontwerpers.
Geschiedenis
In 1974 werd de Bond van Oproerige Edelsmeden (BOE) opgericht door de edelsmeden Marion Herbst, Françoise van den Bosch, Onno Boekhoudt en Karel Niehorster samen met de beeldhouwer Berend Peter. Zij wilden meer aandacht voor het sieraad als kunstobject. BOE bestond slechts één jaar en werd in 1975 opgevolgd door de VES. Ook de sluiting van Galerie Sieraad op 1 maart 1975 droeg bij aan de urgentie van het ontstaan van de VES. Bruno Ninaber van Eyben en Frans van Nieuwenborg organiseerden twee weken na de sluiting van Galerie Sieraad een vergadering voor de vaste exposanten van de galerie. Na meerdere vergaderingen ontstond de VES. Edelsmeden en sieraadontwerpers konden na ballotage lid worden. Ook had de vereniging buitengewone leden.
De vereniging organiseerde tentoonstellingen (vaak in de Sandbergvleugel -gesloopt in 2006- van het Stedelijk Museum Amsterdam (Nederland)) en lezingen, maakte publicaties en liet een bulletin verschijnen.
In het dagblad Nieuws van de Dag staat op 10 oktober 1983 een artikel over de tentoonstelling van de VES in het Stedelijk Museum: Op het lijf geschreven. Aan de expositie doen 18 kunstenaars mee en dagelijks zijn er twee sieraadontwerpers aanwezig om informatie te geven en eventuele bestellingen op te nemen. Vanaf 15 gulden worden er sieraden aangeboden.
In 1986 organiseerde de VES de reizende tentoonstelling Sieraden, Images, die startte in het Singer Museum te Laren (Nederland) ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de vereniging. Na het Singer Museum was de tentoonstelling te zien in het Frans Hals Museum te Haarlem (Nederland), het Gemeentemuseum Arnhem te Arnhem (Nederland) en de Beyerd te Breda (Nederland). Daarna reisde de tentoonstelling verder door onder meer Scandinavië en Duitsland.
In datzelfde jaar werd ook een andere reizende tentoonstelling door de vereniging georganiseerd: Multiples heden verleden. Deze tentoonstelling bestond uit twee delen en wierp licht op het in serie vervaardigde sieraad. Multiples heden kwam tot stand in nauwe samenwerking met verschillende galeries. Op verzoek van de VES hebben 37 kunstenaars daarvoor sieraden in serie (100 à 150 stuks) vervaardigd. Multiples verleden bestond uit de verzameling van Lous Martin en Ben Mijnheer. Deze laatste collectie is grotendeels verworven uit tentoonstellingen in Galerie Sieraad te Amsterdam (Nederland).
In 1989 werd de naam gewijzigd tot Vereniging van Vormgevers en Sieraadontwerpers.
Uit de door de VES en Dutch Form georganiseerde reizende tentoonstelling Joalharia Holandesa, Novidades da Holanda / News from the Netherlands uit 1990 verwierf het Museum voor Moderne Kunst Arnhem te Arnhem (Nederland) enkele stukken. Op verzoek van de vereniging hadden kunstenaars daarvoor werk ingezonden.
In 1993 werd de naam gewijzigd tot VES Vrije Vormgevers, vervolgens werd het bVV (beroepsvereniging Vrije Vormgevers) en in 2004 is bVV gefuseerd met de BNO.
In 1996 organiseerde de vereniging ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan naast de jaarlijkse tentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam te Amsterdam (Nederland) in samenwerking met Dutch Form ook een route langs circa 30 ateliers van vormgevers en sieraadontwerpers in de binnenstad van Amsterdam (Nederland). De organisatie was in handen van Eleonoor van Beusekom, Marion Herbst en Rian de Jong. Onder anderen Claudie Berbée, Eleonoor van Beusekom, Mecky van den Brink, Suzanne Esser, Sita Falkena, Adri Hattink, Marie-José Hoeboer, Rian de Jong, Beppe Kessler, Lous Martin, Sabine König, Julie Mollenhauer, Ted Noten, Margot Rolf, Lijsbeth Teding van Berkhout, Richard Walraven en Marta de Wit behoorden tot de deelnemers.
Het archief van de vereniging is ondergebracht bij het RKD te Den Haag (Nederland) en bevat onder meer stukken over tentoonstellingen, uitnodigingen, publicaties en krantenartikelen.
Tentoonstellingen (selectie)
1978 – Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (Marietta Veldhuizen, Peter de Wit)
1980 – Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (Peter de Wit)
1981 – Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (Irene Bakker, Joke Brakman, Clemens van den Broeck, Leo Cahn, Paul Derrez, Cécile van Eeden, Suzanne Esser, Galanne (Carla Herman), Marion Herbst, Wiard Heyenga, Willem Honing, Janke IJff, Mei-Ling Knibbe, Charon Kransen, Birgit Laken, Hanneke van der Leeuw, Ronne Löwensteyn, Lous Martin, Coen Mulder, Lia de Sain, Margareth Sandström, Alette Thielen, Petra Spigt, Lijsbeth Teding van Berkhout, Alfred Tempelman, Jan Tempelman, Mathijs Teunissen van Manen, Nicolaas Thuys, Math Volkers, Charlotte van der Waals, Peter de Wit, Ben Wisman) (11 september 1981 t/m 4 oktober 1981)
1983 – Op het lijf geschreven, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (Eleonoor van Beusekom, Herman Hermsen)
1985 – Werk van 25 VES leden, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1986 – Het andere gezicht van de VES, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1986 – Images – Sieraden, Schmuck, Jewellery – Holländische Goldschmiede, Deutsches Goldschmiedehaus, Hanau (Duitsland)
1986 – Sieraden, Images, Singer Museum, Laren (Nederland)
1986 – Multiples heden verleden, Galerie Marzee, Nijmegen (Nederland)
1986 – Multiples heden verleden, Galerie Nouvelles Images, Den Haag (Nederland)
1986 – Multiples heden verleden, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1986 – Werk van 25 VES leden, Cultureel Centrum De Vest, Alkmaar (Nederland) (3 februari 1986 t/m 3 maart 1986)
1986 – Werk van 25 VES leden, Raadhuis, Hoofddorp (Nederland) (7 maart 1986 t/m 4 april 1986)
1987 – Multiples heden verleden, Galerie Eewal, Leeuwarden (Nederland)
1987 – Multiples heden verleden, Galerie Kokon, Tilburg (Nederland) (16 mei 1987 t/m 4 juli 1987)
1987 – Multiples heden verleden, Galerie Pêdjeshof, Grubbenvorst (Nederland)
1987 – Multiples heden verleden, Galerie Puntgaaf, Groningen (Nederland)
1987 – Multiples heden verleden, Kunst+, Vlaardingen (Nederland)
1987 – Multiples heden verleden, Kunst/Werk, Utrecht (Nederland)
1987 – Multiples heden verleden, Museum Het Palthe-Huis, Oldenzaal (in samenwerking met Galerie Beeld & Aambeeld)
1987 – Multiples heden verleden, Trits Sieraden, Delft (Nederland)
1988 – Unica, Nederlands Goud-, Zilver- en Klokkenmuseum, Schoonhoven (Nederland)
1988 – Unica, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland)
1989 – Het Gebruik (VES), Kunstenaarscentrum Bergen, Bergen (Nederland) (8 april 1989 t/m 27 april 1989) (Sylvia Blickman, Suzanne Esser, Janke IJff, Marjorie Jacobs, Rian de Jong, Nel Linssen, Ronne Löwensteyn, Lous Martin, Jan Matthesius, Coen Mulder, Riet Neerincx, Liesbeth Rahder, Aimée Rhemrev, Lia de Sain, René Smoorenburg, Lijsbeth Teding van Berkhout, Arie Vijfvinkel, Math Volkers, Richard Walraven, Ben Wisman)
1989 – Het Gebruik (VES), Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (11 maart 1989 t/m 2 april 1989)
1990 – Joalharia Holandesa, Novidades da Holanda/News from the Netherlands, Museu Calouste Gulbenkian, Lissabon (Portugal) en Porto (Portugal), reizende tentoonstelling (Gijs Bakker, Laura Bakker, Peggy Bannenberg, Eleonoor van Beusekom, Maria Blaisse, Onno Boekhoudt, Anneke Bruin, Francesca di Ciaula, Paul Derrez, Els Deumens, Karine Dolhain, Suzanne Esser, Sita Falkena, Hilde Foks, Petra Hartman, Maria Hees, Marion Herbst, Janke IJff, Marjorie Jacobs, Rian de Jong, Beppe Kessler, Charon Kransen, Birgit Laken, Nel Linssen, Lous Martin, Jan Matthesius, Ruudt Peters, Annelies Planteijdt, Margot Rolf, Lia de Sain, Lucy Sarneel, Nico Schilders, Marianne Grootenboer, René Smoorenburg, Annemarie Timmer, Marietta Veldhuizen, Ans Verdijk, Richard Walraven, Lam de Wolf, Frank van Zwicht)
1990 – Joalharia Holandesa, Novidades da Holanda/News from the Netherlands, Porto (Portugal)
1990 – Steen (VES), Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (Babs Bannenberg, Mecky van den Brink, Els Deumens, Richard Walraven)
1991 – View Review, 15 jaar VES, Stedelijk Museum Amsterdam, Amsterdam (Nederland) (24 mei 1991 t/m 16 juni 1991) (Rian de Jong)
Bestuur
Monika Auch (1999, bestuurslid)
Brigit Daamen (2003-2005)
Paul Derrez (1975-1981; bestuurslid en voorzitter)
Suzanne Esser (voorzitter)
Marion Herbst (1975-)
Charon Kransen (1983-1987; voorzitter)
Lous Martin (1984-1992; voorzitter ballotage commissie, voorzitter en vicevoorzitter)
Coen Mulder (1983-)
Karel Niehorster (voorzitter)
Jan Pijcke
Peter Sänger (voorzitter)
Anneke Schat (1993-1995)
Paul Winters (voorzitter)
Frank van Zwicht (1989-1999; vicevoorzitter)
Leden (selectie)
Lid van de vereniging waren naast de bestuursleden onder meer:
Irene Bakker
Laura Bakker (buitengewoon lid)
Babs Bannenberg
Eleonoor van Beusekom
Bart Bleijs
Sylvia Blickman
Joke Brakman
Mecky van den Brink
Clemens van den Broeck
Sigurd Bronger (buitengewoon lid)
Leo Cahn
Els Deumens
Cécile van Eeden
Gert Engels
Suzanne Esser
Sita Falkena
Hilde Foks
Loet Gescher
Marian Gilijamse
Adri Hattink
Carla Herman
Herman Hermsen
Wiard Heyenga
Willem Honing
Alexander van den Hoven
Janke IJff
Marjorie Jacobs
Rian de Jong
Johan Kalee
Beppe Kessler
Ineke Kleijn (buitengewoon lid)
Mei-Ling Knibbe
Birgit Laken
Hanneke van der Leeuw
Jacques Lemmens (buitengewoon lid)
Nel Linssen
Ronne Löwensteyn
Harriët Mastboom
Jan Matthesius
Peter Mellema
Dick Miedema
Coen Mulder
Wil Naber (buitengewoon lid)
Riet Neerincx (erelid vanaf 1989)
Frans van Nieuwenborg
Bruno Ninaber van Eyben
Albert Olthof
Melanie Oudemans (buitengewoon lid)
Jan Pijcke
Annelies Planteijdt (buitengewoon lid)
Liesbeth Rahder
Aimée Rhemrev
Irene Rhemrev
Margot Rolf
Annie van Schaick
Lia de Sain
Johan Sanders (buitengewoon lid)
Margareth Sandström
René Smoorenburg
Petra Spigt
Wim Steins
Lijsbeth Teding van Berkhout
Alfred Tempelman
Jan Tempelman
Mathijs Teunissen van Manen
Alette Thielen
Nicolaas Thuys
Annemarie Timmer
Arie Vijfvinkel
Math Volkers
Charlotte van der Waals
Richard Walraven
Martijn Wegman
Ben Wisman
Peter de Wit
Bibliografie (selectie)
Berkum, A. van, Meij, I. en Winters, P. (1991) View Review. Amsterdam: VES. ISBN 9080067911
Besten, L. den (10 februari 2022) In memoriam: Berend Peter Hogen Esch (1945-2022). hedendaagsesieraden.nl.
Besten, L. den (2011) On Jewellery, A Compendium of international contemporary art jewellery. Stuttgart: ARNOLDSCHE Art Publishers. ISBN 9783897903494
Derrez, P. en Neerincx, R. (1981) Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers. Amsterdam.
Martens, H. (2000) Op de huid, sieraden uit de collectie. Arnhem: Gemeentemusea Arnhem. ISBN 90-72861-27-2
Martin, L. (18 oktober 2021) Granny en sieraden als ondergeschoven kindje. hededaagsesieraden.nl.
Multiples heden verleden (1986). Amsterdam: VES. OCLC 36257696
Neerinckx, R. (1981) Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers. Amsterdam: VES. (tentoonstellingscatalogus) OCLC 69268114
Sänger, P. en Straus, C. (1996) Vormgevers op locatie. Amsterdam. OCLC 40594200
Sieraden, Images (1986). Amsterdam: VES. OCLC 313823758
Unger, M. (2004) Het Nederlandse sieraad in de 20ste eeuw. Bussum: THOTH. ISBN 9789068683486
Nieuws van de Dag (10 oktober 1983) Verrassende expositie edelsmeden in het Stedelijk Museum.
VES (1987) Unica, Vereniging van Edelsmeden en Sieraadontwerpers. Amsterdam: VES. OCLC 913281581
Links
• RKD Artists
• Wikidata
Donaties
Deze website heeft geen commercieel doel en is op persoonlijk initiatief, onafhankelijk en geheel op vrijwillige basis met minimale middelen tot stand gekomen. Wilt u dat steunen met een gift? Dat kan! U kunt uw bijdrage overmaken naar: NL27 TRIO 0781 5140 02 ten name van E. Doornbusch te Amsterdam onder vermelding van hedendaagse sieraden, ook kunt u doneren via paypal.me/hedendaagsesieraden. Giften zullen worden aangewend voor onderhoud en verbetering van de website.
Duurzaam verwijzen naar deze pagina? Gebruik dan deze link: https://hedendaagsesieraden.nl/2016/09/24/vereniging-van-edelsmeden-en-sieraadontwerpers-ves/
